Makarowa, Natalia

Makarowa [makˊa~] Natalia Romanowna, *21 X 1940 Leningrad (obecnie Sankt Petersburg), rosyjska tancerka. W 1959 ukończyła szkołę baletową w Leningradzie (w klasie J. Szyrypiny). W latach 1959–70 tancerka, a następnie solistka baletu Teatru im. Kirowa w Leningradzie. W latach 1966–68 brała udział w spektaklach leningradzkiego baletu kameralnego. W 1970 podczas występów gościnnych w Londynie baletu Teatru im. Kirowa postanowiła pozostać na stałe za granicą. Występowała początkowo w American Ballet Theatre w Nowym Jorku, a następnie w Royal Ballet w Londynie, operze w Paryżu, La Scali w Mediolanie, Stuttgarter Ballett, Ballet National de Marseille, Hamburger Ballett, London Festival Ballet, w zespole Ballet du XX^e Siècle w Brukseli i in. Tańczyła w baletach F. Ashtona, G. Balanchine’a, J. Robbinsa, G. Tetleya, R. Petita, J. Neumeiera i in. Uważana jest za najlepszą w latach 70. odtwórczynię roli Giselle (Giselle, muz. A. Adam). W 1974 rozpoczęła pracę baletmistrzowską z American Ballet Theatre, wystawiając scenę Cieni z baletu Bajadierka (muz. L. Minkus) wg choreografii M. Petipy, W. Czabukianiego i W. Ponomariowa; wersję tę powtórzyła w 1984 z zespołem National Ballet of Canada, a w 1985 – London Festival Ballet. W 1977 przygotowała II akt Jeziora łabędziego (muz. P. Czajkowski) wg L. Iwanowa dla American Ballet Theatre, dla którego w 1980 opracowała także pełnospektaklową wersję baletu Bajadierka, powtórzoną w 1989 na scenie Royal Ballet w Londynie i Kungliga Svenska Baletten w Sztokholmie, w 1992 w La Scali w Mediolanie i Teatro Colón w Buenos Aires. W 1980 Makarowa wraz z własnym zespołem przedstawiła w Nowym Jorku Grand pas (fragm. skomponowany przez L. Minkusa, dodany do baletu Paquita, muz. E. Deldevez) w choreografii M. Petipy, które w 1983 przeniosła na scenę American Ballet Theatre, a w 1991 na scenę National Ballet of Canada. W 1984 Makarowa opracowała balet Jezioro łabędzie dla zespołu London Festival Ballet (choreogr. M. Petipa i L. Iwanow). W 1983 wystąpiła w komedii muzycznej On Your Toes. Brała także udział w filmach baletowych i programach telewizyjnych: Giselle (1977), Assoluta (1979), Makarowa (1982), Romeo i Julia (1988), Makarowa Returns (1989). Nagrody: w 1965 złoty medal na międzynarodowym konkursie baletowym w Warnie, w 1969 tytuł Ludowej Artystki RSFSR, w 1970 Prix Pavlova, w 1984 Laurence Olivier Award, w 1985 Evening Standard Award.

Literatura: W. Krasowska Natalia Makarowa, w: Leningradskij balet siegodnia, red. L. Fiłatow, Leningrad 1967; A. Richard Natalia Makarowa, Londyn 1978; N. Makarowa A Dance Autobiography, Nowy Jork 1979; N. Zazulina Natalia Makarowa, Moskwa 1993.