Raitio Väinö Eerikki, *15 IV 1891 Sortavala, †10 IX 1945 Helsinki, fiński kompozytor. Studiował w konserwatorium w Helsinkach (1911–16), w Moskwie (1916–17), Berlinie (1921) i Paryżu (1925–26). Podczas studiów w Moskwie poznał twórczość A. Skriabina, która wywarła później duży wpływ na jego muzykę. W latach 1926–32 wykładał w instytucie muzycznym w Viipuri (obecnie Wyborg, Rosja).
Począwszy od Joutsenet w brzmieniu orkiestry w utworach Raitia widoczne są wpływy impresjonistyczne. W poszukiwaniu nowych jakości brzmieniowych kompozytor wychodzi poza tradycyjną tonalność (zwłaszcza w Antigone i Puistokuja). W twórczości operowej Raitia dużą rolę odgrywa recytatyw, a tekst ściśle koresponduje z muzyką. W niektórych operach kompozytor stosuje technikę motywów przewodnich.
Literatura: I. Lahdetie Impressionism in Väinö Raitios Symphonie Poems of the 1920s, „Finnish Music Quarterly” IV, 1988.
orkiestrowe:
Koncert fortepianowy 1915
Poème na wiolonczelę i orkiestrę, 1915
Symfonia g-moll op. 13, 1919
Joutsenet (‘łabędzie’) op. 15, poemat symfoniczny, 1919
Nocturne op. 17, 1920
Fantasia estatica op. 21, 1921
Antigone, trylogia symfoniczna, op. 23,1921–22
Fantasia poetica op. 25, poemat symfoniczny, 1923
Puistokuja (‘drogą przez park’) op. 29, poemat symfoniczny na sopran i orkiestrę, 1926
Kuutamo Jupiterissa (‘światło księżyca na Jowiszu’) op. 24, 1922
kameralne:
Kwartet smyczkowy 1917
Kwintet fortepianowy 1921
utwory na skrzypce i fortepian, m.in.: Sonata 1914
utwory na wiolonczelę i fortepian
solowe:
utwory fortepianowe, organowe
wokalne:
pieśni
sceniczne:
opery:
Jephtan tytär (‘córka Jeftego’), 2-aktowa, libretto J. Linnankoski i S. Ranta, wyst. Helsinki 1931
Prinsessa Cecilia, 6 obrazów, libretto H. Jalkanen i C. Lilius, wyst. Helsinki 1936
Väinämöinen kosinta (‘Väinämöinen w konkurach’), 1-aktowa, libretto E. Leino, 1936
Lyydian kuningas (‘król Lidii’), 1-aktowa, libretto E. Leino wg Herodota, 1938
Kaksi kuningatarta (‘dwie królowe’), 3-aktowa, libretto L. Haarla, wyst. Helsinki 1944
Vesipatsas (‘trąba morska’), balet, wyst. Helsinki 1931
muzyka do sztuk teatralnych:
Asarias A. Toli
Keinumorsian L. Haarli
