Logotypy UE

Michniewski, Wojciech

Biogram i literatura

Michniewski Wojciech, *4 IV 1947 Łódź, polski dyrygent i kompozytor. W latach 1966–72 studiował w PWSM w Warszawie dyrygenturę w klasie S. Wisłockiego, teorię oraz kompozycję pod kierunkiem A. Dobrowolskiego. W 1974 zdobył wyróżnienie na Ogólnopolskim Konkursie Dyrygenckim w Katowicach, w 1977– I nagrodę i Złoty Medal na Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. G. Cantellego w Mediolanie, a w 1978 – Brązowy Medal na Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim im. E. Ansermeta w Genewie. W latach 1973–78 był dyrygentem w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Od 1979 do 1981 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Wielkiego w Łodzi, w latach 1979–83 był dyrektorem muzycznym Sceny Współczesnej w Warszawskiej Operze Kameralnej; prowadził przedstawienia m.in. Tannhäusera Wagnera, Cyrulika sewilskiego i Włoszki w Algierze Rossiniego w operze w Łodzi, Mozarta Così fan tutte w Warszawie i Uprowadzenie z seraju w Glyndebourne (1980). W latach 1984–87 współpracował z Polską Orkiestrą Kameralną, współuczestniczył w przemianie tego zespołu w orkiestrę Sinfonia Varsovia. Od 1987 do 1991 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Poznańskiej. Od 1991 występuje jako dyrygent gościnny.

W pierwszych latach swojej kariery (1973–76) Michniewski łączył występy na estradzie koncertowej z działalnością kompozytorską w grupie KEW, której był współzałożycielem (z E. Sikorą i K. Knittlem). W 1975

za utwór Szeptet (1973) otrzymał nagrodę włoskiego Radia i Telewizji “Premio RAI”. I choć w późniejszych latach zrezygnował z komponowania na rzecz działalności dyrygenckiej, muzyka współczesna pozostała przedmiotem jego szczególnego zainteresowania.

Michniewski występował niemal we wszystkich krajach europejskich, w Azji, Ameryce Północnej i Południowej; brał udział w wielu międzynarodowych festiwalach, m.in. w Warszawie, Barcelonie, Korsholm, Berlinie, Hongkongu, Paryżu i Londynie; dyrygował także wieloma orkiestrami młodzieżowymi, m.in. polskimi i zagranicznymi zespołami Jeunesses Musicales, Junge Deutsche Philharmonie, Młodą Polską Filharmonią, która powstała z jego inicjatywy, Philharmonia Orchestra i Contemporary Music Ensemble na uniwersytecie w Cincinnati oraz orkiestrą kameralną Akademii Muzycznej w Oslo. Prowadził wiele prawykonań polskich (m.in. utwory P. Bouleza, P.M. Daviesa, O. Messiaena, A. Nordheima) i światowych (m.in. utwory O. Balakauskasa, E. Denisowa, A. Dobrowolskiego, E. Knapika, B. Schaeffera). W warszawskim Teatrze Wielkim – Operze Narodowej prowadził muzyczne wystawienia współczesnych oper m.in. E. Sikory (Wyrywacz serc, 1995), R. Panufnik (The Music Programme, 2000), P. Mykietyna (Ignorant i szaleniec, 2001; Sonety Szekspira, 2006), B. Brittena (Curlew River, 2005), Ph. Glassa (Zagłada domu Usherów, 2006), H. Helsteniusa (Ofelie, 2006), A. Gryki (balet Alpha Kryonia Xe, 2006), D. Jaskot (Fedra, 2006), P. Szymańskiego (Qudsja Sacher, 2013) oraz spektakl baletowy I przejdą deszcze do muzyki H.M. Góreckiego (2011). W teatrach operowych poza Warszawą poprowadził m.in. polskie prawykonanie Matki czarnoskrzydłych snów H. Kulenty (Opera Wrocławska, 2010) oraz światowe prapremiery oper Kochankowie z klasztoru Valdemosa M. Ptaszyńskiej (łódzki Teatr Wielki, 2010), Madame Curie E. Sikory (zespół Opery Bałtyckiej w sali UNESCO w Paryżu, 2011) oraz premierę Króla Ubu K. Pendereckiego (Opera Bałtycka, 2013).

Michniewski dokonał wielu nagrań radiowych, telewizyjnych i płytowych, m.in. dla firm PN,EMI, CBS (Sony), Virgin, CD Accord, Dux. Jest laureatem licznych prestiżowych nagród. W 1975 otrzymał “Orfeusza” – nagrodę krytyki za najlepsze wykonanie polskiego utworu na “Warszawskiej Jesieni” (Psychodrama T. Bairda) a w 1987 – nagrodę krytyki na Musikbiennale Berlin. Trzykrotnie wyróżniony nagrodą “Fryderyk”: w 1996 za płytę z muzyką W. Lutosławskiego, nagraną z K. Jakowiczem i orkiestrą Sinfonia Varsovia; w 1999 – za płytę z galowym koncertem muzyki G. Rossiniego z E. Podleś oraz w 2017 za utrwaloną na płycie Symfonię o Bożym Miłosierdziu P. Łukaszewskiego. W 2013 nagranie DVD Madame Curie E. Sikory otrzymało nagrodę “Orfeusza”, przyznaną przez francuską Académie du Disque Lyrique (Prix Charles Münch – L’Orphée du Prestige Lyrique de L’Europe). W 2005 uhonorowany został jubileuszową Nagrodą Związku Kompozytorów Polskich, a także Srebrnym Medalem “Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”.

Od 2009 Michniewski prowadzi klasę dyrygentury w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. W 2014 otrzymał tytuł naukowy profesora.

Literatura: M. Kosińska Wojciech Michniewski, Polskie Centrum Informacji Muzycznej, Związek Kompozytorów Polskich, luty 2002 (aktualizacja: lipiec 2016), https://culture.pl/pl/tworca/wojciech-michniewski; prof. dr Wojciech Michniewski [notka biograficzna], http://www.amuz.bydgoszcz.pl/wykladowcy/prof-dr-wojciech-michniewski/; Jubileusz Wojciecha Michniewskiego, https://www.gov.pl/web/kultura/jubileusz-wojciecha-michniewskiego; Z maestro Wojciechem Michniewskim nie tylko o dyrygowaniu, Wojciech Michniewski w rozmowie z Zofią Stopińską, https://www.klasyka-podkarpacie.pl/wywiady/item/3112-z-maestro-wojciechem-michniewskim-nie-tylko-o-dyrygowaniu; ponadto notki biograficzne zamieszczone na stronach internetowych polskich ośrodków muzycznych oraz w wydawnictwach płytowych.

Kompozycje i praca

Kompozycje:

Instrumentalne:

Etiuda na zestaw instrumentów perkusyjnych i 1 wykonawcę, 1972

Cadenza na skrzypce solo, 1972

Moje konstrukcje liryczne na zespół instrumentalny, 1974

Małe wariacje na temat Mozarta na klarnet, puzon, wiolonczelę, fortepian i urządzenia elektroniczne, 1974

Litania na flet, harfę i urządzenia elektroniczne, 1974

Wokalno-instrumentalne:

Trzy pieśni do słów siostry na sopran i fortepian, 1972

Intermezzo na sopran i orkiestrę kameralną, 1973

Szeptet na 2 soprany, 2 mezzosoprany, 2 alty i kulturystę, 1973

Kompozycje kolektywne Grupy KEW (z E. Sikorą i K. Knittlem):

Drugi poemat tajemny na syntezatory, skrzypce i elektronikę, 1974

W Tatrach na taśmę, 1975

Strefy przylegania na taśmę, 1976

Michniewski/Gounod: Wedding Tango dla Kasi i Koreczka na głosy, kwartet smyczkowy i bandoneon, 2000

Sceniczne:

muzyka teatralna i filmowa

 

Praca:

Próba określenia zasad funkcjonowania zapisu grafiki muzycznej, «Res Facta» 8, 1977