Gładkowska Konstancja, zam. Grabowska, *10 VI 1810 Warszawa, †20 XII 1889 Skierniewice, polska śpiewaczka (sopran). W latach 1824–29 uczyła się śpiewu u C. Soliwy w Instytucie Muzyki i Deklamacji w Warszawie. 17 XII 1824 na popisie szkolnym otrzymała publiczną pochwałę. W 1829 Gładkowska poznała F. Chopina. Zadebiutowała 24 VII 1830 na scenie Opery warszawskiej w Agnès Paëra (wystawionej pt. Aniela). 11 X 1830 śpiewała na pożegnalnym koncercie Chopina recytatyw i kawatynę z La donna del lago (Dziewica z jeziora) Rossiniego. Na scenie operowej występowała do 1833, głównie w repertuarze włoskim: Sroka złodziejka Rossiniego (1830), Opera włoska w podróży (Il virtuosi ambulanti 1830) V. Fioravantiego, a także w Fra Diavolo Aubera (1831). W I 1832 poślubiła ziemianina Józefa Grabowskiego, z którym miała 5 dzieci; mieszkała w Raduszu k. Rawy. W 1845 Gładkowska ociemniała; po śmierci męża (1878) przeniosła się do Skierniewic. Korespondencję Chopina spaliła przed śmiercią. Gładkowska przeszła do historii muzyki głównie jako obiekt natchnienia i młodzieńczej miłości F. Chopina, który przeżywał jej debiut operowy, podziwiał urodę i muzykalność. Jakkolwiek panowała opinia, że panna Gładkowska ma głos, ale źle uczony, Chopin był innego zdania: „Nie będzie drugiej Gładkowskiej co się tyczy czystości i intonacji i czucia wyższego, jakim jest przejęta na scenie...” (list Chopina do T. Woyciechowskiego z 31 VIII 1830). Pomimo wierszy wpisanych przed odjazdem do imiennika, wymiany pierścionków, listów, Gładkowska nie doceniała z pewnością uczucia, jakim darzył ją Chopin. Po jego wyjeździe wkrótce wyszła za mąż, a i on zmienił obiekt miłości. Na „pamiątkę stanęło Adagio od mojego koncertu” [f-moll] oraz Walc Des-dur op. 70 nr 3 (list z 3 X 1829).
Literatura: K. Kobylańska Sylwetki wokalistów na tle życia Chopina: Konstancja z Gładkowskich Grabowska, „Życie Śpiewacze” 1948 nr 3; Korespondencja Frderyka Chopina, 2 t., zebrał i oprac. B. E. Sydow, Warszawa 1955.
