Ricordi, Giovanni
Ricordi [rik’ordi] Tito I, *29 X 1811 Mediolan, †7 IX 1888 Mediolan, włoski wydawca muzyczny, syn Giovanniego. Pracował w firmie od 1825, kierował nią w latach 1853–88. Był grawerem, miedziorytnikiem i litografem, a także pianistą. W 1842 zaczął wydawać „Gazzetta musicale di Milano”, pierwsze włoskie czasopismo muzyczne, poświęcone również krytyce muzycznej. Wydał partytury i wyciągi fortepianowe oper Belliniego, Donizettiego, Pucciniego i Rossiniego. Przyjaźnił się z Verdim, Lisztem, Meyerbeerem i Schumannem. W 1864 kupił wydawnictwo braci Clausettich w Neapolu, w 1865 ponownie uruchomił filię we Florencji. W 1871 powstała filia w Rzymie, w 1875 w Londynie, w 1888 w Palermo i w Paryżu. W 1887 nabył firmę G. Guido we Florencji i drukarnię Del Monaco w Neapolu. W 1888 wykupił wydawnictwo F. Lucca w Mediolanie, z prawem wydawania dzieł R. Wagnera we Włoszech, i nadał firmie nazwę G. Ricordi & Co. Dzięki temu zakupowi liczba publikacji wydawnictwa wzrosła do około 94000. Od lat 1870. Ricordi zaczął używać techniki druku offsetowego. Od 1875 w serii «Biblioteca di Musica Popolare» wydawał w małym formacie tanie wyciągi fortepianowe; w 1884 opublikował partyturę pierwszej opery G. Pucciniego Le villi. Był jednym z fundatorów Società del Quartetto (1863).
Literatura: C. Sartori Casa Ricordi 1808–1958, Mediolan 1958; F. Degrada i in. Musica, musicisti, editoria. 175 anni di Casa Ricordi 1808–1983, Mediolan 1983.