logotypes-ue_ENG

La Barre, Michel de

Biogram

La Barre [lab'ar] Michel de, *ok. 1675 Paryż, †1744 Paryż, francuski kompozytor i flecista. Co najmniej od 1694 roku należał do grona kameralistów aktywnych na dworze Ludwika XIV (pierwsze wydanie jego dzieł, Premier Livre des Trio z tego roku wymienia go jako "flûte de la Chambre du Roy"), później także Ludwika XV. Od ok. 1699 był członkiem Académie Royale de Musique (do 1721), w 1703 wszedł w skład Musique de l’Écurie et de la Chambre du Roi, a w 1704 – także związanego z wersalskim dworem zespołu Musettes et Hautbois de Poitou, gdzie zastąpił Antoine'a Piesche'a. W 1730 zrezygnował z tych stanowisk, odtąd brak jakichkolwiek danych o kompozytorze.

La Barre był uznawany za najwybitniejszego flecistę swoich czasów (opinie takie formułowali m.in. Sébastien de Brossard, Tion du Tillet), wyspecjalizowanego w grze na flecie poprzecznym, we Francji wówczas na ogół zwanym flûte allemande. Ceniono zwłaszcza szczególną ekspresyjność jego gry. W jego twórczości dominują więc utwory fletowe, publikowane w Paryżu w 12 księgach w latach 1709–1725, także obecne w antologiach. Większość kompozycji stanowią suity na 2 flety solo lub z towarzyszeniem basso continuo. Z wczesnego okresu twórczości pochodzą trzy zbiory triów (także o charakterze suit, na ogół krótszych, o cechach italianizujących) oraz dwa dzieła sceniczne wykazujące wpływ stylu André Campry: opéra-ballet Le triomphe des arts (1700) i comédie-ballet La vénitienne (1705), które nie odniosły sukcesu na scenie, chociaż ich fragmenty cieszyły się popularnością, publikowane w później różnych antologiach i opracowaniach. Wydał również wiele zbiorów i pojedynczych kompozycji w typie airs sérieux, à boire,  italiens m.in.: Recueil d'airs à boire à deux parties, Paryż 1724.

Fletowe kompozycje La Barre’a należą do najwybitniejszych barokowych utworów na ten instrument oraz najwcześniejszych traktujących go idiomatycznie. Zamiarem kompozytora, ujawnionym we wstępie do I księgi Suitte de pièces (1709), było dorównanie osiągnięciom współczesnego mu wirtuoza violi da gamba, M. Marais. Suity z I księgi składają się przeważnie z 8–9 części, każdą suitę otwiera preludium i allemande, pozostałe odcinki to różnego typu tańce, rondeaux i airs, a także typowe dla suity francuskiej utwory charakterystyczne, plaintes i in. W ostatnich księgach liczba części cyklu uległa redukcji (na ogół do czterech), zapewne pod wpływem włoskiej sonaty kameralnej. Twórczość La Barre’a przyczyniła się do znacznego wzrostu popularności fletu poprzecznego we Francji. Za twórczą kontynuację jego stylu uznać można dzieła J. Hotteterre’a.

Literatura: P.-L. D’Aquin Lettres sur les hommes célèbres (...) sous le règne de Louis XV, Paryż 1752; C. Parfaict Dictionnaire des théâtres de Paris, Paryż 1756; L. Fleury The Flute and Flutists in the French Art of the Seventeenth and Eighteenth Centuries, „The Musical Quarterly” IX, 1923; Bowers, Jane M. La Barre, Michel de, w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, second edition, edited by Stanley Sadie and John Tyrrell, Londyn 2001