Logotypy UE

Guerrero, Antonio

Biogram

Guerrero [gerr’ero] Antonio, *ok. 1700 Sewilla, †1776 Madryt, hiszpański kompozytor i gitarzysta. Najbardziej znany członek rodziny aktorów i muzyków działających w teatrach madryckich w XVIII w.; siostra, Rosalia Guerrero (†1767) była śpiewaczką, bracia: Vincente (†1758) – muzykiem Teatro del Príncipe, Manuel (†1743) – aktorem, dyrektorem zespołu teatralnego, dramaturgiem; córki: Antonia, Alfonsa i Manuela – aktorkami przy czym Manuela – również śpiewaczką. Antonio Guerrero był muzykiem samoukiem. Przez szereg lat pełnił funkcję pierwszego muzyka Teatro del Príncipe (1757–62), a także – Teatro de la Cruz (od 1762). W 1769 wycofał się z aktywnego życia muzycznego.

Guerrero zyskał popularność jako twórca bailes de bajo, to jest wokalno-instrumentalnych wstawek wykonywanych między aktami sztuki, oraz autos sacramentales – widowisk o tematyce religijnej (m.in. La viña del Señor). Komponował muzykę do komedii opartych na sztukach P. Calderóna, m.in. El lucero de Castilla, loas (prologi), entreméses (intermedia) oraz sainetes, (epilogi), do których w większości sam pisał libretta. Historycy muzyki podkreślają znaczenie Guerrera dla rozwoju hiszpańskiej opery komediowej, bowiem w jego tonadillas pojawiły się elementy akcji. Pierwsze tonadillas Guerrera (np. Comedia del arca de Noé) wykazywały podobieństwo z baile de bajo. Począwszy od La huerta de Casani (1752) otrzymały już typową formę (introdukcja, coplas, finałowy taniec ze śpiewem lub seguidilla); Guerrero nadał im satyryczny charakter oraz hiszpański koloryt (przedstawianie rodzimych zwyczajów, wykorzystywanie popularnych piosenek i ludowych zwrotów melodycznych). Na scenie występowały 1–4 postaci z towarzyszeniem małego zespołu instrumentalnego (skrzypce, obój, trąbka i b.c.). Kontynuatorami Guerrera w zakresie tej formy byli L. Misón, P. Esteve i B. Laserna.

Kompozycje i edycje

Kompozycje

(rkp. zachowane w Biblioteca Municipal w Madrycie)

autos sacramentales, m.in.:

La viña del Señor

Jesús Aroca

ok. 10 tonadillas, m.in.:

Comedia del arca de Noé

La huerta de Casani 1752

Los alguaciles

El desafio del usía y la maja

La pastorela

El trapacero

Un usía y una fuencarralera

entreméses:

Ayala, filósofo

Los bachilleres y las damas

La Condesa de Consuegra

El chasco del borrico

El destierro de los bailes

La novia para otro i inne

ok. 70 sainetes, m.in.:

A público agravio

La Adriana en los trabajos

Aprended, flores, de mi

El cautiverio de Ayala

Los celos de Rosa

El chasco del casamentero

Los señores fingidos 1753

El reto de Coronado

loas

muzyka do ok. 40 komedii, bailes de bajo

Edycje

Jesús Aroca, w: Reseña histórica de la tonada, Madryt 1913

Tonadilla de la Paloma i Tonadilla de los Naúfragos (z sainete Los señores fingidos), w: La tonadilla escénica, red. J. Subirá, t. 3, Madryt 1930