Logotypy UE

Příhoda, Váša

Biogram i literatura

Příhoda [prszˊi:hoda] Váša, *22 VIII 1900 Vodňany, †26 VII 1960 Wiedeń, czeski skrzypek i pedagog. Naukę gry na skrzypcach rozpoczął u ojca, Alojza Příhody, dyrygenta i właściciela szkoły muzycznej w Pradze, gdzie w latach 1910–19 uczył się prywatnie u J. Mařáka i debiutował w 1913 recitalem oraz wystąpił w 1915 z orkiestrą Czeskiej Filharmonii. Po pierwszym tournée w 1919 (Szwajcaria, Jugosławia i Włochy) kłopoty finansowe skłoniły Příhodę do zatrudnienia się w orkiestrze kawiarnianej w Mediolanie. W 1920 dzięki poparciu A. Toscaniniego rozpoczął międzynarodową karierę. Koncertował w Europie (w Polsce w 1925, 1932, 1933), Ameryce Północnej i Południowej. W Czechosłowacji, skąd wyjechał w 1946 posądzony o kolaborację z nazistami i osiadł w Rapallo (1947–50), wznowił występy w 1956. Wykładał w konserwatorium w Pradze (1936–38) i Mozarteum w Salzburgu (1939–43, 1949–50), prowadził kursy mistrzowskie w Monako i Monachium (1944), w latach 1950–60 był profesorem akademii muzycznej w Wiedniu. Příhodę ceniono za wykonania solowych sonat J.S. Bacha, jednak zasłynął głównie dzięki interpretacji utworów Paganiniego. Komponował utwory skrzypcowe (m.in. sonaty i wariacje).

Literatura: J. Vratislavsky Váša Příhoda, Praga 1970, 2. wyd. 1974 (zawiera wykaz utworów i dyskografię).