logotypes-ue_ENG

Limón, José

Biogram

Limón [limˊon] José, *12 I 1908 Culiacán (Meksyk), †2 XII 1972 Flemington (Nowy Jork), amerykański tancerz, choreograf i pedagog meksykańskiego pochodzenia. W latach 1928–30 studiował w Nowym Jorku u D. Humphrey i Ch. Weidmana, a w latach 1930–40 występował w ich zespole; tu również prezentował swe pierwsze układy choreograficzne do własnych tańców, m.in. Danzas mexicanas (do muz. L. Novaka, 1939), Chaconne d-moll (do muz. J.S. Bacha, 1940). W 1945 studiował krótko u A. Tudora i N. Charisse (taniec klasyczny). W pierwszych latach po II wojnie światowej założył zespół American Dance Company, którego trzon stanowili: Limón (solista) i L. Hoving oraz tancerki – J. Jones, R. Currier i P Koner. Repertuar złożony był z dzieł Limóna oraz D. Humphrey, artystycznej kierowniczki zespołu. José Limón. American Dance Company uznano w krótkim czasie za bardzo interesującą reprezentację amerykańskiego tańca nowoczesnego. Jako tancerz Limón odznaczał się wielką wyrazistością; jako choreograf dążył do przekazania wątków literackich w precyzyjnej, silnie skondensowanej formie, jak np. w balecie The Moor’s Pavane (do muz. H. Purcella, 1949). W poł. lat 50. Limón powiększył zespół i komponował szerzej zakrojone dzieła, m.in. Emperor Jones (muz. H. Villa-Lobos, 1956), There is a Time (do muz. N. Dello Joio, 1956), Missa brevis (do muz. Z. Kodálya, 1958), I, Odysseus (muz. H. Aitken, 1962). José Limón American Dance Company objeżdżał Stany Zjednoczone i często występował za granicą, m.in. w 1957 w Polsce. Limón przez wiele lat działał jako pedagog głównie w Juilliard School of Music w Nowym Jorku i Connecticut College School of Dance; współpracował również jako choreograf z akademii tańca Instituto Nacional de Bellas Artes w m. Meksyk. Po śmierci Limóna zespół, z siedzibą w Nowym Jorku, stał się centrum kultywującym choreograficzną i pedagogiczną spuściznę zarówno swego założyciela, jak i D. Humphrey.