logotypes-ue_ENG

Bley, Carla

Biogram

Bley [blej] Carla, z d. Borg, *11 V 1938 Oakland (Kalifornia), amerykańska pianistka, kompozytorka, aranżerka. Jazzem zainteresowała się w 17. roku życia. W 1957 przeniosła się do Nowego Jorku; wkrótce zaczęła komponować, zyskując uznanie tamtejszego środowiska. Utwory Bley wykonywali m.in.: P. Bley (jej późniejszy mąż), G. Russell, J. Giuffre, A. Farmer, G. Burton, C. Haden. W 1. połowie lat 60. współpracowała z B. Dixonem, P. Sandersem, C. Moffettem oraz M. Mantlerem (swym drugim mężem), z którym od 1964 prowadziła Jazz Composers Orchestra (występ na festiwalu w Newport w 1965). W 1965 założyła kwintet ze S. Lacym, zaś w latach 80. sekstet z basistą S. Swallowem, z którym współpracuje do dziś. Na przełomie lat 80. i 90. występowała z zespołem Very Big Carla Bley Band. Kilkakrotnie koncertowała w Polsce (po raz pierwszy podczas festiwalu Jazz Jamboree w 1981). Nadal pozostaje aktywna, komponując, wydając płyty i koncertując z własnymi zespołami.

Bley należy do grona najbardziej oryginalnych twórców i aranżerów jazzu wielkoorkiestrowego. Jest ważną postacią awangardy lat 60. i 70. Posługuje się wyrafinowanym warsztatem, jej utwory, pełne rozmachu i bogactwa brzmieniowego, imponują odważnym podejściem do materiału dźwiękowego, formy i szczegółowo przemyślaną aranżacją (z pewnymi wpływami C. Mingusa, G. Evansa, free jazzu). Dorobek kompozytorski Bley obejmuje zarówno pojedyncze tematy, jak i rozbudowane formy na duże składy instrumentalne (np. opera jazzowa Escalator over the Hill, 1971). Albumy: A Genuine Tong Funeral, 1968; Night-Glo, 1985; Fleur Carnivore, 1988 (CD 1990); Life Goes On, 2020.