Lhotka, Ivo
Lhotka Fran, *25 XII 1883 Mladá Vožice (k. Budziejowic), †26 I 1962 Zagrzeb, chorwacki kompozytor, dyrygent i pedagog pochodzenia czeskiego. W latach 1899–1905 studiował w konserwatorium w Pradze kompozycję i grę na waltorni u K. Steckera, J. Klički i A. Dvořáka. W 1908 został nauczycielem muzyki w Jekatierinosławiu (obec. Dniepropietrowsk). Od 1909 na stałe związał się z życiem muzycznym Zagrzebia:w latach 1909–11 był pierwszym waltornistą i korepetytorem w teatrze operowym, od 1910 do 1961 był profesorem Akademii Muzycznej, a w latach 1923–40 i 1948–52 jej rektorem. Od 191 do 1920 dyrygował chórem towarzystwa śpiewaczego V. Lisinskiego oraz orkiestrą towarzystwa chorwackiego instytutu muzycznego.
Tematykę wielu utworów Lhotka zaczerpnął z narodowej poezji chorwackiej. Taneczność folkloru muzycznego Chorwacji wywarła wpływ na rytmikę jego baletów. W głównym dziele Diabeł we wsi, za pomocą barwnej i kontrastowej instrumentacji oraz późnoromantycznej harmonii przedstawił rozmaitość nastrojów i scen dramatycznych: groteski, miłości, scen awanturniczych i diabelskich. Stworzył podstawy do rozwoju współczesnego baletu chorwackiego.
Literatura: M. Milojević Umjetnički lik kompozitora „Davo u selu”, „Politika” 1938 nr 10715; K. Kovačevic Fran Lhotka, „Muzičke novosti” I, 1953.
Kompozycje:
Instrumentalne:
Scherzo F-dur 1905
Vzpominka na róg i fortepian, 1908
Symfonia E-dur 1909
Kwartet smyczkowy g-moll 1911
Jugoslavenski capriccio na orkiestrę, 1913
Koncert skrzypcowy d-moll 1913
Sječanja na fortepian, 1914
Koncert na kwartet smyczkowy 1924
2 Hrvatske rapsodije: Sljepačka, Žetelačka na skrzypce i orkiestrę kameralną, 1928, 2. wersja na skrzypce i fortepian, 1932
Mala suita na 4 flety, 1928
Svečana ouvertura na orkiestrę, 1930
Elegija i Scherzo na kwartet smyczkowy, 1931
Budnica Trenkovih pandura na orkiestrę, 1932
4 Plesna prizora na fortepian, 1937
Trio na obój, klarnet i fagot, 1948
Pastorala i Scherzo na kwintet dęty, 1949
Epilog na orkiestrę, 1957
Freske na orkiestrę, 1958
Wokalno-instrumentalne:
pieśni na głos i fortepian
pieśni masowe
kantata Moj dom na chór męski i orkiestrę, 1921
Sceniczne:
opery:
Minka, wyst. Zagrzeb 1918
More (‘morze’), wyst. Zagrzeb 1920
balety:
Davo i njegov šegrt (‘diabeł i jego uczeń’), wyst. Zagrzeb 1931, 2. wersja pt. Davo u selu (‘diabeł we wsi’), wyst. Zurych 1935
Balada o jednoj srednjovjekovnoj Ijubavi (‘ballada o średniowiecznej miłości’), wyst. Zurych 1937
Lûk (‘łuk’), wyst. Monachium 1939
Duša mora (‘dusza morza’) 1953
Amazonke 1954
***
bajka muzyczna Zlatokosi kraljević (‘złotowłosy królewicz’), wyst. Zagrzeb 1909
muzyka do fantastycznego opowiadania U carstvu sanja (‘w królestwie snów’), wyst. Zagrzeb 1912
muzyka filmowa
Opracowania:
pieśni ludowe na głos i fortepian oraz na chór
opracowania oper V. Lisinskiego Ljubav i zloba oraz Porin na fortepian
Prace:
Dirigiranje, Zagrzeb 1931, 2. wyd. 1968
Harmonija. Osnovi homofonog sloga, Zagrzeb 1948, 2. wyd. 1952, 3. wyd. 1961