Piaf Edith, właśc. Edith Giovanna Gassion, *19 XII 1915 Paryż, †11 X 1963 Paryż, francuska pieśniarka i aktorka. Córka włoskiej piosenkarki i francuskiego akrobaty, wychowywana przez babcię, dzieciństwo spędziła w sąsiedztwie domu publicznego, towarzyszyła ojcu podczas wędrówek jego cyrku po Europie. Mając 15 lat, uciekła z domu i utrzymywała się z ulicznego śpiewu oraz występów w lokalach rozrywkowych i music-hallach. W 1935 zwrócił na nią uwagę L. Leplée, właściciel kabaretu Gerny’s, gdzie zadebiutowała pod pseudonimem „la môme piaf’ (‘dziewuszka wróbelek’). Jesienią podpisała kontrakt z wytwórnią Polydor, dla której nagrała pierwsze piosenki L’Etranger i Les Mômes de la Cloche. Początkowo wykonywała popularne utwory Damii i T. Rossiego, potem pisali dla niej m.in. R. Asso (Mon légionnaire), H. Contet (Padam… padam, Bravo pour le clown), H. Dumont (Non, je ne regrette rien), G. Moustaki (Milord) oraz debiutanci – Ch. Aznavour (Jezebel), G. Bécaud (Elle a dit, Çagueule-ça madame), Y. Montand. Otwierały się przed nią kolejne sceny Paryża: Bobino, Européen, Alhambra, ABC, Moulin Rouge. Po II wojnie światowej zyskała we Francji ogromną popularność. W latach 1947–48 wyjechała na pierwsze koncerty do Stanów Zjednoczonych, rozpoczynając światową karierę. Piaf jedna z najwybitniejszych i najoryginalniejszych wykonawczyń piosenki francuskiej, obdarzona była mocnym, wibrującym głosem i ogromnym temperamentem. Korzystała z różnorodnych środków wyrazu – od ekspresyjnego krzyku po liryczny szept, na scenie występowała zawsze w ascetycznej, czarnej sukience. Większość jej piosenek mieściła się w konwencji miejskiego folkloru, opowiadała o namiętnościach, o dramatycznych wydarzeniach; siła i dramatyzm interpretacji niewątpliwie miały związek z tragicznymi losami artystki. Piaf wywoływała skandale obyczajowe, walczyła z narkomanią i alkoholizmem. Po 1959 ze względu na stan zdrowia ograniczyła występy estradowe. Wiosną 1963 nagrała ostatnią premierową piosenkę (L’homme de Berlin).
Najpopularniejsze utwory z repertuaru Piaf to L’hymne à l’amour, La vie en rose, L’accordéoniste, Les amants d’un jour i Mon Dieu. Nagrała m.in. albumy Edith Piaf, Du temps de la Môme Piaf, Chante R. Asso, Fais-moi valser, Récital 1961, De „L’accordéoniste” à „Milord”, Récital 62, Récital Bobino 1963, Edith Piaf dans „La voix” i Mes premières chansons. Wystąpiła w filmach: Montmartre-sur-Seine (reż. G. Lacombe, 1941), Etoile sans lumière (reż. M. Blistène, 1945), Neuf garçons, un coeur (reż. G. Friedland, 1947), Paris chante toujours (reż. P. Montazel, 1951), Boum sur Paris (reż. M. De Canonge, 1953), Si Versailles m’était conté (reż. S. Guitry, 1954), French Can-Can (reż. J. Renoir, 1954), Les Amants de Demain (reż. M. Blistène, 1958) oraz w spektaklach Le bel indifférent (1940, utwór napisany dla Piaf przez J. Cocteau) i La Petite Lili (1951). Piaf jest autorką pamiętników: Au bal de la chance (Paryż 1958) i Ma vie (Paryż 1964). Pośmiertnie opublikowany zbiór 14 albumów z piosenkami artystki, w 1997 wydano 10-płytowy zestaw Intégrale 1946–1963. Życiu pieśniarki poświęcono m.in. film Edith et Marcel (reż. C. Lelouch, 1984) oraz biografie S. Berteaut Piaf (Paryż 1969, wyd. pol. Łódź 1994), D. Bret The Piaf. Legend (Londyn 1989, wyd. pol. Warszawa 1994) i J. Rawik Hymn życia i miłości. Opowieść o Edith Piaf (Warszawa 1991).
