Logotypy UE

Lindeman, Ludvig Mathias

Biogram

Lindeman [l’yn~] Ludvig Mathias, *28 XI 1812 Trondheim, †23 V 1887 Christiania (obecnie Oslo), norweski organista, kompozytor, pedagog i zbieracz folkloru. Najwybitniejszy przedstawiciel norweskiej rodziny muzycznej, syn Ole Andreasa Lindemana (1769–1857), organisty, kompozytora i pedagoga, ojciec Petera Brynie Lindemana (1858–1930), organisty i pedagoga. Naukę muzyki pobierał u swego ojca, którego od 12. roku życia zastępował w grze na organach. W 1833 ropoczął studia teologiczne, lecz od 1839, kiedy został organistą w kościele Var Frelsers w Christianii, poświęcił się całkowicie muzyce. Stanowisko to utrzymał do końca życia. W latach 1834–40 działał też jako wiolonczelista w orkiestrze teatralnej w Christianii. W 1871 odbył tournée do Londynu, gdzie m.in. brał udział w koncercie związanym z inauguracją nowo zbudowanych organów w Albert Hall. Równocześnie działał jako pedagog; w latach 1849–87 uczył śpiewu kościelnego w seminarium teologicznym, w 1883 założył (z synem Peterem Brynie) w Christianii szkołę organistowską (od 1894 konserwatorium). Niemal przez całe życie zbierał norweskie pieśni ludowe, a następnie wydawał je w zbiorach, spośród których najważniejszy jest Aeldre og nyere norske fjeldmelodier. Wydawał także zbiory melodii religijnych; jego księga chorałowa została oficjalnie uznana w 1877 przez kościół norweski i była używana aż do 1926. Księga ta zawiera harmonizacje dawnych melodii, w których Lindeman dodatkowo dokonał zmian rytmicznych, oraz jego własne kompozycje. Skomponował ponadto kantaty, 2 zbiory wariacji chorałowych, 3 fugi i 2 zbiory preludiów na organy oraz utwory fortepianowe. Lindeman był jedną z najwybitniejszych osobowości norweskiego życia muzycznego II połowy XIX w., a jego zbiory muzyki ludowej nie pozostały bez wpływu na muzykę artystyczną tego okresu (Grieg, Svendsen). Popularne były także chóralne opracowania pieśni ludowej oraz melodie chorałowe.

Wydania (w Christianii, obec. Oslo):

muzyka ludowa:

Norske fjeldmelodier harmonisk bearbeidede, 1841

Aeldre og nyere norske fjeldmelodier, 1853–67, przedr. 1963

inne zbiory w opracowaniu chóralnym

muzyka religijna:

Melodier til W.A. Wexels christelige psalmer, 1840

Martin Luthers aandelige sange, 1859

Norsk messebog, 1870, 2. wyd. 1885

Melodier til Landstads Salmebog, 1873

Koralbog, indeholdende de i Landstads salmebog forekommende melodier, 1878