Metheny [MˊeØeny] Pat, właściwie Patrick Bruce Metheny, *12 VIII 1954 Lee’s Summit (Missouri), amerykański gitarzysta, kompozytor jazzowy. Jego pierwszym instrumentem była trąbka; na gitarze zaczął grać w wieku 12 lat. Jako 18-latek był już instruktorem gitary na University of Miami; w 1973, z rekomendacji G. Burtona, został wykładowcą (najmłodszym z całej kadry) bostońskiej Berklee College of Music; wkrótce dołączył do zespołu wibrafonisty. W 1975, wspólnie z J. Pastoriusem i B. Mosesem, nagrał debiutancki album Bright Size Life (ECM, 1976). W 1978 założył własną formację i nagrał album Pat Metheny Group, który przyniósł mu szerokie uznanie. W końcu lat 70. ukazały się jego kolejne płyty: New Chautaqua (1979), American Garage (1979) oraz 80/81 (1980) z udziałem M. Breckera, J. DeJohnette’a, C. Hadena, D. Redmana. Na początku lat 80. nagrał As Falls Wichita, so Falls Wichita Falls (1981), Travels (1983), Rejoicing (1983), First Circle (1984); za płytę Offramp (1981), na której znalazł się największy jego hit Are You going with Me, otrzymał nagrodę Grammy (do 2022 zdobył ich 20). W 1985 wystąpił w Polsce z cyklem koncertów; w tym samym roku napisał muzykę do filmu The Falcon and the Snowman (piosenka z tego filmu This is Not America stała się przebojem D. Bowiego). W 1986, wspólnie z O. Colemanem, nagrał eksperymentalny album Song X, a następnie powrócił do swego głównego stylu (płyty: Still Live (Talking), 1987; Letter from Home, 1989). W 1990 współpracował z G. Burtonem (Reunion), D. Hollandem i R. Haynesem (Question and Answer), H. Hancockiem i J. DeJohnette’em (Parallel Realities). W 1994 nagrał solo kontrowersyjny album Zero Tolerance for Silence. W 1996 otrzymał doktorat honoris causa Berklee College of Music; wystąpił również z gitarzystą D. Baileyem w Knitting Factory. W 1997 wydał album Imaginary Day, koncertował i nagrywał z M. Johnsonem, D. Liebmanem oraz z kwintetem M. Breckera. W 1998, wspólnie z C. Hadenem, otrzymał New York Jazz Award za płytę Beyond the Missouri Sky. W 2000 ukazał się koncertowy album gitarzysty Trio Live z jego własnymi utworami i standardami jazzu, utrzymany w stylistyce nowoczesnego postbopu. W 2010 nagrał Orchestrion, solowy album z wykorzystaniem gitary, fortepianu i „orkiestry robotów” – grupy instrumentów perkusyjnych zasilanych systemem elektromagnesów i sterowanych MIDI. W 2012 wspólnie z m.in. C. Potterem nagrał płytę Pat Metheny Unity Band (nagroda Grammy w kategorii najlepszy album jazzowy). Metheny regularnie koncertuje w Polsce; w 2002 wziął udział w nagraniu albumu A.M. Jopek Upojenie, w 2019 był centralną postacią („Artist-in-residence”) podczas Bielskiej Zadymki Jazzowej (warsztaty, koncert z NOSPR w Katowicach).
Od początku lat 80. Metheny jest jednym z najpopularniejszych gitarzystów jazzu, fusion i world music. Jego muzyka, łącząca jazz, rocka, pop, elektronikę i elementy latynoskie, jest adresowana do szerokiego kręgu odbiorców; artysta nie stroni też od eksperymentów (Song X, Zero Tolerance for Silence, The Sign of Four). Początkowo pozostawał on pod wpływem bebopu i klasyków jazzowej gitary (W. Montgomery’ego, K. Burrella i J. Halla); po utworzeniu Pat Metheny Group wykształcił rozpoznawalny styl, który charakteryzuje się bogatą melodyką (rozbudowane linie legato), ciepłym brzmieniem gitary, perfekcją techniczną, bogatą artykulacją, precyzją i żywiołowością improwizacji, jazzowym kształtowaniem frazy, niebanalną harmonią oraz plastyczną aranżacją z wyeksponowaniem barw instrumentów klawiszowych i perkusyjnych. Ważną rolę w muzyce Metheny’ego odgrywa instrumentarium elektroniczne, z którego artysta korzysta od początku kariery. Stosowanie całej gamy przystawek gitarowych, przetworników cyfrowych i rejestratorów dźwięku (m.in. syntezatory i multiefekty gitarowe, system Synclaviera, MIDI, komputery) wpływa jednak bardziej na kolorystykę niż strukturę formalną utworów. W studiu i podczas występów używa on gitar elektrycznych i akustycznych (sześcio- i dwunastostrunowych oraz Pikasso – 42-strunowego modelu wykonanego na zamówienie), które stroi na różne sposoby.
