Logotypy UE

Konowalski, Benedykt

Biogram i literatura

Konowalski Benedykt, *21 III 1928 Radom, †27 I 2021 Warszawa, polski kompozytor i dyrygent. W 1952 ukończył prawo na UW, studiował kompozycję u J. Maklakiewicza i T. Szeligowskiego oraz dyrygenturę u S. Wisłockiego w PWSM w Warszawie (dyplomy: 1960 oraz 1964). W latach 1956–72 kierownik muzyczny Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego w Warszawie. Od 1966 wykładał w PWSM (obecnie Akademia Muzyczna) w Warszawie, od 1987 jako profesor, w latach 1984–87 prorektor. Był współzałożycielem i w latach 1972–92 przewodniczącym kolegium redakcyjnego Agencji Autorskiej w Warszawie. Konowalski dyrygował przeważnie własnymi utworami. Jest laureatem nagrody MKiS (1977, 1987) i Nagrody Prezesa Rady Ministrów I stopnia za twórczość artystyczną oraz za twórczość dla dzieci i młodzieży (1979, 1987). Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1980), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1986) oraz Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2008).

W muzyce Konowalskiego widoczne są dwie tendencje. Jedną z nich jest nurt twórczości autonomicznej, w której Konowalski wykorzystywał różne współczesne techniki kompozytorskie, unikając jednak rozwiązań radykalnych, sięgając zarazem do zuniwersalizowanych elementów języka dźwiękowego. Charakterystyczne dla twórczości Konowalskiego są także utwory o tematyce historycznej, rocznicowo-okolicznościowej (Victoria Regis, kompozycja napisana w 300. rocznicę Odsieczy Wiedeńskiej, II Symfonia-Requiem poświęcona pamięci ofiar katastrof promów „Heweliusz” i „Estonia”) oraz biblijnej (Zagłada Sodomy i Gomory). Drugi nurt stanowią utwory o charakterze funkcjonalno-użytkowym, liczne kompozycje pisane dla Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego i innych zespołów, jak sceny baletowe i operetkowe, musicale i utwory sceniczne.

Literatura: Dużo to czy mało? Benedykt Konowalski rozmawia o swojej twórczości z Anetą Świder, „Muzyka 21” 2001 nr 10.

Kompozycje

Instrumentalne:

Muzyka na skrzypce solo i instrumenty perkusyjne, 1960, wyd. Warszawa 1973

Uwertura koncertowa, 1962

Fantazja na trąbkę i orkiestrę, 1969

Mini rondo na obój, klarnet i fagot, 1973, wyd. Warszawa 1974

Stimulans na orkiestrę, 1974

Dialogi przekorne na klarnet i marimbafon, 1981, wyd. Warszawa 1982

Brewerie na orkiestrę, 1982, wyd. Warszawa 1982

Dyptyk polski na puzon, 1982, wyd. Warszawa 1983

Victoria Regis, partita na puzon i organy, 1984, wyd. Warszawa 1984, 2. wersja na chór mieszany, puzon i orkiestrę, 1992

Co jest grane na kwintet dęty, 1986, wyd. Warszawa 1986

Diabolo na 3 trąbki i perkusję, 1986, wyd. Warszawa 1986

cykl 9 utworów na 1–48 skrzypiec, 1986–94

Koncert na flet i orkiestrę smyczkową, 1987, wyd. Warszawa 1989

K-2 na skrzypce i organy, 1987, wyd. Warszawa 1988; 2. wersja na skrzypce, organy i orkiestrę, 1988

Panta rei na altówkę i organy, 1988, wyd. Warszawa 1989

Kwintet fortepianowy, 1988, wyd. Warszawa 1990

Koncert podwójny na 2 puzony, perkusję i orkiestrę smyczkową, 1989

Koncert na 4 flety, 1989; 2. wersja na 4 skrzypiec, 1994

Koncert na orkiestrę, 1990

Śmierć na Mont Blanc na wiolonczelę i fortepian, 1990, wyd. Warszawa 1995

Apage satanas na 2 trąbki, róg i puzon, 1990, wyd. Warszawa 1995

Koncert altówkowy, 1991

Życie po życiu na 10 fortepianów, 1991

Tren pamięci Grażyny Bacewicz na skrzypce i orkiestrę, 1992

Zagłada Sodomy i Gomory, symfonia na organy i perkusję, 1992

Yad Vashem na puzon, 1992

I Symfonia organowa „Katedra Notre Dame”, 1992

II Symfonia organowa „Archikatedra św. Jana w Warszawie”, 1993

III Symfonia organowa „Katedra królewska na Wawelu”, 1993

IV Symfonia organowa „Katedra św. Wita w Pradze”, 1993

Koncert na fagot, perkusję i orkiestrę smyczkową, 1993, wyd. Warszawa 1994

Scherzo warszawskie na 11 instrumentów, 1993

Kain i Abel na skrzypce i puzon, 1994

Koncert skrzypcowy, 1994

II Symfonia-Requiem „Heweliusz” na skrzypce, kontrabas i orkiestrę, 1994

Koncert na róg, perkusję i orkiestrę smyczkową, 1994

III Symfonia „Sykstyńska” w hołdzie papieżowi Janowi Pawłowi II, 1995

IV Symfonia „Bazylika św. Stefana w Budapeszcie”, 1997

VI Sinfonia sacra na wiolonczelę, kontrabas i orkiestrę smyczkową, 1998

VII Symfonia „Tatrzańska”, 1999

VIII Symfonia „Koncertująca” na fortepian, 2 perkusje i orkiestrę smyczkową, 1999

X Symfonia „Ekumeniczna”, 2001

XI Symfonia „Pastoralna”, 2002

Umschlagplatz rok 1943 na puzon, 2002

XII Symfonia „Warszawska”, 2003

II Koncert na orkiestrę, 2003

XVII Symfonia „Polska”, 2007

XX Symfonia „Wawelska”, 2010

Koncert poczwórny na saksofon altowy, trąbkę, 2 perkusje i orkiestrę smyczkową, 2011

Koncert na orkiestrę smyczkową, 2011

XXVIII Symfonia „Archikatedra św. Jana w Warszawie”, 2012

XXXVIII Symfonia „Terra vitae”/„Ziemia – planeta życia”, 2015

VI Kwartet smyczkowy „Cztery twarze Kwartetu Wilanów”, 2015

XXXIX Symfonia „In memoriam”, 2016

Concerto eroico na skrzypce i orkiestrę kameralną, 2016

XLII Symfonia „Dialogi” na 4 perkusje i orkiestrę smyczkową, 2017

XLIII Symfonia „Symfonia uczuć”, 2018

Wokalne, m.in:

Komputery na chór dziecięcy a cappella, sł. J. Holm, 1988, wyd. Warszawa 1989

Pięć pieśni do słów Norwida na trzygłosowy chór żeński, 2001

Wokalno-instrumentalne, m.in:

Dwie pieśni dziecięce na sopran, ksylofon i fortepian, sł. A.A. Milne, tłum. pol. J. Tuwim, 1958, wyd. Kraków 1982

Nike Varsoviensis, oratorium na głosy solowe, chór i orkiestrę, sł. J. Przymanowski, 1981

Po kim biją dzwony ranne, cykl na baryton i zespół kameralny, sł. J. Iwaszkiewicz, 1982, wyd. Warszawa 1983

pieśni na głos i fortepian, m.in. Pieśni przychodzących, sł. A. Grzyb, R. Landowski, J. Stachurski, 1984, wyd. Warszawa 1985

Dramat w końskiej źrenicy na sopran i zespół instrumentalny, sł. R. Bratny, 1985, wyd. Warszawa 1991

I Symfonia-Requiem „Titanic” na chór mieszany i orkiestrę, sł. G. Byron i teksty łac., 1992

Koncert podwójny na mezzosopran lub klarnet, flet i orkiestrę smyczkową, 1992

V Symfonia „Galaktyka Andromedy” na chór żeński i orkiestrę, 1998

Missa brevis na chór mieszany i zespół instrumentalny, 2000

XIII Symfonia „Katharsis” na sopran, alt, chór mieszany i orkiestrę, do tekstów Pitagorasa, Arystotelesa i Platona, 2004

Requiem Varsoviae na sopran, bas, narratora, chór mieszany i orkiestrę, 2005

XVIII Symfonia „Królowa Aztecka – Matka Boża z Gwadelupy” na sopran, skrzypce, kontrabas, 3 perkusje i orkiestrę smyczkową, 2009

Człowieczy los, oratorium na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę, 2009

XXI Symfonia „Królowa Polski Matka Boska z Jasnej Góry” na sopran, saksofon altowy, trąbkę, chór mieszany, 2 perkusje i orkiestrę smyczkową, tekst liturgiczny, 2011

XXVI Symfonia „Trzy tajemnice” na sopran, baryton i orkiestrę, 2012

XXXIII Symfonia „Witraże” na sopran, alt, baryton i orkiestrę, 2014

Sursum Corda, oratorium na sopran, alt, baryton, narratora, chór mieszany i orkiestrę, 2014

XXXVII Symfonia „Przeznaczenia” na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę, 2015

XL Symfonia „W poszukiwaniu eliksiru życia” na sopran, tenor, fortepian, chór mieszany i orkiestrę, 2016

XLI Symfonia „Vocalise” na sopran, tenor, baryton, chór chłopięcy, chór mieszany i orkiestrę, 2017

XLIV Symfonia „Pieśni bez słów” na sopran, baryton, chór mieszany i orkiestrę, 2018

Sceniczne:

Czterej pancerni i pies, musical, libretto M. i J. Przymanowscy, 1973, wyst. Gdynia 1973

Czaromistrze, widowisko muzyczne, libr. M. i J. Przymanowscy, 1977, wyst. Warszawa 1979

muzyka teatralna

Inne:

liczne utwory dla Centralnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego