Mahillon, Victor-Charles

Mahillon [maij'ą] Victor-Charles, *10 III 1841 Bruksela, †17 VI 1924 St-Jean-Cap-Ferrat, belgijski budowniczy instrumentów, akustyk i instrumentolog, syn Charlesa. Od 1865 współwłaściciel firmy, której kierownictwo przejął w 1887. Wprowadził szereg udoskonaleń do produkowanych przez firmę instrumentów. W 1870 skonstruował metalowy kontrafagot, w 1905 — nowy typ trąbki B piccolo, ułatwiający wykonywanie barokowych partii clarino, produkował też (od 1874) zapomniany obój d’amore. W 1877 zlecono mu zorganizowanie muzeum instrumentów muzycznych przy konserwatorium w Brukseli, którego następnie został pierwszym kustoszem. Z małej kolekcji (177 pozycji) stworzył jeden z najbardziej znaczących ośrodków tego typu na świecie (w chwili jego śmierci kolekcja liczyła ponad 3500 pozycji). Sporządzał kopie rzadkich instrumentów dętych (rzymski lituus i buccina, całe rodziny XVI- i XVII-wiecznych instrumentów dętych), które wykorzystywał na organizowanych przez siebie koncertach. Dziełem jego życia jest monumentalny Catalogue descriptif et analytique..., w którym zawarł opis ok. 3300 europejskich i pozaeuropejskich instrumentów muzycznych, uzasadniając we wstępnym artykule pt. Essai de classification méthodique de tous les instruments anciens et modernes podstawy naukowe systematyki instrumentów. Oparł się w niej, choć nie zawsze konsekwentnie, na kryterium akustycznym i podzielił instrumentarium na 4 grupy wyznaczone rodzajem wibratora (aerophones, chordophones, membranophones, autophones), dokonując dalszych podziałów (branches, sections, subsections) w oparciu o terminologię Linneusza z 1735. Systematyka Victora-Charlesa Mahillona zachowała w ogólnych zarysach (po modyfikacjach E. v. Hornbostla i C. Sachsa 1914 oraz H.-H. Drägera 1948) do dziś dużą aktualność. Napisał liczne prace naukowe, głównie z zakresu akustyki instrumentów dętych i techniki gry, oraz wiele haseł encyklopedycznych.

Literatura: E. v. Hornbostel, C. Sachs Systematik der Musikinstrumente. Ein Versuch, „Zeitschrift für Ethnologie” XLIII, 1914; E. Closson Victor Mahillon, „Bulletin de la Société Union Musicologique” IV, 1924; F.A. Drechsel Kompendium zur Akustik der Blasinstrumente nach Victor-Charles Mahillon, Lipsk 1927, przedr. Celle 1979; E. Closson La facture des instruments de musique en Belgique, Bruksela 1935; M.J. Kartomi On Concepts and Classifications of Musical Instruments, Chicago 1990; M. Haine N. Meeùs Dictionnaire des facteurs d'instruments de musique en Wallonie et à Bruxelles, Liège, 1986; H. Vereecke, S. Carter Mouthpieces for Brasswinds in the Writings of Victor-Charles Mahillon: A Historical and Analytical Review, „Historic Brass Society Journal” 26 (2014).