Logotypy UE

Makarowa, Natalia

Biogram i literatura

Makarowa [makˊa~] Natalia Romanowna, *21 X 1940 Leningrad (obecnie Sankt Petersburg), rosyjska tancerka. W 1959 ukończyła szkołę baletową w Leningradzie (w klasie J. Szyrypiny). W latach 1959–70 tancerka, a następnie solistka baletu Teatru im. Kirowa w Leningradzie. W latach 1966–68 brała udział w spektaklach leningradzkiego baletu kameralneg. W 1970 podczas występów gościnnych w Londynie baletu Teatru im. Kirowa postanowiła pozostać na stałe za granicą. Występowała początkowo w American Ballet Theatre w Nowym Jorku, a następnie w Royal Ballet w Londynie, operze w Paryżu, La Scali w Mediolanie, Stuttgarter Ballett, Ballet National de Marseille, Hamburger Ballett, London Festival Ballet, w zespole Ballet du XXe Siècle w Brukseli i in. Tańczyła w baletach F. Ashtona, G. Balanchine’a, J. Robbinsa, G. Tetleya, R. Petita, J. Neumeiera i in. Uważana jest za najlepszą w latach 70. odtwórczynię roli Giselle (Giselle, muz. A. Adam). W 1974 rozpoczęła pracę baletmistrzowską z American Ballet Theatre, wystawiając scenę Cieni z baletu Bajadierka (muz. L. Minkus) wg choreografii M. Petipy, W. Czabukianiego i W. Ponomariowa; wersję tę powtórzyła w 1984 z zespołem National Ballet of Canada, a w 1985 – London Festival Ballet. W 1977 przygotowała II akt Jeziora łabędziego (muz. P. Czajkowski) wg L. Iwanowa dla American Ballet Theatre, dla którego w 1980 opracowała także pełnospektaklową wersję baletu Bajadierka, powtórzoną w 1989 na scenie Royal Ballet w Londynie i Kungliga Svenska Baletten w Sztokholmie, w 1992 w La Scali w Mediolanie i Teatro Colón w Buenos Aires. W 1980 Makarowa wraz z własnym zespołem przedstawiła w Nowym Jorku Grand pas (fragm. skomponowany przez L. Minkusa, dodany do baletu Paquita, muz. E. Deldevez) w choreografii M. Petipy, które w 1983 przeniosła na scenę American Ballet Theatre, a w 1991 na scenę National Ballet of Canada. W 1984 Makarowa opracowała balet Jezioro łabędzie dla zespołu London Festival Ballet (choreogr. M. Petipa i L. Iwanow). W 1983 wystąpiła w komedii muzycznej On Your Toes. Brała także udział w filmach baletowych i programach telewizyjnych: Giselle (1977), Assoluta (1979), Makarowa (1982), Romeo i Julia (1988), Makarowa Returns (1989). Nagrody: w 1965 złoty medal na międzynarodowym konkursie baletowym w Warnie, w 1969 tytuł Ludowej Artystki RSFSR, w 1970 Prix Pavlova, w 1984 Laurence Olivier Award, w 1985 Evening Standard Award.

Główne role w baletach: Giselle (muz. A. Adam), Chopiniana (do muz. F. Chopina), Śpiąca królewna i Jezioro łabędzie (muz. P. Czajkowski), Kopciuszek i Romeo i Julia (muz. S. Prokofiew), Fontanna Bachczyseraju (muz. B. Asafjew), Rajmonda (muz. A. Głazunow). Prawykonania baletów radzieckich choreografów: Pluskwa (muz. F. Otkazow i G. Firtycz, choreogr. L. Jakobson, 1962), Daleka planeta (muz. B. Majzel, choreogr. K. Siergiejew, 1964), Perła (muz. N. Simonian, choreogr. K. Bojarski, 1965), Kraina czarów (muz. J. Schwarz, choreogr. L. Jakobson, 1967), Gorjanka (muz. M. Każłajew, choreogr. O. Winogradów, 1968). Role w baletach wykonywanych za granicą: Solistka w Dark Elegies A. Tudora, Balerina w Etiudach H. Landera, Umierający łabędź wg M. Fokina, Tatiana w baletowej wersji Eugeniusza Oniegina (choreogr. J. Cranko).

Literatura: W. Krasowska Natalia Makarowa, w: Leningradskij balet siegodnia, red. L. Fiłatow, Leningrad 1967; A. Richard Natalia Makarowa, Londyn 1978; N. Makarowa A Dance Autobiography, Nowy Jork 1979; N. Zazulina Natalia Makarowa, Moskwa 1993.