Jan z Lublina

Jan z Lublina, XVI w., polski organista, najpóźniej od 1540 był członkiem zakonu kanoników regularnych laterańskich i działał w klasztorze w Kraśniku; z zakonnych dokumentów wynika, że zmarł tam 14 XI 1552. Być może jest identyczny z jednym z dwu Janów z Lublina, z których pierwszy uzyskał magisterium in artibus et philosophia w 1499, a drugi baccalariatus in artibus w 1508 w Akademii Kazimierzowskiej w Krakowie. Nie można wykluczyć, że był tożsamy z Janem z Lublina – mansjonarzem i altarystą w kościele Mariackim w Krakowie w końcu lat 20. i w latach 30. XVI w.

Jan z Lublina był najpewniej pierwszym właścicielem tabulatury organowej, przechowywanej obecnie w Bibliotece Naukowej PAU i PAN w Krakowie pod sygnaturą Ms. 1716, opatrzonej wytłoczonym na oprawie tytułem TABVLATVRA IOANNIS DE LYUBLYN CANONIC [orum] REGVLARIVM DE CRASNYK 1540. Manuskrypt liczy 260 kart, był spisywany w latach 1537–48 przez kilku skryptorów (w tym zapewne i przez Jana), stanowi najobszerniejsze ówczesne źródło muzyki organowej w Europie. Większość repertuaru zachowana jest w tabulaturze anonimowo, ale utwory o ustalonym autorstwie świadczą zarówno o recepcji twórczości kompozytorów francuskich, niderlandzkich, niemieckich i włoskich (20 nazwisk), jak i o twórczości lokalnej (monogramistów N.C. i N.Ch. – utożsamianych z Mikołajem z Krakowa i Mikołajem z Chrzanowa, N.Z. oraz Seweryna Konia). Kolekcja zawiera intawolacje wokalnej muzyki religijnej i świeckiej oraz samodzielne religijne utwory organowe, a także preludia i tańce; istotną część tabulatury stanowi traktat i ćwiczenia o charakterze dydaktycznym z dziedziny kompozycji i improwizacji organowej oraz wskazówki dotyczące strojenia organów. Można przyjąć, że Jan zgromadził te materiały na potrzeby swej działalności jako organista i nauczyciel; przypuszczalnie sam był autorem części otwierającej księgę (traktat Ad faciendum cantum choralem i Fundamentum) oraz tekstu końcowego (Ad faciendam correcturam).

Literatura: Statuta nec non Liber promotionum philosophorum ordinis in uniwersitate studiorum Jagellonica ab anno 1402 ad annum 1849, wyd. J. Muczkowski, Kraków 1849; A. Chybiński Tabulatura organowa Jana z Lublina (1540), „Kwartalnik muzyczny” I, 1911; K. Wilkowska-Chomińska, wstęp do: Tabulatura organowa Jana z Lublina, t. 1 Indeks tematyczny, indeks alfabetyczny, facsimile, «Monumenta Musicae in Polonia» B/I, Kraków 1964; B. Brzezińska Repertuar polskich tabulatur organowych z pierwszej połowy XVI wieku, Kraków 1987; P. Gancarczyk Uwagi kodykologiczne o tabulaturze Jana z Lublina (1537–1548), „Muzyka” 41, 1996; E. Zielińska Kultura intelektualna kanoników regularnych z klasztoru w Kraśniku w latach 1469–1563, Lublin 2002; E. Witkowska-Zaremba, wstęp do: Tabulatura Joannis de Lublin. Ad faciendum cantum choralem. Fundamentum. Ad faciendam correcturam, «Monumenta Musicae in Polonia» C, Warszawa 2015; E. Zwolińska Pytania o muzykę w kościele Mariackim w Krakowie w pierwszej połowie XVI stulecia i o postać Jana z Lublina, „Muzyka” 63, 2018; Z. Dobrzańska-Fabiańska, wstęp do: Tabulatura Joannis de Lublin. Repertuar, t. 1., «Monumenta Musicae in Polonia» B, Warszawa 2021.