Bataille, Gabriel

Bataille [bat´a:j] Gabriel, *1575 Brie (?), †17 XII 1630 Paryż, francuski kompozytor i lutnista. W akcie ślubu z 1600 nazwany jest sługą doradcy króla i członka parlamentu, ale w następnych latach działał w Paryżu jako maître de musique i lutnista; od 1617 pełnił obie funkcje na dworze królowej Marii de Medici, a później Anny Austriaczki.

W latach 1608–1615 we współpracy z drukarzem P. Ballardem opublikował sześć ksiąg Airs de différents autheurs, mis en tablature de luth par Gabriel Bataille, zwierających jego opracowania na lutnię i głos solowy polifonicznych airs de cours, głównie P. Guédrona. Bataille był zapewne również odpowiedzialny za wprowadzenie do tabulatury oryginalnych symboli graficznych wskazujących prawdopodobnie na pewne niuanse wykonawcze (np. różne rodzaje arpeggio).

Twórczość samego Bataille’a to airs de cour (niektóre w formie dialogu), pieśni biesiadne, récits bale­towe i psalmy. W airs, o charakterze elegij­nym lub dramatycznym, widoczne są zasady musique mesurée oraz cechy włoskiej monodii i wirtuozerii wokalnej, a także zaznaczają się wpły­wy pieśni hiszpańskiej. Część z tych utworów skomponowana została do ballets de cours m.in. La délivrance de Renaud (1617).

Literatura: A. Verchaly Gabriel Bataille et son oeuvre personnelle pour chant et luth, „Revue de musicologie” XXIX, 1947; F. Lesure, A. Verchaly Documents inédits relatifs au luthiste Gabriel Bataille (Vers 1575–1630), „Revue de musicologie” XXIX, 1947; D. Tunley Ballard’s Publications Airs de differents autheurs (1608–1632): Some Reflections, „Miscellanea Musicologica” XV, 1988; J. Le Cocq Experimental notation and Entrepreneurship in the Seventeenth Century: The Air de Cour for Voice and Lute, 160–1643, „Revue de musicologie” LXXXV, 1999, nr 2; La délivrance de Renaud: Ballet danced by Louis XIII in 1617, red. G. Garden, Turnhout 2010.