logotypes-ue_ENG

Czarnecki, Kazimierz

Biogram

Czarnecki Kazimierz, właśc. Władysław Marszałek, *10 XII 1882 Kraków, †3 V 1964 Poznań, polski śpiewak (tenor). Syn urzędnika, studiował prawo na UJ, jeszcze przed ukończeniem studiów z powodów politycznych musiał opuścić kraj; posłużył się w tym celu paszportem przyjaciela Kazimierza Czarneckiego, po którego śmierci w 1916 przyjął na stałe jego imię i nazwisko. W 1911 podjął w Paryżu studia wokalne u J. Reszkego, w 1914 zadebiutował na scenie operowej w San Remo jako Książę w Rigoletcie Verdiego. Śpiewał następnie w różnych teatrach włoskich (Pesaro, Ferrara, Modena, Werona); w 1918 występował w Teatro Massimo w Palermo oraz w operze w Rzymie, śpiewając głównie partie tenorowe w Madame Butterfly Pucciniego, Rigoletcie i Aidzie Verdiego. W 1923 powrócił do kraju i osiadł w Poznaniu, gdzie w latach 1923–29 i 1933–37, a następnie także w latach 1945–48 był stałym solistą opery, kreując na jej scenie 35 różnych partii, m.in. z repertuaru „bohaterskiego”: Raul w Hugonotach G. Meyerbeera, Enzo w Giocondzie A. Ponchiellego, Radames w Aidzie i Otello w Otellu Verdiego, Samson w Samsonie i Dalili C. Saint-Saënsa oraz Tannhäuser, Lohengrin i Zygfryd w operach Wagnera, a nadto partie tytułowe w Daliborze B. Smetany i Andrea Chénier U. Giordana, Nemorina w Napoju miłosnym G. Donizettiego oraz szereg ról w operach polskich (tytułowy bohater w Zygmuncie Auguście T. Joteyki, Kirkor w Goplanie W. Żeleńskiego, Doman w Legendzie Bałtyku F. Nowowiejskiego, prapremiera 1924). Brał też udział w polskich premierach Ariadny na Naksos R. Straussa i Uczty szyderców Giordana. W 1925 gościł w Buenos Aires z zespołem La Scali, w 1929 śpiewał w Barcelonie partię Dymitra Samozwańca w Borysie Godunowie M. Musorgskiego, a w 1931 w Belgradzie Kalafa w Turandot Pucciniego. W latach 1931–39 występował też wielokrotnie w operze we Lwowie oraz w Warszawie. Czarnecki tłumaczył na język polski libretta operowe, m.in. do Turandot Pucciniego, Otella Verdiego, Giocondy Ponchiellego, Bastien i Bastienne Mozarta. W historii wokalistyki zaskarbił sobie miejsce jako jeden z najznakomitszych polskich bohaterskich tenorów, ceniony zwłaszcza za wykonawstwo wielkich partii Wagnerowskich.