Żórawska-Witkowska Alina, *23 III 1949 Elbląg, polska muzykolog. W latach 1967–72 studiowała muzykologię na uniwersytecie w Warszawie, gdzie w 1985 uzyskała stopień doktora na podstawie rozprawy Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta Poniatowskiego (napisanej pod kierunkiem A. Chodkowskiego), a w 1998 został ukończony jej przewód habilitacyjny (Muzyka na dworze Augusta II w Warszawie). W 1985 była zatrudniona w Instytucie Muzykologii UW na stanowisku adiunkta, w 1999 została mianowana profesorem UW; w latach 1997–98 pełniła funkcję wicedyrektor Instytutu Muzykologii UW, w latach 1999–2002 i ponownie od 2008 – funkcję prodziekan Wydziału Historycznego UW do spraw studenckich, a w latach 2002–05 – prodziekan do spraw badań naukowych. W latach 2005–08 była członkiem Senackiej Komisji do Spraw Polityki Kadrowej UW; od 2004 kieruje Zakładem Powszechnej Historii Muzyki w Instytucie Muzykologii. W roku akademickim 1984/85 przebywała na stypendium rządu włoskiego w Universitá degli Studi di Bologna, od 1988 wielokrotnie korzystała z pobytów studyjnych w Dreźnie, prowadząc tam badania w Sächsisches Hauptstaatsarchiv oraz w Sächsische Landesbibliothek – Staatsund Universitätsbibliothek. W 2008 i 2009 pracowała w bibliotekach i archiwach w Rzymie jako stypendystka Fundacji Lanckorońskich. W latach 1996–2001 współpracowała z European Science Foundation w ramach projektu „Musical Life in Europe 1600–1900. Circulation, Institutions, Representation” w grupie roboczej „Italian Opera in Central Europe” – była organizatorem sympozjum Opera Subjects and European Relationships (Warszawa 2001). Brała udział w licznych konferencjach naukowych w Polsce i za granicą, w tym m.in. w kongresie Johann Adolf Hasse in seiner Zeit (Hamburg 1999), 12th Biennial Conference on Baroque Music (Warszawa 2006, członek komitetu naukowego konferencji), Händel – der Europäer (Halle 2009). W latach 1996–2008 była członkiem zarządu Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym, pełniła również funkcję członka zarządu sekcji muzykologów ZKP; od 1999 jest członkiem Johann Adolf Hasse Gesellschaft w Monachium. Za swoje książki poświęcone muzyce na dworze królewskim w Warszawie otrzymała nagrody Clio I stopnia (1995,1997) oraz nagrodę Wydziału I Nauk Społecznych PAN (1996).
Żórawska-Witkowska przez wiele lat współpracowała z redakcją Encyklopedii Muzycznej PWM jako redaktor naukowy działu kompozytorzy i wykonawcy XVIII wieku (1983–93, t. 2 z A. Chodkowskim) oraz autorka wielu haseł; była również redaktorem haseł polskich w Appendice (t. 13) do Dizionario enciclopedico universale della musica e dei musicisti (red. A. Basso, Turyn 1990), redaktorem działu Barok w Encyklopedii muzyki (red. A. Chodkowski, Warszawa 1995). Przygotowała, razem z P. Maculewiczem, źródłowe opracowania partytur J.A. Hassego (będące podstawą wykonania dla Warszawskiej Opery Kameralnej) – opery Zenobia (wyst. 8 XI 1999) oraz serenaty II sogno di Scipione (wyst. 4 XII 2005).
Zainteresowania naukowe Żórawskiej-Witkowskiej skupiają się wokół rozpatrywanej z perspektywy europejskiej historii muzyki w Rzeczypospolitej w wiekach XVII–XIX; w tych ramach Żórawska-Witkowska koncentruje swoje badania na dziejach kultury muzycznej oraz na obecności i recepcji opery włoskiej. Charakter jej rozważań określają przede wszystkim wnikliwe kwerendy prowadzone w archiwach polskich i zagranicznych, kompleksowa analiza odnajdywanych tam dokumentów, ich konfrontacja z zasobem źródłowym znanym polskiej i światowej muzykologii już wcześniej, wreszcie ich interpretacja heurystyczna. Żórawska-Witkowska należy do najbardziej doświadczonych, a jednocześnie najefektywniejszych w pracy archiwistycznej i historycznej muzykologów polskich. Skutkiem jej działalności naukowej jest rekonstrukcja istotnych dla historii kultury muzycznej w Polsce faktów (na ogół niezbadanych przed nią i nieznanych), reinterpretacja wielu zdarzeń, obalenie licznych stereotypów (np. na temat zapaści kultury muzycznej w Polsce w czasach saskich), wypełnienie pod względem faktograficznym istniejących przed jej publikacjami luk w polskiej historiografii muzyki baroku, klasycyzmu i romantyzmu. Prace Żórawskiej-Witkowskiej na temat muzyki na warszawskim dworze Augusta II, Augusta III i Stanisława Augusta Poniatowskiego stanowią nie tylko misterne odtworzenie (na podstawie rozproszonych i trudno dostępnych nieraz dokumentów) repertuaru muzycznego, obecnego w środowisku polskiego dworu królewskiego w XVIII w., toczącego się na dworze życia koncertowego, teatralno-operowego i towarzyskiego, ale swoim zasięgiem wykraczają też daleko poza ów kontekst, przedstawiając często wnikliwe studia nad historią kultury muzycznej Warszawy tego czasu w ogóle, a w niektórych przypadkach również innych ośrodków na terenie Rzeczypospolitej. Dzięki badaniom Żórawskiej-Witkowskiej dotychczasowa wiedza na temat historii kultury muzycznej w Polsce, szczególnie w wieku XVIII, nabrała cech ciągłości.
Za najistotniejsze dokonanie Żórawskiej-Witkowskiej należy uznać syntetyczne ujęcie historii muzyki na dworze królewskim w Warszawie w całym wieku XVIII, bezprecedensowe w swojej skali nie tylko w Polsce, ale generalnie w muzykologii europejskiej, zaprezentowane w rozprawach Muzyka na dworze Augusta II w Warszawie (1997), przygotowywanej do druku publikacji o muzyce na dworze Augusta III (materiał dotychczas odzwierciedlony w rozlicznych artykułach) i Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta (1995). Znaczenie tych prac wychodzi daleko poza krąg muzykologiczny, gdyż ich punktem wyjścia jest głęboka analiza warunków historycznych, stanowiących właściwy kontekst dla kompleksowego zrozumienia istoty zdarzeń zachodzących również w życiu muzycznym, co skutkuje także ważnymi ustaleniami dla historyków. Żórawska-Witkowska jako pierwsza sporządziła wykaz wszystkich pobytów królów saskich w Polsce oraz ich itineraria (katalog wystawy z okazji 300-lecia zawiązania unii polsko-saskiej Unter einer Krone, 1997). Jako pierwsza wśród historyków zdefiniowała też mecenat artystyczny, w tym muzyczny, Stanisława Augusta Poniatowskiego, określając go mecenatem o charakterze państwowym, będącym efektem przejęcia się króla oświeceniową ideą służby narodowi. W wielu sytuacjach wskazała na wielorakie możliwości i perspektywy badawcze, jakie przed muzykologią otworzyć może intensywna praca z pomijanymi dotychczas w tej dziedzinie źródłami archiwalnymi z XVIII wieku, pozornie nieraz bardzo oddalonymi od muzyki (m.in. Archiwalia królewskie jako przedmiot badań muzykologicznych). To Żórawska-Witkowska jako pierwsza wskazała na szereg faktów w historii kultury muzycznej w Polsce XVIII wieku, których przed nią w ogóle nie brano pod uwagę, np. na pobyty w Polsce J.A. Hassego i jego rolę jako królewskiego kapelmistrza (m.in. I drammi per musica di J.A. Hasse rappresentati a Varsavia negli anni 1754–1763, 1995). Jako charakterystyczne dla badań Żórawskiej-Witkowskiej należy też uznać jej ostatnie prace dotyczące muzyki Händla, prowadzone z perspektywy dworu warszawsko-drezdeńskiego, a ujawniające sieć powiązań londyńskich zespołów kompozytora z Dreznem i Warszawą, jak również obecność stylizowanych tańców polskich w partyturach operowych tego twórcy (Über die polnischen Elemente im dramma per musica Ottone, re di Germania (London 1722–23) von G.F. Händel, 2011).
Muzyczne podróże królewiczów polskich. Cztery studia z dziejów kultury muzycznej XVII i XVIII wieku, Warszawa 1992 (zawiera: 1. Włoska wizyta Władysława Wazy w świetle kontaktów z akademiami, 2. Muzyczna podróż Fryderyka Augusta: Niemcy-Francja-Włochy-Austria (1711–1719), wyd. w jęz. wł. Esperienze musicali del principe polacco Federico Augusto in viaggio attraverso l’Europa (1711–1719), „Studi Musicali” 1991 nr 1, 3. Fryderyk August i zespół opery włoskiej Antonia Lottiego (1717–1720), wyd. w jęz. niem. Das Ensemble der italienischen Oper von Antonio Lotti am Hof des Konigs von Polen und Kurfürsten von Sachsen August II. des Starken (1717–1720), Musica Antiqua Europae Orientalis. Acta Musicologica IX/1, Bydgoszcz 1991, 4. Fryderyk Krystian w Italii (1738–1740), wyd. w jęz. wł. Federico Cristiano in Italia. Esperienze musicali di un principe reale polacco, „Musica e Storia” IV, 1996)
Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, Warszawa 1995
Muzyka na dworze Augusta II w Warszawie, Warszawa 1997
Kapela Antoniego Tyzenhauza w Grodnie, „Muzyka” 1977 nr 2
Maciej Kamieński (1734–1821), twórca polskiej opery narodowej, „Wiek Oświecenia” 1978 nr 1
Twórczość operowa kompozytorów środowiska warszawskiego w drugiej połowie XIX w., z A. Lisowską, w: Kultura muzyczna Warszawy drugiej połowy XIX wieku, red. A. Spóz, Warszawa 1980
Gli artisti italiani n ella vita teatrale delle corti dei polacchi nella II metà del XVIII secolo, w: Musica, teatro, nazione dall’Emilia all’Europa nel Settecento. Dodicesimo incontro con la musica italiana e polacca, materiały z konferencji w Modenie 1980, Modena 1982
Związki Stanisława Augusta z muzyką w ostatnich latach jego życia, „Muzyka” 1984 nr 3
Kultura muzyczna, w: Warszawa w wieku Oświecenia, red. A. Zahorski, Wrocław 1986
La musica italiana nelle relazioni dei viaggiatori polacchi del XVIII secolo, „Quadrivium” XXVIII/1, 1987, wyd. w jęz. pol. Muzyka włoska w relacjach podróżników polskich w XVIII wieku, «Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki. Instytut Muzykologii UW» z. 2, Warszawa 1991
La Varsavia dei tempi di Stanislao Augusto (1764–1795) – uno dei centri europei della vita artistica, w: Evropski glasbeni klasicizem in njegov odmev na Slovenskem, materiały z międzynarodowego sympozjum w Lublanie 1988, red. D. Cvetko i D. Pokorn, Lublana 1988
Johann Gottlieb Naumann nella corrispondenza con Padre Martini, „Quadrivium” nowa seria 1/1, 1990
L’insegnamento della musica e del ballo in Polonia nella seconda metà del XVIII secolo, „A.M.I.S. Bollettino dell’Associazione” nr 15, 1990
Gli Accademici Filarmonici di Bologna in Polonia. G. Cervellini, w: Studi e materiali per la storia dell’Accademia Filarmonica, Bolonia 1990, także w „A.M.I.S. Bollettino dell’Associazione” nr 19, 1992
Giovanni Antonio Ricieri w Polsce, «Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki. Instytut Muzykologii UW» nr 1, Warszawa 1991
Recepcja „Cyrulika sewilskiego” Gioachina Rossiniego w Polsce 1825–1830, «Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki. Instytut Muzykologii UW» nr 3, Warszawa 1994
Palestrina i Polska (1584–1865), «Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki. Instytut Muzykologii UW» nr 5, Warszawa 1995
Związki Giovanniego Paisiella z Warszawą, «Prace Zakładu Powszechnej Historii Muzyki. Instytut Muzykologii UW» nr 5, Warszawa 1995, wyd. w jęz. wł. Legami di Giovanni Paisiello con Varsavia, w: Off-Mozart. Musical Culture and the „Kleinmeister” of Central Europe 1750–1820, red. V. Katalinić, Zagrzeb 1995
Giuseppe Cervellini, „Muzyka” 1992 nr 2
Beitrag zur Bildungsgeschichte der italienischen Opernsänger: „i virtuosi di S.M. il Re di Polonia, Elettore di Sassonia” 1724–1730, Musica Antiqua Europae Orientalis. Acta Musicologica X/l, Bydgoszcz 1994
II teatro musicale nei paesi dell’Est Europeo e nei Paesi Bassi, z C. Santarellim, w: Musica in scena. Storia dello spettacolo musicale, t. 1: II teatro musicale dalle origini al primo Settecento, red. A. Basso, Turyn 1995
Il teatro musicale francese alla corte di Augusto II a Varsavia, w księdze międzynarodowego kongresu Théâtre, Musique et Arts dans les Cours Européennes de la Renaissance et du Baroque w Warszawie 1996, red. K. Sabik, Warszawa 1997, wyd. w jęz. pol. Muzyczny repertuar teatru francuskiego na dworze Augusta II w Warszawie, „Barok. Historia – Literatura – Sztuka” V/1, 1998
Wiek XVIII – apogeum i schyłek muzyki staropolskiej, w: Zmierzch kultury staropolskiej. Ciągłość i kryzysy (wieki XVII–XIX), red. U. Augustyniak i A. Karpiński, Warszawa 1997
Ivan Mane Jarnović alla luce delle fonti polacche, w: Zagreb i glazba 1094–1994. Zagreb i hrvatske zemlje kao most izmedju srednjoeuropskih i mediteranskih glazbenih kultura, materiały z sympozjum w Zagrzebiu 1994, red. S. Tuksar, Zagrzeb 1998
Włoski teatr muzyczny w Warszawie w czasach Augusta II Mocnego (1697–1773), w: Staropolszczyzna muzyczna, materiały z konferencji w Warszawie 1996, red. J. Guzy-Pasiakowa, A. Leszczyńska i M. Perz, Warszawa 1998, wersja poszerz. w jęz. wł. Il teatro musicale italiano a Varsavia al tempo di Augusto II il Forte (1697–1773). Un tentativo di ricostruzione del repertorio, w: Il teatro musicale italiano nel Sacro Romano Impero nei secoli XVII e XVIII, red. A. Colzani i in., Como 1999
Die Oper in Warschau in der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts. Vom Hoftheater Augusts III. zum öffentlichen Theater von Stanisław August Poniatowski, w: Musikgeschichte in Mittel- und Osteuropa, t. 3, red. H. Loos i E. Möller, Chemnitz 1998, wyd. w jęz. pol. Opera w Warszawie w drugiej połowie XVIII wieku. Od dworskiego teatru Augusta III do publicznego
teatru Stanisława Augusta Poniatowskiego (organizacja i repertuar), w: Opera polska w XVIII i XIX w., red. M. Jabłoński, J. Stęszewski i J. Tatarska, Poznań 2000
Społeczny status muzyka w baroku, „Barok. Historia – Literatura – Sztuka” VI/1, 1999
O dobrej żonie Zenobii oraz Włoska opera dla polskiej królowej, w: VIII Festiwal Oper Barokowych, katalog festiwalu
Warszawskiej Opery Kameralnej, Warszawa 2000
Carlo Soliva e la Polonia, w: Soliva musicista europeo (1791–1853), red. S. Baldi, Turyn 2001
Muzyka w barokowym ogrodzie. Grands divertissements wersalskie 1664, 1668, 1674, „Biuletyn Historii Sztuki” 2001 nr 1–4
Kawalerska tura Augusta II w świetle doświadczeń muzyczno-teatralnych 1687–1689, w: Arx felicitatis, księga pamiątkowa A. Rottermunda, red. M. Dłutek, Warszawa 2001
Krasicki a muzyka, w: I. Krasicki. Nowe spojrzenie, red. Z. Galiński, T. Kostkiewiczowa i K. Stasiewicz, Warszawa 2001
„Agatka, czyli Przyjazd Pana” von Maciej Radziwiłł und Johann David Holland, w programie festiwalu Tage Alter Musik, Herne 2001
Archiwalia królewskie jako przedmiot badań muzykologicznych, „Muzyka” 2002 nr 3/4, wyd. w jęz. niem. Königliche Archivalien als Gegenstand musikwissenschaftlicher Forschungen, „Fontes Artis Musicae” LII/4, 2005
Giovanni Claudio Pasquini i Giovanni Alberto Ristori. Festa di camera „I Lamenti d’Orfeo ” (1749), w: Mit Orfeusza. Inspiracje i reinterpretacje w europejskiej tradycji artystycznej, red. S. Żerańska-Kominek, Gdańsk 2003
Warszawska „Galatea” (1628) —fakty i domysły, „Muzyka” 2003 nr 4
Livia Dorotea Nanini-Costantini, zwana La Polacchina, w: Complexus effectuum musicologiae, księga pamiątkowa M. Perza, red. T. Jeż, Kraków 2003
Repertuar muzyczno-teatralny na warszawskim dworze Augusta III (w świetle nowych badań), w: Europejski repertuar muzyczny na ziemiach Polski, red. E. Wojnowska, Warszawa 2003
O recepcji drammi per musica P. Metastasia w kulturze polskiej XVIII wieku, w: Muzyka wobec tradycji. Idee, dzieło, recepcja, księga pamiątkowa I. Poniatowskiej, red. Sz. Paczkowski, Warszawa 2004, wyd. w jęz. niem. Zur Rezeption der „drammiper musica” von P. Metastasio in der polnischen Kultur des 18. Jahrhunderts, w: Italian Opera in Central Europe 1614–1780, t. 2: Italianità: Image and Practice, red. C. Herr i in., Berlin 2008
Influssi Italiani sulla musica polacca nel Classicismo. L’esempio del melodramma varsaviano, w: Musical Cultures in the Adriatic Region During the Age of Classicism, red. V. Katalinić i S. Tuksar, Zagrzeb 2004
Życie muzyczne Warszawy XVI–XVIII wieku. Stan i potrzeby badań, „Rocznik Warszawski” t. 32, 2004
Das italienische Oratorium in Warschau zur Zeit der Herrschaft von August III. im Licht neuer Forschungen, Musica Antiqua Europae Orientalis. Acta Musicologica XIII, Bydgoszcz 2004
Warschau und seine musikalische Identität in der ersten Hälfte des 18. Jahrhunderts (die so genannten Sachsenzeiten), „Muzikološki Zbornik /Musicological Annual” XL/1–2, Lublana 2004, wyd. w jęz. pol. „Kronika Zamkowa” nr 46, 2003
Głos utracony — kastrat jako fenomen fizjologiczny, artystyczny, kulturowy, „Barok. Historia – Literatura – Sztuka” XII/1, 2005
Die Folgen der Herrschaft Augusts II. für die Musikkultur Warschau, w: Die Personalunionen von Sachsen-Polen 1697–1763 und Hannover-England 1714–1837. Ein Vergleich, red. R. Rexheuser, Wiesbaden 2005
The Comici Italiani Ensemble at the Warsaw Court of Augustus III, „Musicology Today” II, 2005
Historia w operze, czyli postacie władców w operach „Jadwiga królowa polska” K. Kurpińskiego (1814) oraz „Król Łokietek” J. Elsnera (1818), „Muzyka” 2005 nr 3, wersja skróc. w jęz. francuskim Les personnages de monarques dans les opéras
polonais: „Hedwige, reine de Pologne” de K. Kurpiński (1814) et „Le roi Łokietek ou les Vislanes” de J. Elsner (1818), „Théâtre et drame musical. Revue européenne bilingue” nr 7–8, Paryż 2006
Muzyka na dworze Jana Klemensa Branickiego, w: Dwory magnackie w XVIII wieku. Rola i znaczenie kulturowe, red. T. Kostkiewiczowa i A. Roćko, Warszawa 2005
Dramma per musica at the Court of Ladislaus IV Vasa (1627–1648), w: Italian Opera in Central Europe, t. 1: Institutions and Ceremonies, red. M. Bucciarelli, N. Dubowy i R. Strohm, Berlin 2006
La „Zenobia” per il teatro reale di Varsavia, w: Johann Adolph Hasse in seiner Zeit, materiały z sympozjum w Hamburgu 1999, red. R. Wiesend, Stuttgart 2006
Parodie „dramma per musica” w warszawskim teatrze Augusta III, „Polski Rocznik Muzykologiczny” t. 5, 2006
Canti natalizi in Polonia nel Seicento, w: Il Tempio Armonico. Giovanni Giovenale Ancina e le musiche devozionali nel contesto internazionale del suo tempo, red. C. Bianco, Lukka 2006
Serenata na otarcie łez królewskich, w: Literatura, historia, dziedzictwo, księga pamiątkowa T. Kostkiewiczowej, red. T. Chachulski i A. Grześkowiak-Krwawicz, Warszawa 2006
Teatro e musica alia corte della regina vedova di Polonia Maria Casimira Sobiesca a Roma, w: Musica se extendit ad omnia, księga pamiątkowa A. Bassa, red. R. Moffa i S. Saccomani, Lukka 2007
Giovanni Alberto Ristori and his „Serenate” at the Polish Court of Augustus III, 1735–1746, w: Music as Social and Cultural Practice, księga pamiątkowa R. Strohma, red. M. Bucciarelli i B. Joncus, Woodbridge 2007, wyd. w jęz. pol. Giovanni Alberto Ristori i jego „serenate” dla polskiego dworu Augusta III, w: Włosi i italianizm w Europie środkowej i wschodniej XV–XVIII w., red. B. Rojek i S. Redaelli, Warszawa 2008
Wokół polskiej prapremiery „Il Dissoluto punito, o sia il Don Giovanni” W.A. Mozarta (Warszawa, 14 października 1789), w: Karol Szymanowski w perspektywie kultury muzycznej przeszłości i współczesności, księga pamiątkowa Z. Helman, red. Z. Skowron, Kraków 2007
Mozart a „sprawa polska” czyli o muzycznych koneksjach Warszawy i Wiednia w drugiej połowie XVIII wieku, w: Mozart i współcześni. Muzyka w Europie środkowej w XVIII wieku, red. R.D. Golianek i B. Stróżyńska, Łódź 2007
Tancerze na polskim dworze Augusta III, w: W stronę Francji… Z problemów literatury i kultury polskiego Oświecenia, red. E.Z. Wichrowska, Warszawa 2007
Johann Adolf Hasse. Oberkapellmeister króla polskiego i elektora saskiego. Sława – zapomnienie – przywracanie sławy, w: Sława i zapomnienie. Studia z historii sztuki XVIII–XX wieku, red. D. Konstantynów, Warszawa 2008
Between Dresden and Warsaw. The Travels of the Court of August III of Poland (Friedrich August II of Saxony), „Musicology Today” VI, 2009
Noch einmal zur „Polnischen Capelle” Augusts III., w: Johann Georg Pisendel. Studien zu Leben und Werk, red. O. Landmann i H.-G. Ottenberg, Hildesheim 2010
Domenico Guardasoni a Varsavia. Due episodi polacchi dalla sua carriera operistica (1774–1776, 1789–1791), w: Bohemikální aspekty života a díla W.A. Mozarta, red. M. Jonášová, Praga 2010
Domenico Annibali i jego Händlowskie wcielenia operowe, w: Händel, Haydn i idea uniwersalizmu muzyki, red. R.D. Golianek i P. Urbański, Poznań 2010
„La Nitteti” Pietra Metastasia i Johanna Adolfa Hassego: między Wiedniem (1754), Wenecją (1758) i Warszawą (1759), w: Od literatury do opery i z powrotem. Studia nad estetyką teatru operowego, red. R.D. Golianek i P. Urbański, Toruń 2010
Böhmische Musiker in Warschau unter der Regierung von Stanislaus August Poniatowski (1764–1795), w: Musicology without Frontiers, księga pamiątkowa S. Tuksara, red. I. Cavallini i H. White, Zagrzeb 2010
Über die polnischen Elemente im dramma per musica Ottone, re di Germania (London 1722–23) von Georg Friedrich Händel, HändelJahrbuch 2010, wyd. 2011
The Saxon Court of the Kingdom of Poland, w: Music at German Courts, 1715–1760. Changing Artistic Priorities, red. S. Owens, B.M. Reul i J.B. Stoekigt, Woodbridge 2011
liczne hasła w Encyklopedii Muzycznej PWM (m.in. Hasse, Jommelli), w nowym wyd. Die Musik in Geschichte und Gegenwart (m.in. Kozłowski Józef, Lessel Franciszek, Lessel Wincenty, Madonis Luigi, Polen. XVLII. Jahrhunderts, Stachowicz Damian, Ścigalski Franciszek, Verocai Giovanni, Warschau)
redakcje:
Johann Adolf Hasse und Polen, z I. Poniatowską, materiały z konferencji w Warszawie 1993, Warszawa 1995 (w tym artykuł I drammi per musica di J.A. Hasse rappresentati a Varsavia negli anni 1754–1763)
Johann Adolf Hasse in seiner Epoche und Gegenwart. Studien zur Stil- und Quellenproblematik, z Sz. Paczkowskim, Warszawa 2002 (w tym artykuł „II Trionfo di Clelia” di J.A. Hasse, versione varsaviana)
Italian Opera in Central Europe 1614–1780, t. 3: Opera Subjects and European Relationships, z N. Dubowym i C. Herr, Berlin 2007 (w tym artykuł Parodies of „Dramma per Musica” at the Warsaw Theatre of August III)
