Dobosz, Adam

Dobosz Adam, *3 VIII 1885 Żyraków (k. Ropczyc), †20 XI 1952 Warszawa, polski śpiewak (tenor) i reżyser. Po studiach w Krakowie u W. Żeleńskiego, J. Galla i M. Horbowskiego (baryton) zadebiutował w 1908 w Filharmonii Warszawskiej (obec. Filharmonia Narodowa) w kwartecie solistów w Stabat Mater Rossiniego. Na scenie operowej debiutował w 1909 w Teatrze Miejskim we Lwowie rolą Jontka w Halce Moniuszki. Śpiewał następnie przez kilka sezonów w Operze Lwowskiej. W 1914 przybył ponownie do Warszawy i na stałe związał się ze stołeczną Operą jako czołowy tenor liryczny. Gościnnie występował też we Lwowie i Krakowie. Do najlepszych jego kreacji należały partie – Jontka w Halce, Stefana w Strasznym dworze – S. Moniuszki, kawalera des Grieux w Manon J. Masseneta, Pinkertona w Madama Butterfly G. Pucciniego, Leńskiego w Eugeniuszu Onieginie P. Czajkowskiego. Był pierwszym na polskiej scenie odtwórcą roli Erosa w Erosie i Psyche L. Różyckiego oraz Pasterza w Królu Rogerze K. Szymanowskiego; kreował też jako pierwszy, pomyślaną na głos tenorowy, solową partię w Symfonii „Pieśń o nocy” Szymanowskiego, otrzymując – jak później wspomniał – od samego kompozytora pewne praktyczne wskazówki co do sposobu jej wykonania. W swym repertuarze posiadał też liczne pieśni, zwłaszcza polskie. W latach 1933–34 wraz z Z. Mossoczym kierował przeżywającą w owych latach poważne trudności Operą Warszawską. Okres okupacji spędził w Warszawie, w latach 1941–44 występował w Teatrze Miasta Warszawy. Po II wojnie światowej został zaangażowany do Opery Śląskiej w Bytomiu, głównie jednak poświęcił się pracy pedagogicznej, działając w latach 1945–52 w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, od 1950 w Warszawie – jako profesor a następnie dziekan wydziału wokalnego.