logotypes-ue_ENG

Macijewski, Ihor

Biogram

Macijewski Ihor, *28 VI 1941 Charków, ukraiński kompozytor, dyrygent, etnomuzykolog-instrumentolog oraz pedagog. W 1965 ukończył studia w konserwatorium we Lwowie (kompozycja u A. Sołtysa i A. Nikodemowicza, etnomuzykologia u W. Hoszowskiego); studia kompozytorskie kontynuował w Leningradzie (obecnie Sankt Petersburg) u O. Jewłachowa, tamże w 1970 uzyskał doktorat na podstawie pracy o huculskich kompozytorach skrzypcowych, a w 1990 – habilitację, w 2001 – profesurę.

W latach 70. wykładał kompozycję w Iwano-Frankowskiej Szkole Muzycznej; następnie (1970–90) pracował w Musorgskiej Leningradzkiej Szkole Muzycznej. W latach 1992–94 uczył kompozycji i instrumentacji w Konserwatorium Lwowskim (dziś Lwowska Narodowa Akademia Muzyczna im. Mykoły Łysenki). Obecnie pracuje w Sankt Petersburgu i wykłada kompozycję w konserwatorium w Petrozawodzku. Wykładał gościnnie w wielu krajach, a jego publikacje ukazały się m.in. w Kazachstanie, Ukrainie, Rosji, Litwie, Niemczech, Anglii, USA, Estonii, Gruzji, Azerbejdżanie oraz w Polsce.

W pracy naukowej Macijewskiego koncentruje się na instrumentach i ludowej muzyce tradycyjnej, jej specyfice i praktyce wykonawczej. Łączy empiryczny opis instrumentów z analizą kontekstu kulturowego. Zwraca szczególną uwagę na osobowość muzyków i ich działalność w lokalnych środowiskach, na percepcję muzyki, rozwój transkrypcji muzycznej i zrozumienie tradycyjnych metod dydaktycznych (etnopedagogika), podkreśla znaczenie improwizacji. Bada problemy muzyczne diaspory białoruskiej, polskiej i ukraińskiej; prowadził badania terenowe na Huculszczyźnie, Bojkowszczyźnie, Bukowinie, Polesiu, Podolu, Wołyniu, Litwie, we wschodniej i południowej Polsce, kilku regionach Rosji i Azji Centralnej; ożywił badania nad ludami ugro-fińskimi i ich instrumentarium.

Macijewski jako kompozytor jest autorem wielkich dzieł symfonicznych i chóralnych, także muzyki do filmów. Stosuje zróżnicowane techniki kompozytorskie: sonorystykę, neoserializm, dekompozycję, punktualizm, łącząc je z melodyką, tonalnością, rytmiką (polirytmiką) typową dla muzyki ludowej; utwory wokalne pisze do tekstów poetów ukraińskich (T. Szewczenko, B.-I. Antonycz, A. Oleś), białoruskich (M. Bogdanowicz, W. Tawłaj, S. Surynowicz, N. Artymowicz, A. Harun), rosyjskich (M. Wołoszyn, W. Hippius, A. Kondratiew, H. Sapgir) oraz polskich (W. Broniewski, J. Brzechwa).

Prace, wydania i kompozycje

Prace:

ok. 150 artykułów, m.in.:

Zum Programmcharakter in instrumentaler Volksmusik, „Beiträge zur Musikwissenschaft” XIV, 1972

Issledowatielskije problemy transkripeyi instrumientalnoj narodnoj muzyki, w: Tradicyonnoje i sowriemiennoje narodnoje muzykalnoje iskusstwo, Moskwa 1976

Narodnyj muzykalnyj instrumient i mietodołogija jego issledowanija, w: Aktualnyje problemy sowriemiennoj folkloristiki, Leningrad 1980

Formirowanije sistiemno-etnofoniczeskogo mietoda w organołogii, w: Mietody izuczenija folkłora, Leningrad 1983

Troista muzyka. K woprosu o tradicyonnych instrumientalnych ansamblach, ,Artes populares” XIV, Budapeszt 1985

Tradicyjna instrumientalna muzyka ta prostorowe mistectwo, w: Ukrainśka muzyka. Tradicii ta suczasnist’, Lwów 1993

Narodna instrumentalna kultura tradicyjnoj pochronnoj obriadnosti Huculiw, w: Czetwerta konferencja doslidnykiw narodnoj muzyky czerwonoruskych (halicko – wolodymyrskych) ta sumiżnych zemel, Lwów 1994

Pierceptiwnoje prostranstwo w muzykalnoj architiektonikie, w: Wybór i soczetanije. Otkrytaja forma, Petrozawodzk 1995

O roli instrumienta w profiessionalnoj diejatielnosti narodnogo muzykanta, w: Tradicija ir dabartis, t. 2, Kłajpeda 1998

Muzykal’nyje instrumenty Podliasz’ja, w: Materiały k enciklopedii muzykal’nych instrumentow narodow mira, Rossijskij Instytut Istorii Iskusstw, Sankt-Petersburg, 1998

Huculska trembita, w: Huculszczyzna, jej kultura i badacze. Międzynarodowa konferencja naukowa w ramach Festiwalu Huculskiego „Za głosem trembity”, 2006, red. J. Stęszewski, J. Cząstka-Kłapyta, Kraków 2008

Muzyka huculska w kontekście międzykulturowym, w: Huculi, Bojkowie, Łemkowie. Tradycja i współczesność. Stanisław Vincenz – po stronie dialogu. W 120. rocznicę urodzin Stanisława Vincenza, red. J. Cząstka-Kłapyta, Kraków 2008

 

Wydania:

Narodnyje muzykalnyje instrumienty i instrumientalnaja muzyka, 2 t., Moskwa 1987–88

Woprosy instrumientowiedienija, 3 t., Sankt Petersburg 1993–98.

Woprosy instrumentowjedenia, t. 3 Rossijskij Institut Istorii Iskusstw, Sankt Petersburg: 1997

Pietierburgskaja Muzykalnaja Połonistika, 2. wyd., Sankt Petersburg 2002

Ihri j spiwhołossia. Kontonacija, Tarnopol 2002

Pietierburgskaja Muzykalnaja Połonistika, 3. wyd., Sankt Petersburg 2003

Matieriały k «Enciklopedii muzykalnych instrumentow narodow mira», 2. wyd., Sankt Petersburg 2003

Muzyczni instrumenty Huculiw, Winnycja 2012

Woprosy instrumientowiedienija, t. 9 Rossijskij Instytut Istorii Iskusstw, Sankt Petersburg 2014

 

Kompozycje:

Koncert skrzypcowy 1966

Symfonia-koncert na skrzypce z orkiestrą, 1983

Koncert na 3 fortepiany, 1999

utwory kameralne (kwintet na instrumenty dęte, 2 kwartety smyczkowe, sonaty na skrzypce, wiolonczelę i in.)

liczne utwory chóralne, m.in. Ojcze nasz w języku białoruskim (wyd. Londyn 1994) i ukraińskim, 5 pieśni na chór mieszany, wyd. Ałma-Ata 1999

pieśni solowe z towarzyszeniem różnych instrumentów (fortepianu lub fletu, wiolonczeli, organów)

oratorium, opera

muzyka do 8 filmów, w tym film baletowy Faraoh 1998/99 (1999 Grand Prix na międzynarodowym festiwalu filmowym w Berlinie)

opracowania ludowych ballad żydowskich (w języku jidisz), angielskich, ludowych pieśni łemkowskich, huculskich, podlaskich