Merikanto, Oskar
Merikanto [m’e~] Aarre, *29 VI 1893 Helsinki, †29 IX 1958 Helsinki, fiński kompozytor i pedagog, syn Oskara. Studiował kompozycję u E. Melartina w instytucie muzycznym w Helsinkach, a następnie w latach 1912–14 w konserwatorium w Lipsku u M. Regera oraz w latach 1915–16 w Moskwie u S. Wasilenki. Stosując niekonwencjonalne metody nauczania, od 1936 do 1951 wykładał teorię i analizę muzyczną, a od 1951 do 1958 kompozycję w Akademii Muzycznej im. J. Sibeliusa w Helsinkach. Utwory Aarrego Merikanto były wydawane głównie w firmach Fazer (Helsinki) i Schott (Moguncja), rękopisy zostały zachowane w Oy Yleisradio AB w Helsinkach.
Wpływ na dojrzały styl kompozytorski Aarrego Merikanto (schromatyzowana harmonika, specyficzna kolorystyka brzmieniowa, wykorzystanie motywów ludowej muzyki fińskiej) wywarła muzyka A. Skriabina. Twórczość Aarrego Merikanto została w pełni doceniona dopiero w latach 60., kiedy ponownie odkryto nowatorski styl symfonicznych pieśni Syyssonetti i Ekho, suity symfonicznej Kyllikin ryöstö, a operę Juha (wyst. 1963) określono jako najwybitniejsze osiągnięcie w dziedzinie opery fińskiej.
Literatura: V. Pesola Oskar Merikanto oraz A. Merikanto, autobiografia, w: Suomen säveltäjiä (‘kompozytorzy fińscy’), Porvoo 1945.
Instrumentalne:
orkiestrowe:
I Symfonia h-moll 1914, 2. wersja 1916
Lemminkainen 1916
II Symfonia A-dur 1918
Fantasie 1923
Pan, poemat symfoniczny 1924
Notturno 1929
10 utworów 1930
Partita 1931
4 kompozycje 1932
Suita taneczna 1934
Kyllikin ryöstö (uprowadzenie Kyllikki’), suita symfoniczna, 1935
Intrada 1936
2 suity węgierskich melodii ludowych, 1937, 1938
III Symfonia 1953
Hymn olimpijski 1954
Andante na instrumenty smyczkowe, 1956
na instrument solo z orkiestrą:
4 koncerty skrzypcowe— I 1916, II 1925, III 1931, IV 1954
2 koncerty wiolonczelowe — I 1919, II 1944
3 koncerty fortepianowe — I 1913, II 1937, III 1955
kameralne:
Koncert na skrzypce, klarnet, róg i sekstet smyczkowy, 1925
Nonetto na flet, rożek angielski, klarnet, fortepian i kwintet smyczkowy, 1926
Sekstet smyczkowy 1932
Wokalno-instrumentalne:
na sopran i orkiestrę:
Syyssonetti (sonet jesienny’) 1922
Ekho 1922
Sceniczne:
opery:
Helena, 1-aktowa, libretto J. Finne, 1911, wyst. Helsinki 1912
Juha, 3-aktowa, libretto A. Ackte wg J. Aho, 1922, premiera radiowa 1958, wyst. 1963