Srebotnjak, Alojz

Srebotnjak [~niˊak] Alojz, *27 VI 1931 Postojna (Słowenia), †1 XII 2010 Lublana (Słowenia), słoweński kompozytor. Studiował kompozycję u L.M. Škerjanca w akademii muzycznej w Lublanie (dyplom uzyskany w 1958), u B. Porreny w Rzymie (1958–59), u P.R. Frickera w Londynie (1960–61), ponadto w latach 1955–57 na letnich kursach u V. Frazziego (kompozycja) oraz A.F. Lavagnina (muzyka filmowa) w Accademia Musicale Chigiana w Sienie. W latach 1964–70 uczył w akademii pedagogicznej w Lublanie, w latach 1970–2001 był profesorem kompozycji w akademii muzycznej w Lublanie. Laureat m.in.: w 1966 nagrody radia jugosławiańskiego, w 1966 międzynarodowego konkursu im. G.B. Viottiego w Vercelli, w 1999 nagrody im. Prešerena za całokształt twórczości, w 2000 nagrody im. Koziny, w 2005 Nagrody Župančiča za całokształt twórczości oraz nagród za muzykę filmową: w 1960 na festiwalu filmów krótkometrażowych i dokumentalnych w Belgradzie, w 1961, 1964 i 1974 na festiwalu filmowym w Puli. W 1960 był jednym ze współzałożycieli działającej w Lublanie grupy awangardowych kompozytorów Pro Musica Viva. Srebotnjak, stosujący nowoczesne techniki, m.in. dodekafonię, a później aleatoryzm, w niektórych utworach nawiązywał do folkloru, np. w Słoweńskich tańcach ludowych wykorzystał motywy ludowe z różnych regionów Słowenii. Wśród dzieł Srebotnjaka napisanych w okresie 2000–2010 wyróżnia się kompozycja Škofjeloški pasijon. Kompozytor umuzycznił w niej najstarszy słoweński tekst dramatyczny (z dodatkami w języku łacińskim i niemieckim), pochodzący z 1715 roku, który powstał w oparciu o dawniejszą tradycję słoweńskich procesji pasyjnych. Pasja Škofja Loka była wystawiana do 1751 roku w formie inscenizowanych procesji przechodzących corocznie w Wielki Piątek zabytkowymi ulicami miasta Škofja Loka, jej wznowienia odbywają się współcześnie co 6 lat.

Literatura: N. O’Loughlin A. Srebotnjak’s Use of Twelve-Note Techniques, „Muzikološki zbornik” XXVI, 1990; T. Slakan Analiza kompozicijskega stavka A. Srebotnjaka v orkestralni skladbi Slovenica (‘analiza technik kompozytorskich stosowanych przez A. Srebotnjaka w utworze orkiestrowym Slovenica’), „Glasbenopedagoški zbornik Akademije za glasbo w Ljubljani”/ „The Journal of Music Education of the Academy of Music in Ljubljana” XVI, 2020.