Montagnana [~ńj'ana] Domenico, *24 VI 1686 Lendinara, †7 III 1750 Wenecja, włoski lutnik. Ok. 1699 przybył (przypuszczalnie z Cremony) do Wenecji, gdzie w 1711 otworzył własną pracownię. Był uczniem i współpracownikiem M. Gofrillera, pozostawał pod wpływem koncepcji stylistycznej A. Stradivariego. Skrzypce Montagnany zdradzają też cechy warsztatu J. Steinera (stosunkowo wysokie sklepienie płyty wierzchniej, głęboko rzeźbione zwoje ślimaka), którego instrumenty były w Wenecji dobrze znane. Montagnana wypracował własne modele o różnych wielkościach, które cechują się starannie dobranym drewnem, doskonałymi walorami brzmieniowymi i szczególnie pięknym lakierem o czerwono-pomarańczowym lub jasnobrązowym odcieniu. Montagnana wywarł ogromny wpływ na lutnictwo w Wenecji. Podobieństwo do modeli A. Stradivariego sprawiło, że wiele instrumentów Montagnany zaopatrywano w fałszywe karteczki lutnicze (A. Stradivariego, G.B. Guarneriego lub C. Bergonziego), stąd do dziś zachowało się tylko kilkanaście skrzypiec sygnowanych jego nazwiskiem. Wielkim uznaniem cieszą się również altówki Montagnany, a także wiolonczele, zaliczane już w jego czasach do najlepszych. Budował też kontrabasy, viole i gitary.
Literatura: Ch. Reade Cremona. Violins and Varnish, Gloucester 1873; W.L. v. Lütgendorff Die Geigen- und Lautenmacher vom Mittelalter bis zur Gegenwart, Frankfurt n. Menem 1904, 6. wyd. 1922, przedr. Tutzing 1968; O. v. Schulmann Echt oder Falsch?, Siegburg 1961; W. Hamma Meister italienischer Geigenbaukunst, Stuttgart 1965; Domenico Montagnana, „ „The Strad” LXXVIII, 1967/68; Alte Meistergeigen, red. K.H. Herzog, t. 1, Frankfurt n. Menem 1978.
