Logotypy UE

Stuligrosz, Stefan

Biogram i literatura

Stuligrosz Stefan, *26 VIII 1920 Poznań, †15 VI 2012 Puszczykowo, polski dyrygent, pedagog, muzykolog i kompozytor. W 1940 rozpoczął naukę gry na fortepianie u G. Konatkowskiej w Poznaniu. W latach 1946–50 studiował muzykologię u A. Chybińskiego na uniwersytecie w Poznaniu (dyplom 1951), śpiew w PWSM u M. Trąmpczyńskiej (absolutorium w 1951) i dyrygenturę u W. Bierdiajewa (dyplom z wyróżnieniem w 1953). Od 1953 uczył dyrygowania w PWSM (później Akademia Muzyczna) w Poznaniu, od 1963 docent, 1973 profesor nadzwyczajny; w 1971 utworzył klasę chórmistrzowską, w 1972 przekształcił ją w Katedrę Chóralistyki, którą kierował do emerytury w 1983, w latach 1972–76 prowadził orkiestrę studencką, a także klasę dyrygentury symfonicznej. W latach 1961–64 był prodziekanem Wydziału Wychowania Muzycznego, 1964–67 dziekanem Wydziału Wokalnego, 1967–81 rektorem uczelni.

W IX 1941 Stuligrosz objął kierownictwo Poznańskiego Chóru Katedralnego, które przekazał mu oficjalnie ks. W. Gieburowski. Konspiracyjna działalność chóru w czasie wojny była związana głównie z kościołem Matki Boskiej Bolesnej na Łazarzu i kościołem św. Wojciecha. W X 1945 Stuligrosz reaktywował zespół pod nazwą Chór Chłopięcy i Męski im. ks. W. Gieburowskiego (później Poznańskie Słowiki); w III 1950 chór przyłączono do filharmonii w Poznaniu. Stuligrosz prowadził także Chór Mieszany im. S. Moniuszki, chór studencki politechniki i chóry męskie Arion i Echo. W latach 1956–63 był kierownikiem muzycznym Rozgłośni Polskiego Radia w Poznaniu, 1968–89 prezesem poznańskiego Towarzystwa Muzycznego im. H. Wieniawskiego. Otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (1995), Papieskiego Instytutu Muzyki Sakralnej w Rzymie (2000) i Akademii Muzucznej w Poznaniu (2002) oraz liczne odznaczenia i nagrody, m.in. Złoty Krzyż Zasługi (1952), Krzyż Kawalerski (1955), Oficerski (1959), Komandorski (1973), Komandorski z Gwiazdą (1997) Orderu Odrodzenia Polski, Wielki Krzyż ze Srebrną Gwiazdą Komandorii św. Sylwestra, nadany przez papieża Jana Pawła II (1989), nagrodę Artystyczną miasta Poznania (1955), nagrodę Ministra Kultury i Sztuki II (1965) i I stopnia (1970, 1977), nagrodę państwową I stopnia (1976).

Chór Stuligrosza (Poznańskie Słowiki) jest powszechnie uznawany za fenomen artystyczny w skali światowej dzięki muzykalności, finezji wykonawczej, wrażliwości, dyscyplinie i wyczuciu stylu. Dał ok. 3000 koncertów, odbył ponad 90 tournées po krajach Europy, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii i Korei Południowej, brał udział w największych festiwalach muzycznych. Repertuar chóru obejmuje ponad 1000 utworów, od monodii średniowiecznej do kompozycji współczesnych, od pieśni a cappella do wielkich form wokalno-instrumentalnych. Stuligrosz dokonał ponad 50 nagrań płytowych w kraju i za granicą. Jako dyrygent i konsultant wystąpił w wielu filmach dokumentalnych i fabularnych, m.in. w filmie fabularnym Poznańskie słowiki (reż. H. Przybył, 1965).

Stuligrosz był autorem ponad 600 utworów o tematyce religijnej, w tym: Agnus Dei na tenor, chór mieszany i organy, Missa brevis na chór męski, motetów (Tristis est anima mea, In monte Oliveti, Ecce mater tua, Ecce sacerdos), hymnów i psalmów do tekstów łacińskich i polskich, pieśni kościelnych i obrzędowych, ponad 100 opracowań kolęd na chór mieszany, męski i chłopięcy z towarzyszeniem organów, Kantaty o poznańskim orle ratuszowym na tenor, chór mieszany i orkiestrę (1955), opracowań muzyki dawnej i ludowej

Literatura: S. Stuligrosz Piórkiem słowika, 2 części, Poznań 1995, 2000 (wspomnienia); Stephanus Stuligrosz doctor honoris causa Universitatis Studiorum Mickiewiczianae Posnaniensis, Poznań 1996 (publikacja wyd. z okazji przyznania Stuligroszowi tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza).