Schiedmayer [sz’i:tmajer], rodzina niemieckich budowniczych instrumentów klawiszowych. Założycielem dynastii był Balthasar (1711–1781), budowniczy organów i klawikordów w Erlangen. Tradycję kontynuowali jego synowie: Johann Georg Christoph (1740–1820), Adam Achatius (1745–1817) oraz najwybitniejszy z nich, Johann David (*20 IV 1753 Erlangen, †24 III 1805 Norymberga), który w latach 1778–81 terminował u J.A. Steina, a następnie otworzył w Erlangen wytwórnię fortepianów (w 1797 przeniesiona do Norymbergi). Jego roczna produkcja była niewielka (1–3 instrumentów), gdyż pracował niemal samodzielnie, z pomocą jednego czeladnika. Zbudował 34 fortepianów, które były wysoko cenione przez współczesnych; zachowało się zaledwie 5 z lat 1783–1801 (m.in. w Erlangen, Monachium, Norymberdze). Posiadają one mechanikę niemiecką, okrągłe, puste w środku młoteczki, zakres 5 oktaw (F1–f3) i 2 dźwignie kolanowe (tłumiki i moderator); reprezentują wczesną fazę południowoniemieckiego budownictwa fortepianów, którego ideał dźwiękowy nawiązywał do brzmienia klawikordu. Nowy etap działalności firmy rozpoczął syn Johanna Davida, Johann Lorenz (*12 XII 1786 Erlangen, †3 IV 1860 Stuttgart), który po krótkim okresie pracy w Norymberdze wyjechał w 1806 do Wiednia, gdzie terminował w warsztacie N. Streicher (z d. Stein). W 1809 założył w Stuttgarcie wraz z C. Dieudonném (1783–1825) firmę Dieudonné & Schiedmayer (po śmierci Dieudonnégo przemianowaną na Pianofortefabrik von Schiedmayer), która produkowała fortepiany skrzydłowe, stołowe i fortepiany-piramidy (zachowało się łącznie 31 fortepianów stołowych i 7 skrzydłowych). W 1824 wydali wspólnie broszurę pt. Kurze Anleitung zu einer richtigen Kenntnis und Behandlung der Forte-Pianos in Beziehung auf das Spielen, Stimmen und Erhalten derselben, besonders dere, welchem der Werkstätte von Dieudonné und Schiedmayer in Stuttgart verfertigt werden (Stuttgart 1824, przedr. Frankfurt n. Menem 1990), wzorowaną na pracy małżeństwa Streicherów z 1801. Ich instrumenty cieszyły się dużym uznaniem i były często nagradzane, skutecznie konkurując z produktami importowanymi. Jako pierwsi w Niemczech stosowali obok mechaniki wiedeńskiej także angielską; zachowały się instrumenty z lat 1809–25 (m.in. w Albstadt, Monachium, Norymberdze, Ulm). W 1845 do firmy przystąpili dwaj starsi synowie Johanna Lorenza, Adolf (1819–1890) i Hermann (1820–1861), zmieniając jej nazwę na Schiedmayer & Söhne. Dwaj młodsi synowie Johanna Lorenza, Julius (1822–1878) oraz Paul (1829–1890), który studiował u A.F. Debaina w Paryżu, założyli w 1853 w Stuttgarcie pierwszą w Niemczech wytwórnię fisharmonii (J. & P. Schiedmayer). Od 1860 firma produkowała też (od 1875 p.n. Schiedmayer Pianofortefabrik) dobrej jakości fortepiany, nagrodzone m.in. w 1900 na Wystawie Światowej w Paryżu. W 1969 obie firmy zostały połączone pod dawną nazwą Schiedmayer & Söhne. W 1980 roku Georg Schiedmayer (1931-1992) we współpracy z firmą Ibach założył Schiedmayer Pianofortefabrik GmbH, rok później sprzedał swoje udziały, co zakończyło działalność rodziny Schiedmayer na polu budownictwa fortepianów. W 1980 Schiedmayer und Söhne zaczęło specjalizować się w budowie czelest (w 1995 przemianowano nazwę firmy na Schiedmayer Celestabau GmbH), które produkowane są do dnia dzisiejszego.
Literatura: A. Eisenmann Schiedmayer und Söhne, Hof-Pianofortefabrik Stuttgart. Vorgeschichte, Gründung und fernere Entwicklung der Firma 1809–1909, Stuttgart 1909; 150 Jahre Schiedmayer und Söhne, Stuttgart 1959; M.E Jehle Württemberg. Klavierbauer des 18. und 19. Jahrhunderts, Frankfurt n. Menem 1982; W. Mück Johann Georg Schiedmayer (1740-1820): Schreinermeister, Orgel- und Instrumentmacher in Neustadt an der Aisch, Neustadt an der Aisch 2001; P. De Silva The Fortepiano Writings of Streicher, Dieudonne, and the Schiedmayers, Nowy Jork 2008.
