Trawińska-Moroz Urszula, *4 X 1937 Gniezno, polska śpiewaczka (sopran koloraturowy), pedagog i reżyser. Naukę gry na fortepianie rozpoczęła pod kierunkiem matki, śpiewu uczyła się od 1952 w PŚSM w Gnieźnie u Z. Wiśniewskiej, następnie odbyła studia wokalne w PWSM w Warszawie u A. Sari (dyplom 1961) oraz u G. Cigny w Wenecji (1969). Jest laureatką konkursów wokalnych: 1961 im. G. Enescu w Bukareszcie (nagroda specjalna), 1963 w Liège (III nagroda), 1965 w Tuluzie (wyróżnienie). Od 1962 przez 3 sezony była solistką Państwowej Opery Objazdowej w Warszawie, gdzie miał miejsce jej debiut sceniczny (Mimi w Cyganerii G. Pucciniego, 1962). W latach 1965–87 występowała w Teatrze Wielkim w Warszawie, a na przełomie 1976/77 także w Staatstheater am Gärtnerplatz w Monachium. W latach 1987–89 była dyrektorem naczelnym i artystycznym Opery i Operetki w Szczecinie, następnie do 1991 piastowała analogiczne stanowisko w Operetce Warszawskiej. W 1991 założyła prywatny objazdowy Polski Teatr Muzyczny, występujący głównie za granicą; do 2005 była jego właścicielem i dyrektorem artystycznym. Działalność pedagogiczna Trawińskiej-Moroz związana jest z Akademią Muzyczną w Warszawie – od 1978 była wykładowcą, w latach 1979–81 i 2002–05 dziekanem Wydziału Wokalnego, w 2004 zainicjowała studia wokalne w filii tej uczelni w Białymstoku; w 1987 otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1996 profesora zwyczajnego. W latach 1994–95 prowadziła także klasę wokalną na studiach podyplomowych w Seulu. W 1987 debiutowała jako reżyser operowy, wystawiając Straszny dwór S. Moniuszki na scenie Opery i Operetki w Szczecinie. Reżyseruje także operetki i inne widowiska muzyczne.
Trawińska-Moroz występowała na scenach teatrów w Bułgarii, Czechosłowacji, Hiszpanii, Jugosławii, Portugalii, RFN, Rumunii, Włoch i ZSRR, a w repertuarze pieśniowo-operowym i oratoryjno-kantatowym koncertowała w niemal wszystkich krajach europejskich. Ma w dorobku ok. 40 partii operowych i kilka operetkowych. Dysponując dość rzadko dziś spotykaną dramatyczną odmianą koloratury i znakomicie opanowanym bel canto, Trawińska-Moroz mogła występować z powodzeniem w różnorodnym stylistycznie repertuarze, od Orfeusza i Eurydyki Ch.W. Glucka po Diabły z Loudun K. Pendereckiego, co w połączeniu z talentem aktorskim pozwoliło jej na stworzenie wielu pamiętnych kreacji, czasami krańcowo różnych, jak np. rola tytułowa w Łucji z Lammermoor G. Donizettiego i Małgosi w Jasiu i Małgosi E. Humperdincka. Do historii warszawskiej sceny przeszły jej kreacje w operach G. Rossiniego (Rozyna w Cyruliku sewilskim), G. Verdiego (Violetta w Traviacie, Gilda w Rigoletcie, Anusia w Falstaffie) i K. Pendereckiego (Philippe w Diabłach z Loudun). Dokonała też wielu nagrań radiowych i telewizyjnych. Firma Polskie Nagrania wydała jej autorskie płyty: Operatic Arias (1978) i Bel canto (1995). Trawińska-Moroz opublikowała wspomnienia Dobre duchy z zamku Ravenswood (Bydgoszcz 1989). W 2004 otrzymała Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
Literatura: W. Panek Urszula Trawińska-Moroz – czyli bel canto, w: Kariery i legendy, cz. 1, Warszawa 1984, 2. wyd. 1987.
