Vecchi, Giuseppe

Vecchi [wˊekki] Giuseppe, *26 XI 1912 San Giovanni in Persiceto (k. Bolonii), †2 VI 2007 Bolonia, włoski muzykolog. Studiował na uniwersytecie w Bolonii (muzykologię u U. Sesiniego), uzyskując dyplom w zakresie nauk humanistycznych (1939) i filozofii (1942). Od 1946 pracował jako asystent na tymże uniwersytecie. Na podstawie studiów dotyczących średniowiecznych tekstów sekwencji, tropów, organa, hymnów i ich opracowań muzycznych uzyskał kwalifikację libero docente w dziedzinie historii średniowiecznej literatury łacińskiej (1951) i paleografii muzycznej. (1955). Od 1955 podjął wykłady z historii muzyki w katolickim uniwersytecie w Mediolanie, od 1958 na uniwersytecie w Bolonii, gdzie objął katedry średniowiecznej literatury łacińskiej i historii muzyki oraz został profesorem (1970), tam też zorganizował Scuola di Perfezionamento in Musicologia, Istituto di Studi Musicali e Teatrali i chór Collegium Musicum Almae Matris. W 1956 założył i przez wiele lat redagował „Quadrivium”, czasopismo poświęcone muzyce średniowiecza. Z jego inicjatywy powstało kilkanaście serii wydawniczych (liczących niekiedy po kilkadziesiąt tomów), których był redaktorem; spośród nich największe znaczenie mają serie edycji krytycznych dzieł kompozytorów włoskiego renesansu i baroku («Antiquae Musicae Italicae Monumenta»), faksymiliów utworów muzycznych i traktatów teoretycznych, głównie włoskich z XVI i XVII w., poprzedzone przedmowami (m.in. «Bibliotheca Musica Bononiensis»), oraz reprintów klasycznych dziś tekstów dotyczących muzyki i związanych z nią zjawisk teatralnych i literackich (m.in. «Antiquae Musicae Italicae Scriptores», «Carmina Drammatica Italica», «Biblioteca Storico Giuridica e Artistico Letteraria»). Założył stowarzyszenie Antiquae Musicae Italicae Studiosi, był członkiem Accademia Filarmonica w Bolonii (jako znawca zasobów bibliotecznych i archiwalnych) i włoskim przedstawicielem w radzie International Society for Contemporary Music (1977–87). Wykładał gościnnie na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Warszawskim; W latach 1969–91 organizował (we współpracy z UW i innymi polskimi placówkami naukowymi) konferencje odbywające się corocznie we Włoszech lub w Polsce, a poświęcone kontaktom włoskiej i polskiej kultury muzycznej, zwłaszcza XVI–XVIII w. W 1981 otrzymał medal ZKP, a w 1989 doktorat honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.

W dorobku naukowym Vecchiego, dotyczącym głównie historii dawnej muzyki i myśli teoretyczno-muzycznej oraz kultury muzyczno-literackiej we Włoszech, szczególną uwagę zwracają prace poświęcone łacińskiej twórczości poetycko-muzycznej, paraliturgicznej i religijnej w okresie średniowiecza (tropom, sekwencjom, dramatowi i widowiskom teatralnym oraz wczesnej wielogłosowości). Ich podstawę stanowi częstokroć wydanie tekstów i muzyki, a rozpatrywaniu problematyki muzyki w ścisłym powiązaniu z analizą filologiczną towarzyszy refleksja filozoficzna oraz określenie funkcji i okoliczności powstania badanych zabytków. Vecchi interesował się również zagadnieniem zależności włoskiej i polskiej kultury muzycznej (zwłaszcza w dziedzinie twórczości muzyczno-teatralnej XVI–XVII w.), opublikował także serię artykułów na temat librett oper G. Verdiego (w Dulce melos, t. 6.).

Literatura: Contributi e studi di liturgia e musica nella regione padana, ks. pamiątkowa Giuseppe Vecchiego, red. G. Ropa i V. Gibelli, «Miscellanee, Saggi, Convegni», Bolonia 1972; Studi in onore di Giuseppe Vecchi, red. I. Cavallini, Modena 1989 (zawiera pełny wykaz prac Vecchiego); A. Chodkowski Medal Związku Kompozytorów Polskich dla Profesora Giuseppe Vecchiego, «Pagine» V, 1989.