Jan z Olkusza, Johannes de Ilkush, Elkush, zwany „starszym”, *ok. 1425, †po 1463, polski lekarz. W 1442 podjął studia na uniwersytecie w Krakowie, w 1444 uzyskał stopień bakałarza, w 1450 stopień magistra sztuk wyzwolonych. Ok. 1450 był plebanem w Olkuszu. W 1456 sprawował funkcję dziekana wydziału sztuk wyzwolonych uniwersytetu w Krakowie. W 1445 sporządził odpis traktatów Arithmetica speculativa i Musica speculativa Johannesa de Muris (Biblioteka Jagielońska, Ms 1927 f. 100r–112r i f. 113r–132v). Oba traktaty zaopatrzone są w obszerne głosy marginalne, nadto Musica speculativa – w komentarz (f. 239–241r), którego autorem nie jest jednak Jan z Olkusza.
Literatura: G. Pietzsch Zur Pflege der Musik an den deutschen Universitäten bis zur Mitte des 16. Jahrhundert, „Archiv für Musikforschung” I, 1936; C.E. Brewer „Musica Muris” w krakowskich rękopisach z XIV i XV wieku, „Muzyka” Warszawa 1980 nr 3; G. Rosińska Scientific Writings and Astronomical Tables in Cracow. A Census of Manuscript Sources (XIVth-XVIth Centuries), „Studia Copernicana” XXII, 1984; E. Witkowska-Zaremba Musica Muris i nurt spekulatywny w muzygografii sredniowiecznej, „Studia Copernicana” XXXII, Warszawa 1992.
