Thomas [tˊomas], Thomasius, Christian Gottfried, *2 II 1748 Wehrsdorf (k. Budziszyna), †12 IX 1806 Lipsk, niemiecki dyrygent, waltornista, kompozytor, wydawca i muzykograf. W 1770 studiował krótko prawo na uniwersytecie w Lipsku, potem zajął się działalnością muzyczną: w 1771 był waltornistą w towarzystwie koncertowym (tzw. Grosse Konzert-Gesellschaft), od 1776 prowadził drukarnię muzyczną, w której także kopiował i sprzedawał rękopiśmienne muzykalia, wydając obszerny katalog tematyczny publikowanych utworów (zaginony); przy okazji zajął się wprowadzeniem i porządkowaniem praw autorskich i wydawniczych w tym zakresie. W 1781 brał udział w koncertowej działalności Gewandhausu i od 1782 organizował liczne koncerty w Lipsku, Berlinie, Dreźnie, Wrocławiu, Pradze i Hamburgu. W 1798–1806 wydawał założone przez siebie czasopismo „Unpartheiische Kritik der vorzügleichsten zu Leipzig aufgeführten und fernerhin aufzuführenden Concerte und Opern” (od 1800 pt. „Musikalisch-kritische Zeitschrift”, ogółem 40 numerów), które jeszcze obecnie służy jako bogate źródło informacji o życiu muzycznym w Lipsku w końcu XVIII wieku.
Literatura: A. Schering Musikgeschichte Leipzigs, t. 3, Lipsk 1941; B.S. Brook Piracy and Panacea. On the Dissemination of Music in the Late Eighteenth Century, „Proceedings of the Royal Musical Association” CII, 1975/76; H. Unverricht Die Streitschriften des Breslauer Opernkapellmeisters und Theaterdirektors Gottlob Benedict Bierey (1772–1840), «Musik des Ostens» XII, Kassel 1992.
Kompozycje:
Gloria na 3 chóry i orkiestrę, 1789
Psalm CXLIX na chór podwójny, 1789
Das Glück der Völker, kantata na 2 chóry i orkiestrę, 1792
Zwey Gedichte na sopran lub tenor i orkiestrę, sł. F.G. Klopstock, 1792
Schlachtgesang na 2 chóry i orkiestrę, sł. F.G. Klopstock, 1795
4 pieśni ludowe opracowane na chór i orkiestrę, 1797
Psalm CXVII na 7 chórów (w 7 językach) i orkiestrę, 1801
większość kompozycji zaginęła: utwory wokalne (arie, motety), wokalno-instrumentalne (kantaty) i orkiestrowe (symfonie, koncerty na róg).
Prace:
Praktische Beyträge zur Geschichte der Musik, musikalischen Litteratur und gemeinen Besten bestehend vorzüglich in der Einrichtung eines öffentlichen allgemeinen und ächten Verlags musikalischer Manuscripte… Erste Sammlung, Lipsk 1778
Des musikalischen summarischen Verzeichnisses Erster Nachtrag von Sinfonien, Partien, Concerten… etc., Lipsk 1779
Bekanntmachung, Lipsk 1781
Kurzgefasster Entwurf des Plan’s des zuerrichtenden öffentlichen Musik-Conservatoriums und Musikalienhandlung, Lipsk 1781
Nachricht an ein verehrungswürdiges Publikum. Die Herausgabe einer kritischen musicalischen Zeitschrift in Vergleichung mit einem anderen ähnlichen Unternehmen betreffend, Lipsk 1798–99
Musikalisch-litterarische Anzeige, Lipsk 1798