Norlind Johan Henrik Tobias, *6 V 1879 Vellinge, †13 VIII 1947 Sztokholm, szwedzki muzykolog, pedagog i kompozytor. Od 1898 studiował w konserwatorium w Lipsku u S. Jadassohna (kompozycja), muzykologię na uniwersytecie w Monachium u L. Thuillego i A. Sandbergera, w 1899 na uniwersytecie w Berlinie u M. Friedländera, O. Fleischera i J. Wolfa oraz w Uppsali i Lund; tamże w 1909 doktorat. Od 1903 wykładał w ludowych uniwersytetach: w Tomelilla, gdzie w latach 1907–14 był rektorem, w Grefvie i w 1919–31 w Sztokholmie. Równocześnie w latach 1909–18 działał na uniwersytecie w Lund. W 1918 przeniósł się do Sztokholmu, gdzie kierował muzeum muzyczno-historycznym i w latach 1919–45 wykładał w konserwatorium. W latach 1919–26 i w 1943–44 redagował rocznik „Svensk Tidskrift för Musikforskning”. W latach 1919–45 był przewodniczącym Svenska Samfundet för Musikforskning (szwedzkiej sekcji Międzynarodowego Towarzystwa Muzykologicznego).
Norlind jest jednym z twórców szwedzkiej muzykologii; zapoczątkował wiele z jej dziedzin, zwłaszcza badania źródłowe (opisał niemal wszystkie dawne źródła do muzyki szwedzkiej) i historyczne, które oparł na dyscyplinach pomocniczych: etnomuzykologu, pedagogice muzycznej, organologii i innych. Prace Norlinda stały się podstawą rozwoju późniejszych badań, obecnych zarówno pod względem metodologicznym, jak i materiałowym straciły aktualność. Do najważniejszych prac Norlinda należały syntezy dziejów muzyki szwedzkiej, pierwsza z 1901 i ostatnia z lat 1944–47. W swych wywodach o muzyce Norlind podejmował również ogólne problemy kulturowe, np. stosunki socjalne a muzyka, zagadnienia muzyki ludowej, muzyki narodowej i inne.
Literatura: Å. Davidsson Bibliografi över svensk musiklitteratur, Uppsala 1948; C.-A. Moberg Tobias Norlind och svensk musikhistorisk forskning, „Svensk Tidskrift för Musikforskning” IX, 1929; C.-A. Moberg Tobias Norlind, nekrolog, „Die Musikforschung” II, 1949.
Svensk musikhistoria, Lund 1901, 2. wyd. Sztokholm 1918, wyd. niem. 1904
Källorna till Sveriges musikens historia (‘źródła do historii muzyki szwedzkiej’), Sztokholm 1901
Om språket och musiken (‘o języku i muzyce’), Lund 1902
Beethoven, Lund 1907, 2. wyd. Sztokholm 1923
Studier i svensk folklore, Lund 1911
Allmänt musiklexikon (‘ogólny leksykon muzyczny’), 2 t., Sztokholm 1912–16, 2. wyd. 1927–28
Svenska allmogens liv i folksed, folktro och folkdiktning (‘życie ludu szwedzkiego w ludowych zwyczajach, wierzeniach i poezji’), Sztokholm 1912, 2. wyd. 1926
Skattsägner, en studie i jämförande folkmusikens forskning (‘posiadacz skarbu, studium badań porównawczych z muzyki ludowej’), Lund 1918
E.G. Geijer som musiker, Sztokholm 1919
J. Lind, Sztokholm 1919
Kungliga Musikaliska Akademien, Sztokholm 1771–1921, z O. Moralesem, 1921
Allmän musikhistoria (‘powszechna historia muzyki’), Sztokholm 1922
Wagner, Sztokholm 1923
Bidrag till kantelens historia (‘przyczynki do historii kantele’), Sztokholm 1923
Kristina Nilsson, Sztokholm 1923
Beethoven och hans tid (‘Beethoven i jego czasy’), Sztokholm 1924
Kungliga hovkapellets historia 1526–1926, z E. Trobäckiem, Sztokholm 1926
En bok om musikinstrument (‘książka o instrumentach muzycznych’), Sztokholm 1928
Några livsbilder och kulturbilder ur musikens värld (‘obrazy z życia i kultury ze świata muzyki’), Sztokholm 1929
Svensk folkmusik och folkdans, Sztokholm 1930
Handbok i svenska musikens historia, Sztokholm 1932
Systematik der Saiteninstrumente, 2 t., Sztokholm 1936, 1939, 2. wyd. Hanower 1941
Dansens historia, Sztokholm 1941
Musikinstrumentens historia i ord och bild (‘historia istrumentów muzycznych w słowie i obrazie’), Sztokholm 1941
Från Tyska kyrkans glansdagar (‘z dni świetności niemieckiego kościoła), t. 1, Bilder ur svenska musikens historia, Sztokholm 1947, t. 2–4, 1944–45
Dirigeringskonstens historia (‘historia sztuki dyrygowania), Sztokholm 1948
artykuły, m.in.:
w „Sammelbände der Internationalen Musikgesellschaft”:
Die Musikgeschichte Schwedens in den Jahren 1630–1730, I, 1899/1900
Schwedische Schullieder im Mittelalter und in der Reformationszeit, II, 1900/01
Zur Geschichte der Suite, VII, 1905/06
Vor 1700 gedruckte Musikalien in den schwedischen Bibliotheken, IX, 1907/08
w „Svensk Tidskrift för Musikforskning”:
Beiträge zur chinesischen Instrumentengeschichte, XV, 1933
Lyra und Kithara in der Antike, XVI, 1934
Den svenska lutan (‘szwedzka lutnia’), XVII, 1935
Familjen Duben, XXIV, 1942
Die schwedische Hofkapelle in der Reformationszeit, w: Musikwissenschaftliche Beiträge, księga pamiątkowa J. Wolfa, red. W. Lott, H. Osthoff i W. Wolffheim, Berlin 1929
