Lind, Jenny

Lind Jenny, właśc. Johanna Maria Lind, zam. Goldschmidt, *6 X 1820 Sztokholm, †2 XI 1887 Wynds Point (Herefordshire), szwedzka śpiewaczka (sopran). Uczyła się w szkole przy operze królewskiej w Sztokholmie, gdzie jej nauczycielami byli C. Craelius, I. Berg, A. Lindblad i J. Josephson, a równocześnie uczestniczyła w licznych wystawieniach komedii i melodramatów. W 1838 debiutowała na scenie opery w Sztokholmie rolą Agaty w Wolnym strzelcu C.M. Webera. Następnie śpiewała w Czarodziejskim flecie Mozarta (Pamina), Euryanthe Webera, Westalce Spontiniego, Robercie Diable Meyerbeera, Don Giovannim Mozarta (Donna Anna), Łucji z Lammermooru Donizettiego i Normie Belliniego. Po przerwie w występach scenicznych, spowodowanej kłopotami z głosem, w latach 1841–42 studiowała w Paryżu u M. Garcii. Lekcje te przyczyniły się do poprawy jej głosu i techniki wokalnej. W latach 1842–45 Lind śpiewała w Sztokholmie i Kopenhadze, w występowała w operach Belliniego, Rossiniego, Spontiniego i Meyerbeera, włączając do swojego repertuaru także nowe role (m.in. Walentyna w Hugonotach Meyerbeera, Hrabina w Weselu Figara Mozarta, Amina w Lunatyczce Belliniego). W 1845 występowała w Niemczech: w Berlinie, Frankfurcie, Hanowerze i Lipsku (koncert w Gewandhaus prowadzony przez Mendelssohna). W 1846 Lind odbyła 2. podróż artystyczną po Niemczech, występując m.in. w Monachium, Stuttgarcie, Mannheimie, Norymberdze oraz na festiwalu w Akwizgranie (Stworzenie świata Haydna, Uczta Aleksandra Händla). W tym samym roku debiutowała w Wiedniu, na scenie Theater an der Wien, śpiewając Normę Belliniego, zaś w rok później odniosła tu wielki sukces jako Maria w Córce pułku Donizettiego. W 1847 wystąpiła po raz pierwszy w Londynie, gdzie w obecności królowej Wiktorii i księcia Alberta wykonała partię Alicji w operze Robert Diabeł Meyerbeera. Wielkie sukcesy towarzyszyły także jej dalszym występom w Londynie (I masnadieri Verdiego) i na scenach operowych innych miast angielskich (m.in. Lunatyczka, Córka pułku, Wesele Figara); podczas drugiego pobytu w Londynie w 1848 Lind wystąpiła także w Eliaszu Mendelssohna. W 1849 wycofała się z życia operowego (na ostatnim występie w Londynie śpiewała partię Alicji w Robercie Diable Meyerbeera) i kontynuowała karierę jako śpiewaczka koncertowa. W 1850 Lind rozpoczęła wielkie tournée po Ameryce, w którym towarzyszyli jej dyrygent J. Benedict i baryton G. Belleti. Występowała m.in. w Nowym Jorku, Filadelfii, Bostonie, Hawanie, Nowym Orleanie, Louisville. W Ameryce poznała pianistę Ottona Goldschmidta, którego poślubiła i z którym wróciła do Europy. W 1883 zaprzestała koncertów i została profesorem śpiewu w Royal College of Music w Londynie, gdzie mieszkała od 1858 aż do śmierci. Lind, zwana „szwedzkim słowikiem”, była znaczącą postacią życia muzycznego epoki romantyzmu. Była zaprzyjaźniona z Mendelssohnem, Clarą i Robertem Schumannami, cieszyła się uznaniem Chopina i królowej Wiktorii, była muzą znanego bajkopisarza H.C. Andersena. Jej działalność operowa ograniczała się właściwie do Szwecji, Anglii i Niemiec i była zdecydowanie krótsza niż jej kariera jako śpiewaczki oratoryjnej i koncertowej.

Literatura: H.S. Holland, W.S. Rockstro Memoir of Mme Jenny Lind-Goldschmidt, 2 t., Londyn 1891; C.A. Wilkens Jenny Lind. Ein Cäcilienbild aus der evangelischen Kirche, Gütersloh 1894, 61921; J.M.C. Maude The Life of Jenny Lind, Londyn 1926; M. Pergament Jenny Lind, Sztokholm 1945; J. Bulman Jenny Lind, Londyn 1956; G. Schultz Jenny Lind. The Swedish Nightingale, Filadelfia 1962.