Logotypy UE

Namieyski, Jan (?)

Biogram i literatura

Namieyski Jan (?), 2. połowa XVIII w., polski kompozytor. Jedynym niebudzącym wątpliwości utworem jego autorstwa jest pochodząca ze zbiorów muzykaliów kościoła parafialnego z Grodziska Wielkopolskiego k. Poznania Symfonia D (2 skrzypiec, 2 flety lub klarnet, 2 rogi, altówka, bas). Inskrypcja na karcie tytułowej: NB. Cała jest […] Ofiarowana Kościołowi Grodziskiemu Parafialnemu. Z Papierów Stanisława Ścigalskiego w Grodzisku (wpisy na karcie tytułowej dokonane przez różne osoby); rękopis datowany jest na ok. 1760. Drugi przekaz Symfonii, bez nazwiska kompozytora (przechowywany obecnie w bibliotece klasztoru oo. paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie), został zidentyfikowany przez B. Muchenberga. Kompozycja nosi cechy przejściowego okresu kształtowania symfonii klasycznej, łącząc z jednej strony układ 5-częściowy z dwoma menuetami, nie w pełni wykrystalizowane tematy o niewielkim skontrastowaniu (powtarzanie jednotaktowych motywów), jednolitość harmoniczną poszczególnych części, z drugiej – zindywidualizowaną kolorystycznie instrumentację: użycie klarnetów, altówki w części środkowej i rogów w menuecie (w ograniczonym zakresie ze względu na możliwości techniczne instrumentu), samodzielność melodyczną głosów basso, dialogowanie instrumentów smyczkowych i dętych, użycie formy sonatowej w I i V części. Menuety mają już charakter klasyczny, niemal haydnowski, także melorytmika motywów wykazuje wiele cech klasycznych.

A. Mrygoń utrzymuje, że znalezione w zbiorach austriackich utwory podpisane „Johann Namiesky” („Harmoniemusikdirektor” w Baden, prawdopodobnie związany z kapelą kościelną) są niewątpliwie utworami Namieyskiego. Wraz z utworami Namiesky’ego, na które B. Chmara-Żaczkiewicz natrafiła w bibliotekach i archiwach austriackich, twórczość kompozytora, przy aktualnym stanie badań, zwiększyłaby się o kilka utworów religijnych: 2 msze (E-dur i Es-dur), 2 Litanie (1 z nich C-dur), 2 Graduale (B-dur, d-moll), Aria B-dur, Offertorium A-dur i 3 Tantum ergo (C-dur, C-dur, Es-dur). W 1830 w Wiedniu w ramach koncertów Towarzystwa Przyjaciół Nauk występował śpiewak Johann Namietzky. Trudno na podstawie obecnych wiadomości ustalić, czy chodzi o tę samą osobę – Namieyskiego, twórcę Symfonii D.

Literatura: T. Strumiłło Do dziejów symfonii polskiej, „Muzyka” 1953 nr 5/6; A. Mrygoń Polonica muzyczne w zbiorach austriackich, „Muzyka” 1970 nr 2; P. Podejko Kapela wokalno-instrumentalna Paulinów na Jasnej Górze, Kraków 1977; B. Chmara-Żaczkiewicz Rękopisy nieznanych kompozycji Johanna Namiesky’ego, „Muzyka” 1984 nr 4; A. Mrygoń, M. Burchard Katalog poloników muzycznych w zbiorach austriackich, w: Szkice o kulturze muzycznej XIX wieku, t. 5, red. Z. Chechlińska, Warszawa 1984; P. Podejko Katalog tematyczny rękopisów i druków muzycznych kapeli wokalno-instrumentalnej na Jasnej Górze, «Studia Claromontana» XII, Kraków 1992; D. Idaszak Grodzisk Wielkopolski. Katalog tematyczny muzykaliów, Kraków 1993; A. Nowak-Romanowicz Klasycyzm 1750–1830, «Historia Muzyki Polskiej» IV, Warszawa 1995; S. Ropniak Warmińscy kompozytorzy na tle polskich twórców symfonii w stylu klasycznym w XVIII wieku, „Studia Warmińskie” 37/1, 2000.

Edycje

Symfonia D, oprac. i wstęp J. Berwaldt, «Symfonie Polskie» V, red. Z.M. Szweykowski, Kraków 1967