logotypes-ue_ENG

Landsbergis, Vytautas

Biogram i literatura

Landsbergis Vytautas, *18 X 1932 Kowno, litewski pianista i muzykolog. W latach 1950–55 studiował fortepian u A. Dvarionienė w konserwatorium w Wilnie; w 1969 uzyskał doktorat za pracę o twórczości kompozytora M.K. Čiurlionisa, w 1994 habilitację w Akademii Muzycznej w Wilnie. W latach 1956–74 był wykładowcą w Instytucie Pedagogicznym w Wilnie, w latach 1975–78 w Kłajpedzie, a od 1978 w konserwatorium w Wilnie (od 1978 profesor). W latach 70. i 80. często uczestniczył w międzynarodowych konferencjach naukowych w Polsce (Gdańsk, Wejherowo, Słupsk, Baranów Sandomierski, Stalowa Wola, Kraków), a także w NRD, Czechosłowacji i krajach nadbałtyckich. W latach 1988–90 przewodniczący „Sajudisu”, w latach 1990–92 prezydent Litwy. Jako pianista i naukowiec Landsbergis koncentrował się na propagowaniu muzyki litewskiej tak we własnym kraju, jak i za granicą. Szczególne miejsce w jego zainteresowaniach naukowych zajmuje twórczość muzyczna i malarska M.K. Čiurlionisa; za monografię o tym kompozytorze Landsbergis otrzymał w 1975 nagrodę państwową.

Literatura: D. Eberlein Durchsetzungsvermögen. V. Landsbergis und die litauische Moderne, „MusikTexte” nr 36, Kolonia 1990; K. Droba O muzyce, która pomaga nie kłamać. Rozmowa z V. Landsbergisem, „Ruch Muzyczny” 1990 nr 18.

Prace

Pavasario sonata, Wilno 1965 (zbiór rozpraw o M.K. Čiurlionisie), tłum. rosyjskie Sonata wiesny, Leningrad 1971, wyd. 2. pt. Tworczestwo Czurlionisa, Leningrad 1975

Čiurlionio dailė (‘plastyka Čiurlionisa), Wilno 1976

Č. Sasnauskas. Bibliografija, Wilno 1978

Č. Sasnausko gyvenimas ir darbai (‘życie i dzieło Č. Sasnauskasa), Wilno 1980

Vainikas Čiurlioniui. Menininko gyvenimo ir kurybos apybraižos (‘wianek dla Čiurlionisa, szkice o życiu i twórczości artysty’), Wilno 1980

Lietuvių folkloro teatras (‘litewski teatr folklorystyczny’), Wilno 1982

Čiurlionio muzika (‘muzyka Čiurlionisa), Wilno 1986

Geresnies muzikos troškimas (‘dążenie do muzyki lepszej’), Wilno 1990 (zbiór artykułów)

M.K. Čiurlionis. Time and Content, Wilno 1992

Melodie seryjne w muzyce M.K. Czurlonisa, „Muzyka” 1966 nr 3–4

Ruch organistów Litwy na przełomie XIX–XX w. Aspekty społeczne, artystyczne, narodowe i międzynarodowe, «Organy i muzyka organowa» II, Gdańsk 1978

Morze w twórczości M.K. Čiurlionisa, «Prace specjalne PWSM w Gdańsku» XV, Gdańsk 1978

Prostota bogatstwa, „Sowietskaja Muzyka” 1978 nr 9 (o B. Kutavičiusie)

Twórczość fortepianowa M.K. Čiurlionisa, «Muzyka fortepianowa» III, Gdańsk 1979

Lietuvos fakyro žydinti nostalgija. Apie B. Kutavičių (‘rozkwitająca nostalgia litewskiego fakira, o B. Kutavičiusie’), „Pergale” 1979 nr 2

Legenda o Juracie w twórczości kompozytorów litewskich, «Marynistyka w muzyce» II, Gdańsk 1980

O wariacjach w muzyce litewskiej i „Wariacjach dzukskich” B. Kutavičiusa, w: Spotkania muzyczne w Baranowie 1977, 2/1, red. T. Malecka, L. Polony, Kraków 1980

Apie muzikos poveike literatūrai (‘o wpływie muzyki na literaturę’), „Pergale” 1980 nr 10

E. Morawski oglądany z innej perspektywy, „Ruch Muzyczny” 1981 nr 3

Pirmasis lietuvių muzikos. Apie V. Kudirka (pierwiosnek muzyki litewskiej, o V. Kudirce’), „Pergale” 1983 nr 12

Twórczość fortepianowa B. Dvarionasa – stylizacja i autentyzm, «Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej w Gdańsku» XXIII, red. J. Krassowski, Gdańsk 1984

In schöpferischem Austausch. Generationen litauischer Komponisten, „Musik und Gesellschaft” 1985 nr 2

Morze w twórczości E. Balsysa, «Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej w Gdańsku» XXVI, red. J. Krassowski, Gdańsk 1987

Opiera-poema na dramaticzeskoj scenie, „Sowietskaja Muzyka” 1987 nr 2 (o operze B. Kutavičiusa Strazdas)

Dwadcataja i dwadcat', „Sowietskaja Muzyka” 1987 nr 6

Sonata organowa B. Kutavičiusa „Ad Patres”, «Zeszyty Naukowe Akademii Muzycznej w Gdańsku» XXVII, red. J. Krassowski, Gdańsk 1988

B. Kutavičiaus muzikos podirvis (‘korzenie muzyki B. Kutavičiusa), „Muzika” 1988 t. 8

Lietuvos muzikantas ir slavų kompozitorius (‘muzyk litewski i kompozytor słowiański’), „Pergale” 1989 nr 2 (o S. Moniuszce)

Eine ungewöhnliche Oper. „Grüner Vogel Strazdas” von B. Kutavičius, w: Sowjetische Musik im Licht der Perestroika, red. H. Danuser, H. Gerlach, J. Köchel, Laaber 1990

wydania:

M.K Čiurlionis. Laiškai Sofijai (‘listy do Zofii’), Wilno 1973 (dokumentacja życia Čiurlionisa w latach 1907–11)

utwory Čiurlionisa:

Izbrannyje proizwiedienija dla fortepiano, Leningrad 1975, 2. wyd. 1980,

Album per pianoforte, Kraków 1978

Sejau rūtą (‘siałem rutę’), Kowno 1981

Rinktiniai chorai a cappella (‘wybrane utwory na chór a cappella’), Leningrad 1983

Iš eskizu fortepijonui (‘szkice na fortepian’), Wilno 1985

Kuriniai fortepijonui (‘utwory fortepianowe’), Wilno 1990

***

J. Gruodis. Kuriniai fortepijonui (‘utwory fortepianowe J. Gruodisa), 2 t., Wilno 1960, 1961

B. Dvarionas. Kuriniai fortepijonui. Rinktine (‘utwory fortepianowe B. Dvarionasa, wybór’), Wilno 1981

Sudiev, kvietkeli. Senųjų lietuvių kompozitorių romansai (‘żegnaj kwiatku, romanse dawnych kompozytorów litewskich’), Wilno 1978

wydał także teki malarstwa M.K. Čiurlionisa