Neumeier, John

Neumeier [nj΄u:mej^er] John, *24 II 1942 Milwaukee (Wisconsin), amerykański tancerz i choreograf. W 1961 ukończył Marquette University w Milwaukee. Tańca uczył się w Milwaukee i Chicago, następnie w Royal Ballet School w Londynie (1962–63) i w studio V. Wołkowej w Kopenhadze; od 1957 studiował taniec modern w Chicago u S. Shearer i w jej zespole podjął pracę zawodową. W latach 1963–69 był solistą Stuttgart Ballett i w tym czasie debiutował jako choreograf. W latach 1969–73 kierował baletem we Frankfurcie n. Menem, w 1973 objął dyrekcję baletu w Hamburgu, gdzie działał również jako dyrektor szkoły baletowej oraz założonego przez siebie w 1978 Ballettzentrum. Jako choreograf współpracuje także z innymi zespołami niemieckimi oraz American Ballet Theatre, New York City Ballet, Royal Ballet w Londynie, Kongelige Danske Ballet w Kopenhadze, National Ballet of Canada, baletami oper w Paryżu i Wiedniu. Reżyseruje filmy i tworzy scenografię do niektórych swoich baletów. Laureat wielu nagród, m.in. Dannebrog Orden (1989), otrzymał tytuł Chevalier de l’Ordre des Arts et des Lettres (1991).

Neumeier, wyjątkowo wszechstronny twórca, z równą maestrią tworzy dzieła pozbawione fabuły, wzorowane na stylu G. Balanchine’a, jak i balety narracyjne o skomplikowanych, ale czytelnych treściach (wpływy F. Ashtona i J. Cranko). Te ostatnie inspirowane są dziełami literackimi z różnych epok; szczególnie bliski Neumeierowi jest Szekspir. Z dużym uznaniem odnosi się do twórczości choreograficznej S. Diagilewa i sztuki tanecznej W. Niżyńskiego, ale podejmuje też własne interpretacje tradycyjnych dzieł z przeszłości. Wypowiada się najchętniej poprzez taniec klasyczny, wspierany ekspresyjnością czerpaną z tańca modern.

Literatura: H. Koegler John Neumeier unterwegs, Frankfurt n. Menem 1972; H. Scheier, J. Neumeier, John Neumeier und das Hamburger Ballett, Hamburg 1977; J. Neumeier, J. Flügel Traumwege, Hamburg 1980; J. Anderson Choreography Observed, Iowa City 1987.