Gaudencjusz, Gaudéntios, III lub IV w. n.e., grecki teoretyk muzyki, kontynuator tradycji Arystoksenosa. Autor dzieła (‘wstęp do harmoniki’). O jego życiu nic nie wiadomo. Jego traktat znał z pewnością Kasjodor. Dla historii muzyki szczególne znaczenie mają jego uwagi na temat gatunków oktawowych i tzw. interwałów parafonicznych, zajmujących miejsce pośrednie pomiędzy konsonansem a dysonansem (zaliczał do nich tryton i tercję wielka), które mogły znajdować zastosowanie w akompaniamencie instrumentalnym. Gaudencjusz wyróżnił 12 gatunków oktawowych (złożonych z odpowiednich gatunków kwarty i kwinty), przy czym tylko 7 uznał za „konsonujące”. Sekcja traktatu dotycząca skal transponowanych nie zachowała się w całości, przypuszczalnie Gaudencjusz wyróżnił 15 tonoi.
Literatura: A. Barbera , „Journal of Music Theory” XXI nr 2, 1977; A. Barbera Octave Species, „Journal of Musicology” III nr 3, 1984; A. Barbera The Consonant Eleventh and the Expansion of the Musical Tetraktys, „Journal of Music Theory” XXVIII nr 2 1984; T.J. Mathiesen, Apollo’s Lyre: Greek Music and Music Theory in Antiquity and the Middle Ages, Londyn 1999.
Musici scriptores graeci, wyd. K. v. Jan, Lipsk 1895, przedr. Hildesheim 1962
Alypius et Gaudenzio, Bacchius l’ancien, «Collection des auteurs grecs relatifs à la musique» V, tłum. C. E. Ruelle, 1895
L. Zanoncelli: La manualistica musicale greca…, Milano 1990