Romaniszyn, Bronisław

Romaniszyn Bronisław Ignacy, *21 VII 1880 Baligród, †19 I 1963 Kraków, polski śpiewak (tenor), pedagog, dyplomata, działacz społeczny. W latach 1901–02 studiował prawo i filozofię na UJ. Studia muzyczne odbył w latach 1903–05 w Wiedniu u J. Grüna (skrzypce) i Monzoniego (śpiew) oraz w latach 1906–10 w Paryżu w szkole śpiewu J. Reszkego, w której w latach 1908–10 był asystentem. W latach 1910–15 występował w Paryżu, w niemieckich teatrach operowych (Monachium, Norymberga, Karlsruhe), Teatrze Miejskim we Lwowie (m.in. Canio w Pajacach R. Leoncavalla, 1910/11) i Teatrze Wielkim w Warszawie (tytułowa rola w Lohengrinie, Zygmunt w Walkirii R. Wagnera, 1914–15). W 1915 zakończył karierę wokalną, wstąpił do Legionów Polskich, a w 1918 do Wojska Polskiego. W latach 1919–27 wchodził w skład polskiej misji wojskowej w Paryżu, w 1920 był zastępcą Komisarza Rządu Polskiego przy Międzysojuszniczej Komisji Delimitacyjnej dla wyznaczenia granicy polsko-czechosłowackiej. W 1928 został przeniesiony w stan spoczynku w stopniu majora. W latach 1929–39 uczył śpiewu w konserwatorium w Katowicach. Podczas II wojny światowej przebywał w Krakowie i na Podhalu. W 1945 rozpoczął pracę w PWSM (obecnie Akademia Muzyczna) w Krakowie (w 1955 – profesor nadzwyczajny, w 1958 – profesor zwyczajny; w latach 1945–49 oraz w 1950–61 – dziekan Wydziału Wokalnego). Do jego uczniów należeli m.in. E. Kossowski i I. Lewińska.

Romaniszyn jest pionierem teorii wokalistyki w Polsce i autorem wielu prac z tego zakresu. W latach 1945–56 przewodniczył Sekcji Śpiewu Solowego w Komisji Programowej Szkolnictwa Muzycznego. W 1947 na Międzynarodowym Kongresie Kultury Wokalnej w Paryżu przedstawił referat o organizacji i programie studiów wokalnych w wyższym szkolnictwie muzycznym. Współpracował z PWM jako członek Rady Programowej i autor wielu prac. Był także znanym działaczem Towarzystwa Tatrzańskiego (od 1907) i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (członek Zarządu Głównego w latach 1925–39 i w 1945–48, członek honorowy w 1946) oraz organizacji wędkarskich (założył stację naukowo-przyrodniczą i muzeum ichtiologiczne w Łopusznej). Odznaczony został Krzyżem Kawalerskim (1925, 1954) i Komandorskim (1962) Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim czechosłowackiego Orderu Białego Lwa (1927), Krzyżem Kawalerskim Orderu Legii Honorowej (1931), otrzymał nagrodę SPAM (1961).