Logotypy UE

Mahillon, Victor-Charles

Biogram i literatura

Mahillon [maij’ą] Victor-Charles, *10 III 1841 Bruksela, †17 VI 1924 St-Jean-Cap-Ferrat, belgijski budowniczy instrumentów, akustyk i instrumentolog, syn Charlesa. Od 1865 współwłaściciel firmy, której kierownictwo przejął w 1887. Wprowadził szereg udoskonaleń do produkowanych przez firmę instrumentów. W 1870 skonstruował metalowy kontrafagot, w 1905 — nowy typ trąbki B piccolo, ułatwiający wykonywanie barokowych partii clarino, produkował też (od 1874) zapomniany obój d’amore. W 1877 zlecono mu zorganizowanie muzeum instrumentów muzycznych przy konserwatorium w Brukseli, którego następnie został pierwszym kustoszem. Z małej kolekcji (177 pozycji) stworzył jeden z najbardziej znaczących ośrodków tego typu na świecie (w chwili jego śmierci kolekcja liczyła ponad 3500 pozycji). Sporządzał kopie rzadkich instrumentów dętych (rzymski lituus i buccina, całe rodziny XVI- i XVII-wiecznych instrumentów dętych), które wykorzystywał na organizowanych przez siebie koncertach. Dziełem jego życia jest monumentalny Catalogue descriptif et analytique…, w którym zawarł opis ok. 3300 europejskich i pozaeuropejskich instrumentów muzycznych, uzasadniając we wstępnym artykule pt. Essai de classification méthodique de tous les instruments anciens et modernes podstawy naukowe systematyki instrumentów. Oparł się w niej, choć nie zawsze konsekwentnie, na kryterium akustycznym i podzielił instrumentarium na 4 grupy wyznaczone rodzajem wibratora (aerophones, chordophones, membranophones, autophones), dokonując dalszych podziałów (branches, sections, subsections) w oparciu o terminologię Linneusza z 1735. Systematyka Victora-Charlesa Mahillona zachowała w ogólnych zarysach (po modyfikacjach E. v. Hornbostla i C. Sachsa 1914 oraz H.-H. Drägera 1948) do dziś dużą aktualność. Napisał liczne prace naukowe, głównie z zakresu akustyki instrumentów dętych i techniki gry, oraz wiele haseł encyklopedycznych.

Literatura: E. v. Hornbostel, C. Sachs Systematik der Musikinstrumente. Ein Versuch, „Zeitschrift für Ethnologie” XLIII, 1914; E. Closson Victor Mahillon, „Bulletin de la Société Union Musicologique” IV, 1924; F.A. Drechsel Kompendium zur Akustik der Blasinstrumente nach Victor-Charles Mahillon, Lipsk 1927, przedr. Celle 1979; E. Closson La facture des instruments de musique en Belgique, Bruksela 1935; M.J. Kartomi On Concepts and Classifications of Musical Instruments, Chicago 1990; M. Haine N. Meeùs Dictionnaire des facteurs d’instruments de musique en Wallonie et à Bruxelles, Liège, 1986; H. Vereecke, S. Carter Mouthpieces for Brasswinds in the Writings of VictorCharles Mahillon: A Historical and Analytical Review, „Historic Brass Society Journal” 26 (2014).

Prace

Tableau synoptique des voix de tous les instruments de musique employés dans l’instrumentation moderne, les orchestres de symphonie, d’harmonie et de fanfare, Bruksela 1866

Tableau synoptique de la science de l’harmonie indiquant la théorie de la formation de tous les accords et la loi de leur succession, Bruksela 1869

Eléments d’acoustique musicale et instrumentale, Bruksela 1874

Catalogue descriptif et analytique du Musée Instrumental du Conservatoire Royal de musique de Bruxelles, 5 t., Gandawa-Bruksela 1880–1922, przedr. Bruksela 1979

Etude sur le doigté de la flûte Boehm, Bruksela 1882

Le matériel sonore des orchestres de symphonie, d’harmonie et de fanfarę ou vade mecum du compositeur, Bruksela 1897,5. wyd. 1920

Etudes expérimentales sur la résonance des colonnes d’air de forme conique, tronc-conique et cylindrique, Gandawa 1900, wyd. ang. Londyn 1901

Quelques expériences sur la vibration des tuyaux à bouche et à anche (et à embouchure), Gandawa 1910

Notes théoriques et pratiques sur la résonance des colonnes d’air dans les tuyaux de la facture instrumentale, St-Jean-Cap-Ferrat 1921

Guide pour l’accord des instruments à pistons, Bruksela b.r.

Des soins à donner aux instruments en cuivre et en bois, Bruksela b.r.