Logotypy UE

Zichy, Géza

Biogram

Zichy [ziczi] Géza, *22 VII 1849 Sztára (obec. Staré k. miasta Michalovce, Słowacja), 14 I 1924 Budapeszt, węgierski pianista, kompozytor i literat. Wykształcenie muzyczne zdobywał u R. Volkmanna (kompozycja) i F. Liszta (fortepian). W latach 1875–1918 kierował konserwatorium w Budapeszcie, od 1891 do 1894 pełnił funkcję intendenta tamtejszej opery. W 1911 został członkiem Węgierskiej Akademii Nauk. Zichy należał do bliskiego kręgu przyjaciół Liszta, za jego radą wyjechał w 1880 na tournée koncertowe po Europie jako leworęczny pianista (w 1863 stracił w wypadku na polowaniu prawą dłoń).

W dorobku kompozytorskim Zichyego znajdują się utwory fortepianowe, zwłaszcza na lewą rękę (Koncert fortepianowy Es-dur 1902, Six études pour la main gauche seule, wyd. Paryż 1878, 4 Etudes de concert ok. 1879, transkrypcje utworów J.S. Bacha, F. Chopina, F. Liszta). Komponował też muzykę wokalno-instrumentalną (m.in. pieśni na głos i fortepian lub orkiestrę, kantata Dolores) oraz sceniczną, w której wykorzystywał niejednokrotnie motywy węgierskiej lub cygańskiej muzyki ludowej (m.in. wystawiona w Budapeszcie Rákóczi-Trilogie — trylogia oper do własnych librett: Ferenc Rákóczi II, 1909, Nemo, 1905, Radostó, 1912; balet Gemma, wyst. Praga 1904). Jest także autorem tekstów poetyckich oraz autobiografii (Aus meinem Leben, 3 t., Stuttgart 1911–20).