logotypes-ue_ENG

Śledziński, Stefan

Biogram i literatura

Śledziński, Śledziński-Lidzki, Stefan, *8 VIII 1897 Żytomierz, †19 VI 1986 Warszawa, polski muzykolog, dyrygent i pedagog. W latach 1916–21 studiował filologię polską i historię sztuki na UW, 1922–24 dyrygenturę u H. Melcera (pierwszy w Polsce dyplom z dyrygentury) i kompozycję u R. Statkowskiego w Państwowym Konserwatorium Muzycznym, w 1924 podjął tamże wykłady z instrumentacji na instrumenty dęte. Przez kilka lat dyrygował amatorską orkiestrą symfoniczną Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. W latach 1921–25 był kierownikiem referatu muzyki w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Od 1925 działał w Wilnie jako dyrygent orkiestry wojskowej, współzałożyciel i członek zarządu Wileńskiego Towarzystwa Filharmonicznego i dyrygent Wileńskiej Orkiestry Symfonicznej, w 1926 współpracował z Wileńskim Zespołem Operowym przy wystawieniu 2-aktowej Halki S. Moniuszki, w latach 1926–27 dyrygował w operze objazdowej Reduty Wileńskiej. W 1927 powrócił do Warszawy, kierował reprezentacyjną orkiestrą 36. pułku piechoty Legii Akademickiej, wykładał instrumentację w Państwowym Konserwatorium Muzycznym i prowadził orkiestrę w Wyższej Szkole Muzycznej im. F. Chopina. W 1932 otrzymał na UJ stopień doktora na podstawie pracy Dzieje symfonii warszawskiej w 1. połowie XIX wieku. W 1934 wystąpił z wojska w stopniu majora i poświęcił się pracy pedagogicznej. W latach 1934–39 wykładał historię muzyki w konserwatorium, prowadził klasę kameralną instrumentów dętych; jako kierownik działu muzyki w Wydziale Sztuki Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego był wizytatorem szkół muzycznych; wykładał na kursach wakacyjnych dla dyrygentów orkiestr amatorskich w Krzemieńcu (1935, 1936, 1939), dyrygował gościnnie w kilku miastach polskich. W latach wojny prowadził wykłady w Staatliche Musikschule (nazwa szkoły muzycznej w Warszawie w czasie okupacji) i zorganizował orkiestrę dętą dla AK, z którą występował w 1944 podczas powstania. W latach 1946–49 był kierownikiem artystycznym Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku, w VIII 1949 dyrygował pierwszym po wojnie wystawieniem Halki S. Moniuszki w Studio Muzyczno-Dramatycznym przy Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. W latach 1946–47 był dyrektorem PŚSM, 1948–50 rektorem PWSM w Sopocie. Od 1951 profesor przedmiotów teoretycznych w PWSM w Warszawie, 1952–54 prorektor, 1952–53 dziekan Wydziału Kompozycji, Teorii i Dyrygentury, 1954–57 dziekan Wydziału Teorii. Od 1 X 1957 był kierownikiem katedry metodyki przedmiotów teoretycznych; w 1971 z jego inicjatywy w PWSM powstał Instytut Pedagogiki Muzycznej, w 1979 został przewodniczącym rady naukowej tegoż instytutu. W swej działalności zawodowej Śledziński na poczesnym miejscu stawiał upowszechnienie muzyki. W 1965 przyczynił się do powstania krajowej sekcji ISME, w 1976 został jej honorowym prezesem. Dzięki jego staraniom powstało wydawnictwo Agencja Autorska. W latach 70. w Litewskiej Akademii Nauk i na uniwersytecie w Wilnie odnalazł 13 nieznanych symfonii polskich, które w postaci kserokopii zdeponował w zbiorach BN. W latach 1960–73 prezes Związku Kompozytorów Polskich, od 1971 członek honorowy Związku Kompozytorów Polskich. W III 1975 w Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie obchodzono 50-lecie jego pracy pedagogicznej, w XII 1977 w Związku Kompozytorów Polskich uczczono jego 80-lecie, w XII 1983 odbyło się na UJ odnowienie doktoratu. Odznaczenia: Krzyż Walecznych 1915 i 1916, Order Virtuti Militari 1915, Krzyż Niepodległości 1932, Order Sztandaru Pracy II kl. 1973, I kl. 1983, Medal Komisji Edukacji Narodowej 1979, Zasłużony Nauczyciel PRL 1980, nagrody: Ministerstwa Kultury i Sztuki I st. 1966, 1969, 1974, Związku Kompozytorów Polskich 1974, miasta stołecznego Warszawy 1980.

Literatura: Z. Peret-Ziemlańska Stefan Śledziński, w: Rozmowy z muzykami, 2. wyd. Warszawa 1998.

Prace

Akta moniuszkowskie, „Muzyka Polska” 1936 z. 1

Konserwatorium Muzyczne w Warszawie, z F. Starczewskim, Warszawa 1937

Z zagadnień frekwencji, „Muzyka” 1950 nr 6 (o polityce kulturalnej w zakresie muzyki)

O nową formę publicystyki muzycznej, „Muzyka” 1952 nr 7/8

Niektóre zagadnienia szkolnictwa muzycznego, „Muzyka” 1954 nr 9/10

Na temat domniemanego udziału I.F. Dobrzyńskiego w instrumentacji koncertów Chopina, „Muzyka” 1955 nr 1/2

Nowoczesne środki wyrazu artystycznego w propozycjach twórcy i środkach wykonawczych, w: Z doświadczeń sekcji muzyki, Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego. Biuletyn 10/25, Warszawa 1962

Problemy dydaktyczne i metodyczne działalności upowszechnieniowej i w pracy amatorskich zespołów muzycznych, w: Z doświadczeń sekcji muzyki, Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego. Biuletyn 10/25, Warszawa 1962

Problemy rozwoju symfonii polskiej w XIX w., «Dziejów Muzyki Polskiej» z. 9, Bydgoszcz 1965

Zarys dziejów symfonii polskiej w XIX w., w: Z dziejów polskiej kultury muzycznej, t. 2, Kraków 1966

Bracia Kątscy w Rosji, w: Polsko-rosyjskie miscellanea muzyczne, red. Z. Lissa, Kraków 1967

Folklor a problematyka wychowania muzycznego, «Zeszyty Naukowe PWSM w Warszawie» nr 2, 1967

Na marginesie Symfonii a-moll A. Kątskiego, w: Studia Hieronymo Feicht septuagenario dedicata, red. Z. Lissa, Kraków 1967

redakcje:

J. Reiss Mała encyklopedia muzyki, Warszawa 1960, 2. wyd. 1965

150 lat PWSM w Warszawie, Kraków 1960 (w tym artykuł Państwowe Konserwatorium Muzyczne w Warszawie. 1919–1944)

Muzyka polska. Informator, Kraków 1968

Mała encyklopedia muzyki, Warszawa 1968, 2. wyd. 1981