Santana Carlos, *20 VII 1947 Autlan de Navarro, meksykański gitarzysta, kompozytor, wokalista, autor tekstów, producent nagrań. Pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych, w dzieciństwie uczył się gry na skrzypcach i klarnecie; w 1958 debiutował w klubach Tijuany. W 1966 w San Francisco założył własną grupę Santana. Początkowo był zafascynowany bluesem, uczestniczył m.in. w nagraniu płyty Live Adventures of Mike Bloomfield and Al Kooper (1968). Przełomem w karierze zespołu był występ w 1969 na festiwalu w Woodstock, udokumentowany nagraniem Soul Sacrifice; w 1969 ukazał się debiutancki album Santana, wyróżniający się żywiołowością wykonania i bogactwem rytmicznym kompozycji. Na kolejnych albumach Abraxas 1970, Santana III 1971 i Caravanserai 1972 Santana rozwijał własną odmianę afro-latynoskiego rocka, opartą na wyrazistym rytmie instrumentów perkusyjnych i melodyce gitary solowej. Po 1972 Santana nagrywał także samodzielnie. W latach 1972–75 w repertuarze zespołu pojawiły się kompozycje inspirowane muzyką etniczną (Eternal Caravan of Reincarnation 1972, Mother Africa 1973, Barboletta 1974) oraz bliskie jazzowi (A Love Supreme, Naima, Samba De Sausalito, Welcome — wszystkie 1973). W 2. połowie lat 70. Santana powrócił do stylistyki afro-latynoskiego rocka, włączając do swojego repertuaru kompozycje w stylu soul (Stormy 1978) i funky (Songs of Freedom 1987). Komercyjnym i artystycznym sukcesem były w tym czasie albumy Amigos 1976, Moonflower 1977 i Zebop! 1981. Kwintesencję ówczesnego stylu grupy stanowiły nagrania American Gypsy 1981 i Hold On 1982. W 1999 Santana współpracował z wykonawcami współczesnego hip hopu (Wycleaf Jean, Lauryn Hill) i rocka (Rob Thomas), nowe kompozycje (Corazón Espinado, Maria Maria, Smooth) dorównują bogactwem aranżacji i dynamiką wykonawczą nagraniom sprzed ćwierćwiecza. Santana jest mistrzem lirycznej, niemal wirtuozowskiej gry na gitarze. W swoich kompozycjach wykorzystuje elementy folkloru latynoskiego (Samba Pa Ti), afrykańskiego (Shango) i jazzu (Aspirations), chętnie opracowuje przeboje innych wykonawców (Oye Como Va Tita Puente, Black Magic Woman Fleetwood Mac, Havana Moon Chucka Berry’ego). Santana nagrywał m.in. z Buddym Milesem (Live! 1972), J. McLaughlinem (Love Devotion Surrender 1973), Florą Purim (Barboletta 1974), Alice Coltrane (Illuminations 1979), Ronem Carterem, Herbiem Hancockiem, Wayne’em Shorterem (The Swing of Delight 1980), Williem Nelsonem (Havana Moon 1983) i z bratem Jorge (Santana Brothers 1994). Otrzymał nagrody Grammy za albumy: Blues for Salvador (1987) oraz Supernatural (1999); był producentem muzyki do filmu La Bamba (reż. L. Valdez, 1987). W 1994 koncertował w Polsce.
