Zanella [dzanˊe ~] Castore Amilcare, *26 IX 1873 Monticelli d’Ongina (prow. Piacenza), †9 I 1949 Pesaro, włoski kompozytor, dyrygent i pianista. Studiował w konserwatorium w Parmie, tamże prowadził później orkiestrę Teatro Regio (1890). W latach 1893–1900 występował jako dyrygent i pianista w Ameryce Południowej. Po powrocie do Włoch kierował konserwatorium w Parmie (1903–05) i Liceo Musicale w Pesaro (1905–40). Założył wraz z G. Chitim (skrzypce) i N. Brunellim (wiolonczela) Trio di Pesaro, koncertujące w latach 1927–49. We wczesnych kompozycjach Zanelli, zwłaszcza fortepianowych, widoczne są cechy awangardowe – swoboda rytmiczna w utworach lub ich fragmentach pozbawionych podziału taktowego (np. w Due studi op. 44, 1906 i Il passero solitario, 1898) oraz humor muzyczny bliski stylowi E. Satiego. W dojrzałej i późnej twórczości Zanella sięgał po cechy muzyki romantyzmu i impresjonizmu. Z jego oper ceniona jest szczególnie Il revisore z librettem wg M. Gogola (1938, wyst. Triest 1940) ze względu na dramaturgię akcji, charakterystykę muzyczną postaci i sytuacji (efekty groteskowe) oraz znakomitą orkiestrację.
Literatura: A. Dioli i M.F. Nobili La vita e l’arte di Amilcare Zanella, Bergamo 1941; F. Bussi Amilcare Zanella musicista piacentino (1873–1949), emulo di Busoni e paladino di Rossini, w: Studi storici in onore di Emilio Nasalli Rocca, Piacenza 1971.
