Łabuński, Wiktor

Łabuński Wiktor, *14 IV 1895 St. Petersburg, †26 I 1974 Kansas City (Missouri), polski pianista, pedagog, kompozytor i dyrygent, brat Feliksa. Gry na fortepianie uczył się w konserwatorium w Petersburgu u L. Nikołajewa, następnie u F. Blumenfelda i W. Safonowa, teorię studiował u J. Vitolsa, kompozycję u W. Kalafatiego, zaś dyrygenturę u E. Młynarskiego w Warszawie. W latach 1919–28 prowadził klasę fortepianu w konserwatorium w Krakowie. W 1913 zadebiutował jako pianista w Petersburgu, potem koncertował w Rosji, Niemczech, Austrii, Rumunii, Francji, Anglii i Szkocji. W 1928 wyjechał do Stanów Zjednoczonych i tam debiutował w Carnegie Hall w Nowym Jorku. Do 1931 prowadził klasę fortepianu w Nashville Conservatory (Tennessee), w latach 1931–34 był profesorem fortepianu w Memphis College of Music. W sezonie 1934/35 odwiedził Polskę, występował w Warszawie jako dyrygent orkiestr symfonicznych oraz dawał recitale w całym kraju w ramach działalności Organizacji Ruchu Muzycznego (ORMUZ). W 1935 powrócił do Memphis na stanowisko dyrektora College’u. W 1937 objął klasę fortepianu w konserwatorium w Kansas City, w latach 1941–58 był jego dyrektorem. Ostatnie 15 lat życia spędził w Kansas City jako emerytowany profesor konserwatorium w University of Missouri. Cały czas aktywny jako pianista, koncertował niemal we wszystkich stanach Ameryki i w Kanadzie, w repertuarze miał ponad 1500 utworów. W 1935 otrzymał tytuł doktora honoris causa Curtis Institute of Music w Filadelfii.

Aktywność zawodowa Łabuńskiego szła w trzech kierunkach: pedagogiki muzycznej, kompozycji i wykonawstwa. Największe osiągnięcia miał na polu pedagogiki. Wysoko ceniony jako profesor fortepianu już w kraju, stał się w Ameryce uznanym specjalistą w dziedzinie wychowania muzycznego. Jako pianista wyróżniał się wielką muzykalnością. Kompozycje Łabuńskiego przeznaczone były głównie na fortepian. Najcenniejsze są utwory pedagogiczne oraz transkrypcje na 2 fortepiany kompozycji J.S. Bacha, Mendelssohna, Rachmaninowa. Większe formy, choć doczekały się pojedynczych wykonań, nie zyskały popularności; powstały pod wpływem muzyki rosyjskiej, zwłaszcza Głazunowa, Rachmaninowa, Prokofiewa, są przestarzałe pod względem techniki, harmonii i formy. Spuścizna Łabuńskiego obejmująca dokumentację jego działalności: listy, fotografie, nagrania, maszynopis niepublikowanych pamiętników oraz rękopisy i druki kompozycji, znajduje się w zbiorach Kansas City Conservatory of Music w bibliotece University of Missouri.

Literatura: J. Podolska Z Krakowa do Kansas City, „Ruch Muzyczny” 1962 nr 18; W. Waliszewska O Wiktorze Łabuńskim, „Ruch Muzyczny” 1968 nr 23; J.R. Belanger Wiktor Łabuński. Polish-American Musician in Kansas City, 1937–1974, 1982 (rozprawa doktorska, Columbia University w Nowym Jorku; zawiera katalog tematyczny kompozycji Wiktora Łabuńskiego).