Spangenberg, Cyriacus

Spangenberg [szp’aŋ^en~], Cyriacus, *7 VI 1528 Nordhausen, †7 II 1604 Strasburg, niemiecki teoretyk muzyki, duchowny luterański, meistersinger i historyk meistergesangu, syn Johanna. W dzieciństwie odebrał tak dobre wykształcenie u ojca i B. Fabera, że już w 1542 immatrykulował się na uniwersytecie w Wittenberdze, gdzie w 1550 uzyskał stopień magistra. Po śmierci ojca został kaznodzieją, a następnie generalnym superintendentem w hrabstwie Mansfeld. Opuścił je w wyniku sporu doktrynalnego i w latach 1574–77 działał w Sangershausen, w latach 1577–81 w Strasburgu, w latach 1581–90 w Schlitz (k. Fuldy) i znów, do śmierci, w Strasburgu. Spangenberg publikował prace teologiczne i duszpasterskie, wśród nich cykl 76 kazań Cithara Lutheri… na temat tekstów pieśni luterańskich. Wydał przygotowany przez ojca kancjonał Christliches Gesangbüchlein…, Eisleben 1568 (zawierający też 8 pieśni Spangenberga), Der gantze Psalter Davids…, Frankfurt n. Menem 1582 i kilka pieśni pojedynczych. Prócz tego napisał w 1598 historię meistergesangu w Strasburgu Von der edlen und hoch berühmten Kunst der Musica… (rękopis spalony w 1870, ale wyd. 1861). Pracę tę ok. 1614 zrewidował i poszerzył jego syn, Wolfhart (*przed 1570? Mansfeld, †1636? Buchenbach k. Fryburga), teolog, autor tekstów meistergesangu i komedii, który – używając tłumaczonych imion: Lycosthenes Psellionoros i pseudonimu Andropediacus – działał w latach 1595–1611 w Strasburgu, a następnie do śmierci był pastorem w Buchenbach.