logotypes-ue_ENG

Sychra, Andriej

Biogram i literatura

Sychra, Sichra, Sikhra, Andriej Osipowicz, *1773 (1776?) Wilno, †15 (3) XII 1850 Petersburg, rosyjski gitarzysta, kompozytor i pedagog czeskiego pochodzenia. W 1801 przybył do Moskwy jako znany harfista, lecz wkrótce stał się wirtuozem gry na rosyjskiej gitarze 7-strunowej, której wynalezienie niekiedy mu się przypisuje. Już w 1802 wydawał w Moskwie „Journal pour la guitare à sept cordes”. W 1812 przeniósł się do Petersburga, gdzie w 1813 opublikował „Sobranije raznogo roda pjes”; od 1818 wydawał dodatek nutowy do czasopisma „Pietierburgskije wiedomosti”, zawierający po 50 utworów w każdym z 6 numerów, a od 1826 „Pietierburgskij żurnał dla gitary” (zachowane 144 numery). Ogółem ukazało się w druku ponad 1000 utworów Sychry na gitarę 7-strunową, które zapoczątkowały ogromną popularność tego instrumentu w Rosji i wywarły decydujący wpływ na kształt rosyjskiej literatury gitarowej. Sychra pozostawił po sobie etiudy i inne utwory pedagogiczne, opracowania pieśni ludowych (m.in. obszerny zbiór utworów opartych na rosyjskich tematach ludowych, wyd. Stiełłowski-Gutheil, Petersburg) oraz transkrypcje utworów popularnych, m.in. walców wiedeńskich J. Straussa i J. Lannera, a także opracowania na 2 gitary 7-strunowe oper M. Glinki Iwan Susanin i Rusłan i Ludmiła, dokonane przy współpracy kompozytora. Utwory te zawierają wiele nowych rozwiązań fakturalnych oraz efektów przeniesionych z praktyki gry na harfie; niektóre z nich odznaczają się bardzo wysokim stopniem wirtuozerii. Jego szkoła gry na gitarze 7-strunowej Prakticzeskije prawiła igrat’ na gitarie (Petersburg 1817) stała się podstawowym podręcznikiem rosyjskich gitarzystów. Sychra występował rzadko, głównie na koncertach, które organizował dla swych uczniów. Należeli do nich m.in. F. Zimmermann, W. Sarienko, W. Morkow, N. Aleksandrow oraz S. Aksionow, najwybitniejszy z uczniów, któremu Sychra dedykował wiele swoich kompozycji.

Literatura: W.A. Rusanow A.O. Sychra, gitarist-kompozitor, w: Gitara i gitaristy. Istoriczeskije oczerki, z. 2: Gitara w Rossii, Moskwa 1901; B. Wolman Gitara w Rossii oraz Gitara i gitaristy, Leningrad 1961 oraz 1966.