logotypes-ue_ENG

Kaszowska, Felicja

Biogram

Kaszowska Felicja, właściwie F. Grützhändler, pseud. Gilbert, *12 V 1867 Warszawa, †18 VII 1951 Bielsko-Biała, polska śpiewaczka (sopran). Uczyła się śpiewu u W. Troschla w Warszawie; w latach 1885–86 studiowała w konserwatorium w Wiedniu u J. Gänsbachera i ponownie w Warszawie u E. Rzebiczkowej. W 1886 śpiewała na koncertach WTM, a 18 V 1887 zadebiutowała w Operze Warszawskiej rolą Alicji w Robercie Diable Meyerbeera, tydzień później wystąpiła w partii Małgorzaty w Fauście Gounoda. W latach 1887–88 doskonaliła wokalne umiejętności u M. Garcii i J. Reszkego w Paryżu, G.B. Lampertiego w Mediolanie i J. Stockhausena we Frankfurcie n. Menem. W X 1888 występowała w operze w Kolonii, a w latach 1888–90 i 1891–92 w stałym niemieckim zespole operowym przy Metropolitan Opera House w Nowym Jorku (28 XI 1888 zadebiutowała z powodzeniem rolą pazia Urbana w Hugonotach Meyerbeera); największe uznanie zyskała w rolach Wagnerowskich. Z zespołem Metropolitan Opera śpiewała także w innych miastach Stanów Zjednoczonych. W 1893 odbyła tournée po Stanach z Bostońską Orkiestrą Symfoniczną pod dyrekcją A. Nikischa; w 1908/09 powróciła do Metropolitan Opera House. W sezonie 1890/91 śpiewała gościnnie w Operze Warszawskiej. W 1893 wróciła do Europy jako sławna artystka i odniosła sukces w Budapeszcie rolą Brunhildy w Walkirii Wagnera (śpiewała w języku węgierskim). W latach 1894–1908 występowała na wielu scenach niemieckich i w całej Europie. Po wielkim galowym koncercie w 1910 w Darmstadcie otrzymała tytuł Kammersängerin. W 1911 i 1916/17 śpiewała w Warszawie w operze i w filharmonii; przyczyniła się też wespół z A. Michałowskim i S. Barcewiczem do otwarcia Konserwatorium Warszawskiego (1916). Po zakończeniu kariery scenicznej osiadła w Wiedniu i zajęła się pracą pedagogiczną; do grona jej uczniów zaliczali się m.in. S. Kurz, L. Lehmann, a także J. Kiepura. Na krótko przed wybuchem II wojny światowej powróciła do Polski i zamieszkała w Bielsku-Białej. Kaszowska imponowała zarówno skalą i siłą głosu, jak kulturą muzyczną i wspaniałą techniką wokalną, pozwalającą jej z jednakowym powodzeniem śpiewać lekkie partie koloraturowe, jak i dramatyczne.

Ważniejsze role Kaszowskiej (oprócz już wymienionych): Senta w Holendrze tułaczu, Elza w Lohengrinie, Zyglinda i Fryka w Walkirii, Ewa w Śpiewakach norymberskich, Izolda w Tristanie i Izoldzie oraz Wenus w Tannhäuserze Wagnera, tytułowa Aida, Leonora w Trubadurze i Amelia w Balu maskowym Verdiego, Selika w Afrykance i Walentyna w Hugonotach Meyerbeera, Adalgiza w Normie Belliniego, tytułowa Carmen w operze Bizeta, Santuzza w Rycerskości wieśniaczej Mascagniego, Marta w Nizinach d’Alberta.