Kurth, Ernst

Kurth Ernst, *1 VI 1886 Wiedeń, †2 VIII 1946 Berno, szwajcarski muzykolog. W latach 1904–08 studiował na uniwersytecie w Wiedniu muzykologię (u G. Adlera), filozofię i psychologię; tamże w 1908 uzyskał stopień doktora na podstawie pracy o operze Glucka. W latach 1908–11 był pianistą-korepetytorem i dyrygentem w Lipsku, Bambergu i Barmen. W latach 1911–12 uczył muzyki w eksperymentalnej Freie Schulgemeinde G. Wynekena w Wickersdorfie (koło Lipska), gdzie zetknął się z A. Halmem. W 1912 osiadł w Bernie i związał z tamtejszym uniwersytetem; od 1912 (habilitacja) był docentem, od 1920 profesorem muzykologii; doprowadził bowiem do założenia w latach 1920/21 Seminarium Muzykologicznego (Institut für Musikwissenschaft) na Uniwersytecie w Bernie. Założył i od 1927 wydawał „Berner Veröffentlichungen zur Musikforschung”. Od lat 30., mimo choroby Parkinsona, nadal prowadził działalność uniwersytecką. Do uczniów Kurtha należeli m.in. W. Schuh i K. v. Fischer.

Kurth był jednym z najważniejszych muzykologów pierwszej połowy XX wieku. Nowatorstwo jego koncepcji teoretycznych polegało na traktowaniu formy muzycznej jako procesu energetycznego, uwzględnianiu audytywnego doświadczenia w analizie dzieła muzycznego, eksponowaniu horyzontalnego wymiaru przebiegu dźwiękowego. Kurth przeciwstawił się prezentowanej przez H. Riemanna teorii statycznej formy, u której podstaw leżała koncepcja schematycznej budowy okresowej i harmonika funkcyjna. Pod wpływem filozofii Schopenhauera Kurth głosił tezę, iż muzyka jest dynamiczną manifestacją kreatywnej woli „psychicznej energii” i „ruchu” przejawiającego się w sposób szczególnie wyrazisty w muzyce baroku i romantyzmu. Eksponując znaczenie audytywnego doświadczenia w analizie dynamicznej formy, zainicjował połączenie teorii muzyki z psychologią. Przejął terminologię newtonowską (energia, siła, masa, grawitacja), modyfikując znaczenie tradycyjnych w teorii muzyki pojęć; melodię uważał za przejaw „psychicznej energii kinetycznej”, a współbrzmienia traktował jako wyraz „psychicznej energii potencjalnej”. Według Kurtha w muzyce podstawowy jest wymiar horyzontalny, związany z procesualnym charakterem dzieła muzycznego, dlatego kwestionował on powszechną wówczas opinię, iż melodię można traktować jako pochodną harmonii. Swoje koncepcje wspierał na analizie melodii, harmonii i formy.

W Grundlagen… przedstawił Kurth problem „polifonii pojedynczej linii”: tzn. audytywnego wrażenia (iluzji) dwu jakby jednoczesnych linii dźwiękowych ukształtowanych (pod pewnymi warunkami) w monodycznym przebiegu dźwiękowym. Rozróżnił bowiem dwa rodzaje linearnej „ciągłości”: zanotowaną w partyturze pojedynczą linię melodyczną uwzględniającą m.in. duże skoki interwałowe między kolejnymi dźwiękami oraz zauważalne w jej wykonaniu (audytywnie) dwie linie melodyczne utworzone z dźwięków nie bezpośrednio następujących (i niekiedy nawet odległych w czasie), ale tworzących razem jeden „strumień dźwięków”, jako „kroków” po stopniach danej skali (zgodnie z rozpoznanym później przez psychologów poznawczych tzw. mechanizmem „grupowania” według wysokości). Było to zdecydowanie odmienne spojrzenie na problem polifonii w muzyce Bacha analizowanej dotychczas za pomocą pojęć z zakresu teorii harmonii. Kurth wyróżnił ponadto dwa rodzaje konstruowania melodii: grupowanie (regularny podział metrorytmiczny) oraz nieustanne snucie (Fortspinnung) dające wrażenie kontynuacji (w górę lub w dół) przebiegu dźwiękowego, którego istotę stanowi dynamiczny ciąg ruchowy (Bewegungszug). W analizie utworów Bacha koncentrował się na fragmentach nietematycznych (epizodach i łącznikach), wyodrębniając tzw. motywy rozwojowe (wg Kurtha stanowią kwintesencję ruchu melodycznego).

W Romantische Harmonik… podkreślił Kurth walor energetyczny i kolorystyczny wertykalnych zjawisk dźwiękowych, traktując je jako niezależne całości. Nawiązując do psychologicznej koncepcji C. Stumpfa dotyczącej „stopliwości” równocześnie brzmiących dźwięków, wprowadził różne terminy na określenie sposobów modyfikowania (kolorowania) tradycyjnych trójdźwięków. Pierwsze akordy wstępu do Tristana potraktował jako mikrokosmos całego romantycznego „alterowanego stylu” prowadzącego do impresjonizmu. Uwydatnił walory kolorystyczne współbrzmień oraz znaczenie akordu jako harmoniczno-dramatycznego akcentu. Przez zmierzch tonalności harmonicznej rozumiał proces niwelowania wyrazistych relacji kadencyjnych, chromatyzację wpływającą na potęgowanie „energii” wielodźwięków i eksponowanie kolorytów izolowanych współbrzmień; stąd nie przeciwstawiał Debussy’ego Wagnerowi, lecz umieścił obu w jednym nurcie rozwojowym. Kurth sugerował istnienie harmonicznych „sił konstruktywnych” (tradycyjny schemat kadencyjny) i „sił destrukcyjnych” (rozbudowane współbrzmienia i alterowane akordy zestawiane progresyjnie). Pisał o „odczuciu tonacji” i „odczuciu toniki”, o audytywnym wrażeniu obecności relacji funkcyjnych mimo braku toniki (np. we wstępie do Tristana). Wagnerowską „niekończącą się melodię” oraz motywy rozwojowe interpretował jako symbol psychicznej aktywności, zmienności, ruchu, przeciwstawiając je motywom przewodnim, które uważał za przejaw stabilności (sytuacji, pojęcia, nastroju).

W pracy o symfoniach Brucknera (Bruckner) Kurth podjął zagadnienia związane z koncepcją formy dynamicznej. W analizie dynamiki formy wprowadził hierarchiczną klasyfikację pojęcia „dynamicznej fali” (częściowa, rozwojowa, symfoniczna). Zwrócił także uwagę na fakt, iż wrażenie specyficznej jakości brzmienia wiąże się zarówno ze strukturą wertykalną współbrzmień, jak i z instrumentacją. W Musikpsychologie, pionierskiej próbie połączenia teorii i estetyki muzycznej z psychologią, Kurth uwydatnił różnicę między koncentrującą się na wyizolowanym fenomenie akustyczną psychologią dźwięku (Tonpsychologie) a psychologią muzyki zajmującą się percypowaniem właściwości brzmieniowych i konstrukcyjnych utworów muzycznych. Koncepcje Kurtha były związane z ideami psychologów Gestalt, ale wykorzystywały również idee Schopenhauera (koncepcję „woli”) i Freuda („podświadomego umysłu”). Musikpsychologie Kurtha została uznana za fundament nowej „systematycznej” psychologii muzyki i stanowi źródło sprawdzalnych hipotez dla osób zajmujących się percepcją i mechanizmami poznawania muzyki.

Kurth nie stworzył zwartego systemu teoretycznego, ale na uwagę zasługuje jego oryginalna postawa metodologiczna i inspirujące propozycje analityczne. W okresie międzywojennym prace jego cieszyły się dużym zainteresowaniem, przyjmowane przez jednych muzykologów entuzjastycznie, przez innych ostro krytykowane, zwłaszcza H. Schenkera i zwolenników jego teorii. Wprawdzie zarówno Kurth, jak i Schenker eksponowali wymiar horyzontalny przy analizie dzieła muzycznego i wykorzystywali pojęcie Zug, jednak Schenkerowski Zug wywodzi się z koncepcji abstrakcyjnej praosnowy, natomiast Energienzug Kurtha wyrasta z audytywnego wrażenia logicznej ciągłości akcji muzycznej i konfrontacji owego wrażenia z zapisem nutowym. Koncepcja Kurtha – dzieło muzyczne jako proces dynamiczny – miała wpływ na kształtowanie się teorii formy muzycznej B. Asafjewa, a także na uwydatniany w muzykologii rosyjskiej problem „dynamicznego symfonizmu”. Prace Kurtha zwracające uwagę na koloryt brzmienia utworów muzycznych zainspirowały myśl teoretyczną J. Chomińskiego i innych polskich muzykologów. W angielskim obszarze językowym poglądy Kurtha były stosunkowo mało znane; dopiero w latach 80. ukazała się pierwsza w literaturze muzykologicznej monografia teorii Kurtha (L.A. Rothfarb, 1988) i przetłumaczono fragmenty jego prac muzykologicznych, a ostatnio także Music psychology (Abingdon, 2022).

Teoria muzyki Kurtha, nawiązująca do koncepcji psychologicznej Ch. v. Ehrenfelsa, antycypowała koncepcje sformułowane kilka lat później przez psychologów postaci (W. Kühler, K. Koffka). Oparte na introspekcji i w bezpośrednim kontakcie z brzmieniem utworu muzycznego, pionierskie spostrzeżenia psychoakustyczne Kurtha, sugerujące istnienie generalnych praw audytywnej percepcji i pamięci, są ostatnio potwierdzane w badaniach eksperymentalnych z zakresu psychologii poznawczej. W świetle dyskusji na temat przyszłości współczesnej teorii muzyki, proponowana przez Kurtha koncepcja teorii muzyki – uwzględniająca prawa audytywnej percepcji i pamięci, a także problematykę estetyczną – jest szczególnie inspirująca. W 2002 Hans Kurth przekazał archiwum ojca Instytutowi Muzykologii Uniwersytetu w Bernie. Ten różnorodny zbiór dokumentów obejmuje liczne listy, notatki z wykładów oraz recenzje Ernsta Kurtha z koncertów i spektakli operowych. Ponadto znajdują się tam liczne recenzje jego pism, a także książki oraz nuty utworów fortepianowych i partytury ze zbiorów bibliotecznych Kurtha. Nachlass Kurtha stal się inspiracją do nowych badań nad jego myślą teoretyczną oraz nad historią teorii i psychologii muzyki.

Literatura: E. Bücken Kurth als Musiktheoretiker, „Melos” IV 1924/25; A. Lorenz Ernst Kurth. Romantische Harmonik und ihre Krise in Wagners „Tristan”, „Die Musik” XVI, 1924; P.W. Akimow Wwiedienije w polifoniju na osnowie energieticzeskich uczenii (Ernst Kurth), Leningrad 1928; J. Handschin De différentes conceptions de Bach, „Schweizerisches Jahrbuch für Musikwissenschaft” IV, 1929; K. Herbst Musikpsychologie und Musikwissenschaft. Eine grundsätzliche Betrachtung über Ernst Kurths „Musikpsychologie”, „Acta Musicologica” III 1931; L. Mazel Koncepcja Ernsta Kurtha, w: L. Mazel, L. Ryżkin Oczerki po istorii tieoreticzeskogo muzykoznanija, Moskwa 1939; K. v. Fischer In memoriam Ernst Kurth, „Der Musikalmanach” VIII, Monachium 1948; D. M. Hsu  Ernst Kurth and His Concept of Music as Motion, „Journal of Music Theory” 1, 1966; I. Liberemann Some representative works from Beethoven’s early period analyzed in light of the theories of Ernst Kurth and Kurt von Fischer, praca doktorska, Columbia University, Nowy Jork  1968; C. Dahlhaus Ernst Kurth. Romantische Harmonik und ihre Krise in Wagners „Tristan”, „Die Musikforschung” XXV, 1972; H. Federhofer Akkord und Stimmführung in den Musiktheoretischen Systemen von H Riemann, Ernst Kurth und H. Schenker, Wiedeń 1981; P. McCreless Ernst Kurth and the Analysis of the Chromatic Music of the Late 19th Century, „Music Theory Spectrum” V, 1983; B.  Billeter, Der Briefwechsel A. Schweitzer – E. Kurth, w: Festschrift Hans Conradin zum 70. Geburtstag, red. Volker Kalisch, Berno-Stuttgart 1983; T.H. Stoffer Parallelen zwischen Ernst Kurths Konzeption der Musikpsychologie und der gegenwärtigen Entwicklung einer kognitiven Musikpsychologie, „Musikpsychologie: Empirische Forschung–Ästhetische Experimente – Jahrbuch der Deutschen Gesellschaft für Musikpsychologie” (2) 1985; G.I. Pavlij Voprosy ispolnitel’skogo stilâ melodiki D.D. Šostakoviča: V svete teorii È. Kurta, w: Voprosy żanrowogo i stilewogo mnogoobrazija sowietskoj muzyki. Sbornik naucznych trudow, Moskwa 1986; Z. Skowron Hellmut Federhofer. Akkord und Stimmführung in den musiktheoretischen Systemen von Hugo Riemann, Ernst Kurth and Heinrich Schenker (Wiedeń 1981), „Muzyka”, IV, 1986; P. Rummenhöller Hellmut Federhofer: Akkord und Stimmführung in den musiktheoretischen Systemen von Hugo Riemann, Ernst Kurth and Heinrich Schenker, „Die Musikforschung” IV, 1986; C. Dahlhaus Absolute Melodik. Ernst Kurth „Die Voraussetzungen der theoretischen Harmonik und der tonalen Darstellungssysteme” „Schweizer Jahrbuch für Musikwissenschaft”, 1986/87; K. von Fischer Ernst Kurth (1886–1946). Persönlichkeit, Lehrer und Musikdenker i Ernst Kurth. Bibliographie, „Schweizer Jahrbuch für Musikwissenschaft” 1986/87; H. de la Motte-Haber Die Musikpsychologie von Ernst Kurth: Tonpsychologie und Musikpsychologie, „Schweizer Jahrbuch für Musikwissenschaft” 1986/1987; L.A. Rothfarb, Ernst Kurth in Historical Perspective: His Intellectual Inheritance and Music-Theoretical Legacy, „Schweizer Jahrbuch für Musikwissenschaft” 1986/1987; M. Angerer Methodenprobleme der musikalischen Stilgeschichte: Guido Adler und Ernst Kurth, „Schweizer Jahrbuch für Musikwissenschaft” 1986/1987; H.-P. Rösler Bermerkungen zu Ernst Kurths Begriff der „Synthetischen Verschmelzung”, „Schweizer Jahrbuch für Musikwissenschaft”, 1986/1987; H. Danuser, „Energie” als musiktheoretische Kategorie bei Ernst Kurth und Boris Assafjew, „Schweizer Jahrbuch für Musikwissenschaft”, 1986–1987; S. Parkany Kurth’s „Bruckner” and the Adagio of the Seventh Symphony, „19th-Century Music” III, 1988; L.A. Rothfarb Ernst Kurth as Theorist and Analyst, Philadelphia 1988; L.A. Rothfarb Ernst Kurth’s „Die Voraussetzungen der theoretischen Harmonik” and the Beginnings of Music Psychology, „Theoria” IV, 1989; L.A. Rothfarb, Ernst Kurth’s „Die Voraussetzungen der theoretischen Harmonik” and the Beginnings of Music Psychology, „Theoria” IV, 1989; K. von Fischer E. Kurths Zusammenfassungen seiner ersten vier Buchpublikationen aus dem Nachlaß, w: E. Kurth (1886–1946), Persönlichkeit, Lehrer und Musikdenker, Gedenkschrift. E. Kurth, red. H.E. Lück, R. Miller, Berno Stuttgart. 1989; B. Hyer Musical Hysteria: Review of Ernst Kurth as Theorist and Analyst by Lee A. Rothfarb, „19th-Century Music” I, 1990; L.A. Rothfarb, wstęp do Ernst Kurth. Selected Readings, Cambridge 1991; S. Parkany Review of Ernst Kurth as Theorist and Analyst by Lee Rothfarb, „Journal of Music Theory”, I/II, 1991; P. McCreless, Review of Ernst Kurth as Theorist and Analyst by Lee A. Rothfarb, „Music Theory Spectrum” I, 1991; G. Chew Ernst Kurth; Music as Psychic Motion, and „Tristan und Isolde”: Towards a Model for Analysing Musical Instability, „Music Analysis” I/II, 1991; A. Rehding (Mis)Interpreting Ernst Kurth, praca doktorska, Cambridge University 1995; H.-P. Rösler Die Musiktheorie von Ernst Kurth und ihr psychologischer Hintergrund, Hamburg 1998; E. Ungeheuer, P. Decroupet Die Drachen spielen mit dem Ball: Energetische Bewegungen bei Ernst Kurth, Popmusik und experimenteller Avantgarde, w: Musikwissenschaft zwischen Kunst, Ästhetik und Experiment, Festschrift Helga de la Motte-Haber zum 60. Geburtstag, Würzburg 1998; W. Krebs Innere Dynamik und Energetik in Kurths Musik-Theorie: Voraussetzungen, Grundzuge, analytische Perspektiven, Frankfurt 1998; L. Schader »Alle Welt erkennt bereits unsere Zusammengehörigkeit«. Die Briefe Ernst Kurths an August Halm, „Musiktheorie” XIII, 1998; R. Köhler Mozart und der „Klassizismus”: Zur Vermittlung von Geschichte, Ästhetik und musikalischer Analyse im Mozart-Bild Ernst Kurths, w: Mozartanalyse im 19. und frühen 20. Jahrhundert. red. G. Gruber, S. Mauser, Laaber 1999; L. Schader Ernst Kurth und die Gestaltpsychologie. Oder von der Prägung eines Außenseiters in der deutschsprachigen Musikwissenschaft der 1920er Jahre, w: A. Gerhard (red.) Musikwissenschaft – eine verspätete Disziplin?, Stuttgart 2000; L. Schader Ernst Kurths Grundlagen des linearen Kontrapunkts: Ursprung und Wirkung eines musikpsychologischen Standardwerkes, Stuttgart 2001; L. Schader Der Briefwechsel zwischen E. Kurth und P. Bekker, w: Luitgard Schader, E. Kurths „Grundlagen des linearen Kontrapunkts”. Ursprung und Wirkung eines musikpsychologischen Standardwerkes, Stuttgard 2001; W. Krebs, H.-P. Rösler Die Musiktheorie von Ernst Kurth und ihr psychologischer Hintergrund, „Die Musikforschung”, IV, 2001; A. Jarzębska Dzieje myśli o muzyce, Kraków 2002; W. Drabkin Ernst Kurths „Grundlagen des linearen Kontrapunkts”: Ursprung und Wirkung eines musik-psychologischen Standardwerkes by Luitgard Schader, „Music & Letters”, III, 2002; F.M. Maier „Man weiß nicht, wozu es gut ist”: Jacques Handschin, Ernst Kurth und der Münchener Lehrstuhl für Musikwissenschaft, „Jahrbuch des Staatlichen Instituts für Musikforschung Preußischer Kulturbesitz”, 2002; L. Schader Ernst Kurths „Grundlagen des linearen Kontrapunkts”: Ursprung und Wirkung eines musikpsychologischen Standardwerkes, „Music & letters”, III, 2002; L. Schader Ernst Toch und Ernst Kurth, „Musiktheorie” I, 2003; L. Schader Das Verhältnis von Ernst Tochs „Melodielehre” zu Ernst Kurths .Grundlagen des linearen Kontrapunkts, „Musiktheorie”, XVIII, 2003; M. Riley Ernst Kurths’s Bach: Musical Linearity and Expressionist Aesthetics, „Theoria” X, 2003; Y. Kim Theories of musical hearing, 1863–1931: Helmholtz, Stumpf, Riemann and Kurth in historical context, praca doktorska, Columbia University, Nowy Jork 2003; L. Holtmeier Die Erfindung der romantischen Harmonik. Ernst Kurth und Georg Capellen, w: Zwischen Komposition und Hermeneutik. Festschrift für Hartmut Fladt, red. von A. Jeßulat, A. Ickstadt, M. Ullrich, Würzburg 2005, także w: „Wagner Spectrum” II, 2005; H. de la Motte-Haber Kräfte im musikalischen Raum: Musikalische Energetik und das Werk von Ernst Kurth, „Musiktheorie” 2005; W. Krebs Zwischen Schopenhauer und Freud: Ernst Kurths Musiktheorie als hermeneutisches Potenzial, „Zeitschrift der Gesellschaft für Musiktheorie” II, 2006; L. Schmidt Bruckner, Ernst Kurth und die Moderne, w: Bruckner – Brahms: Urbanes Milieu als kompositorische Lebenswelt im Wien der Gründerzeit, red. H.-J. Hinrichsen, L. Lütteken, Kassel 2006; N. Schmid Ernst Kurths Nachlass in Bern, „Die Musikforschung”, IV, 2006; Der Nachlass von Ernst Kurth, red. N. Schmid, Berno, 2007, https://www.musik.unibe.ch/e155114/e160404/e188886/files188896/VolltextbriefeKurth_Vers40_ger.pdf; V. Fulka Ernst Kurth: Theory of music, psychology, phenomenology, „Musicologica slovaca et europaea”, XXVI, 2008; Ė. Anatol’evna Bessonova Intonaciâ i ènergetika: Shodstvo i protivostoânie – Eŝe raz ob asaf’evskom učenii i koncepcii Èrnsta Kurta, Metodologiczeskije problemy sowriemiennogo muzykalnogoobrazowanija, Petersburg 2009; E. Horn Erich Kinast und Ernst Kurth: Drei Briefe um Bruckner, „Bruckner-Jahrbuch”, 2006–2010; L. Haselböck Zur Aktualität der Musiktheorie Ernst Kurths, w: Musiktheorie als interdisziplinäres Fach/Music theory and interdisciplinarity, red. Ch. Utz, Saarbrücken 2010; M. Bristiger Krytyka ogólnej koncepcji teoretycznej Ernsta Kurtha, ze szczególnym uwzględnieniem przesłanek harmoniki teoretycznej, praca magisterska, Instytut Muzykologii UW, 1954, wyd. w: Michał Bristiger: Myśl muzyczna. Studia wybrane II, red. H. Sieradz, Warszawa 2011; M. Kierszka Relacje pomiędzy psychologią, teorią i estetyką muzyki w ujęciu E. Kurtha, S. Łobaczewskiej, J. Slobody i R. Bergera, praca magisterska, Instytut Muzykologii UJ, Kraków 2011; M. Seidl Ernst Kurth: Rückwärts lesen vorwärts lesen weiterdenken, w: Musik–Raum–AkkordBild: Festschrift zum 65. Geburtstag von Dorothea Baumann, Berno 2012; A. Cecchi Verso una teoria della strumentazione romantica: Il rapport tra forma e timbro in Ernst Kurth, „Il saggiatore musicale: Rivista semestrale di musicologia” I, 2012; F. Wörner Constructive and deconstructive forces: Ernst Kurth’s concept of tonality, w: Tonality (1900–1950): Concept and practice, red. F. Woerner, U. Scheideler, P. Rupprecht, Stuttgart 2012; R. Köhler Mozart und der „Klassizismus”: Zur Vermittlung von Geschichte, Ästhetik und musikalischer Analyse im Mozart-Bild Ernst Kurths, w: Mozart neu entdecken: Theoretische Interpretationen seines Werks, red. G. Gruber, S. Mauser, Laaber 2012; D. Tan Ernst Kurth at the boundary of music theory and psychology, praca doktorska, University of Rochester, 2013; G. Kampe „Misreading” Ernst Kurth: Der Einfluss der Schriften Ernst Kurths auf zeitgenössische Autoren, w: Musikalische Logik und musikalischer Zusammenhang: Vierzehn Beiträge zur Musiktheorie und Ästhetik im 19. Jahrhundert, red. P. Boenke, Hildesheim, 2014; E. Meerovna Alkon Melos, modal ‘nost’ i muzykal’noe myšlenie mifologičeskogo tipa: K razvitiû idei È. Kurta, „Učenye zapiski Rossijskoj akademii muzyki imeni Gnesinyh” VIII, 2014; C. Bartsch Musikgeschichte als Urzeugung: Zur Metaphorik der musiktheoretischen Schriften Ernst Kurths, w: Biologische Metaphern: Zwischen Kunst, Kunstgeschichte und Wissenschaft in Neuzeit und Moderne, red. A. Zimmermann. Berlin, 2014; M. Mastropasqua Rappresentazione sonora e ‘immagine energetica’ in Ernst Kurth, w: L’immagine musicale, red. P. Gozza, Mediolan 2014; L. Schader Ernst Kurth und Hermann Grabner: Die Suche nach dem „Schlüssel für die Kunst Bachs”, „Die Musikforschung”, III, 2015; A. Cecchi Looking beyond the surface: Form, force and structure in Kurth and Schenker, „Rivista di analisi e teoria musicale” II, 2015; J.-L. Leleu Debussy selon Ernst Kurth: La mise en perspective du théoricien, w: La construction de l’idée musicale: Essais sur Webern, Debussy et Boulez, Genewa 2015; D. Tan Beyond energetics: Gestalt psychology in Ernst Kurth’s Musikpsychologie, „Theoria” XXII, 2015; D. Tan „As Forming Becomes Form”: Listening, Analogizing, and Analysis in Kurth’s Bruckner and Musikpsychologie, „Journal of Music Theory” I, 2017; A. Stollberg Fruchtbarer Wirkungskreis? Ernst Kurths „splendid isolation” und die Lage der Schweizer Musikwissenschaft nach dem Ersten Weltkrieg, w: Musikwissenschaft 1900–1930: Zur Institutionalisierung und Legitimierung einer jungen akademischen Disziplin. Hildesheim, 2017; D. Tan, ‘Dynamic dualism’: Kurth and Riemann on music theory and the mind, „Music theory spectrum” I, 2020.