Woźniak, Franciszek

Woźniak Franciszek, *7 VIII 1932 Rawicz, †14 I 2009 Bydgoszcz, polski kompozytor, pianista i pedagog. W 1960 ukończył studia kompozytorskie pod kierunkiem T. Szeligowskiego w PWSM (obecnie Akademia Muzyczna) w Poznaniu. Z pracą kompozytorską łączył działalność pianistyczną, dydaktyczną i organizatorską. Od 1973 wykładał kompozycję i przedmioty teoretyczne w PWSM (obecnie Akademia Muzyczna) w Gdańsku, a od 1978 w Bydgoszczy, gdzie w 1992 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego; tam też pełnił liczne funkcje we władzach uczelni, m.in.: w latach 1980–87 dziekana Wydziału Kompozycji i Teorii Muzyki, 1981–87 prorektora, 1987–93 rektora, 1987–2002 kierownika Katedry Teorii Muzyki i Kompozycji. Ponadto w latach 1975–81 pełnił funkcję prezesa poznańskiego oddziału ZKP, a 1975–90 był członkiem komisji repertuarowej festiwalu Poznańska Wiosna Muzyczna. W 1959 otrzymał nagrodę klubu „Od Nowa” w Poznaniu za muzykę do sztuki G. Büchnera Woyzzeck (1959) i za operę kameralną Lekcja fruwania, w 1960 wyróżnienie na Konkursie Młodych Kompozytorów ZKP w Warszawie za Muzykę na smyczki, fortepian i perkusję, w 1971 III nagrodę na warszawskim konkursie kompozytorskim na utwór do tekstu W. Broniewskiego za Epitafium, w 1977 II nagrodę na III Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu za muzykę do sztuki K. Miłobędzkiej Ptam (1976). Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1999). Autor artykułów poświęconych zagadnieniom teorii muzyki.

Twórczość kompozytorska Woźniaka obejmuje około 100 dzieł, które reprezentują rozmaite gatunki. Na największą uwagę zasługują utwory na instrument solowy i orkiestrę (Koncert wiolonczelowy, I i II Symfonia), orkiestrowe (Miniatury, I i II Ballada, Promienie), wokalno-instrumentalne (Kantata Piastowska, In gloriam aquilae albae, Epitafium), fortepianowe (12 etiud) i perkusyjne (Symfonia). Postawę kompozytora cechowało dążenie do łączenia tradycyjnych i nowych idei artystycznych. Zwracał się ku znanym z przeszłości gatunkom muzycznym, reinterpretując klasyczne wzorce architektoniczne. Liryzm, oryginalna harmonika, rytm, barwa stają się ważnym elementem kształtowania wyrazu. Daleki od poddania się dyktatowi awangardy, asymilował niektóre jej zdobycze. Przekonują o tym: oryginalne traktowanie dodekafonii, kontrolowane konstrukcje aleatoryczne oraz elementy sonoryzmu estetycznie i ideowo bliskie nie tyle awangardowej, co poetyckiej wizji brzmienia.

Literatura: B. Jasik Franciszek Woźniak. Katalog tematyczny utworów, Bydgoszcz 2007; Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy 1974–1999. Księga Jubileuszowa, red. A. Nowak, Bydgoszcz 1999; V. Przech Polska twórczość na fortepian solo 1956–1985, Bydgoszcz 2004; M. Murawska Franciszek Woźniak. 12 etiud na fortepian, «Muzyka Fortepianowa» XIII, w: «Prace Specjalne Akademii Muzycznej w Gdańsku» nr 63, 2004.